Cumhuriyet’in ilanından sonra kurulan kurumların en önemlilerinden biri Türk Dil Kurumu’dur.

Türk Dil Kurumu Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla 12 Temmuz 1932’de Atatürk’ün talimatıyla Ankara’da kurulmuştur. Bu kuruluş Türkçeyi incelemek ve Türkçenin gelişmesi için çalışmalar yapıp yayımlamaktı. Cemiyetin kurucularının hepsi de milletvekili ve dönemin tanınmış edebiyatçıları Samih Rıfat, Ruşen Eşref, Celal Sahir ve Yakup Kadri’dir. Kurumun ilk başkanı Samih Rıfat’tır.

Atatürk’ün sağlığında 1932-1934 ve 1936 yıllarında yapılan üç kurultayda kurumun yönetim organları seçilmişti. 26 Eylül-5 Ekim 1932 tarihleri arasında Dolmabahçe Sarayı’nda yapılan 1.Türk Kurultayı sonunda kurumun çalışmalarını sürdürmesi kabul edilmişti. 1934’te yapılan kurultayda Cumhuriyetin adı Türk Dili Araştırma Kurumu 1936’da kurultayda ise Türk Dil Kurumu olmuştur.

Atatürk’ün kendisi de Türk dili üzerindeki yerli ve yabancı araştırmaları bizzat inceleyerek dönemindeki bilginleri Türk dili üzerinde araştırmalar yapmaya yönlendirmiştir. Nitekim Türk dilinin en eski anıtları olan Göktürk yazılı metinlerinin ilk iki cildi onun sağlığında yayımlanmıştır.

Türk Dil Kurumu’nun kuruluşu ile birlikte çağdaş Türkiye’de çok hızlı bir akım başlamıştır. Bizzat Atatürk’ün öncülük ettiği Türk dilinin yabancı kökenli sözlerden temizlenmesi akımı 1935 sonuna kadar sürmüş, halkın diline girip yerleşmiş kelimelerin dilden atılması işleminden bu tarihte vazgeçilmiştir. Atatürk’ün ölümünden sonra öz Türkçe akımı Türk aydınları arasında sürekli tartışılan bir konu olmuştur.

Atatürk’ün ölümünden kısa bir süre önce yazdığı vasiyetname ile mal varlığını Türk Dil Kurumu ile Türk Tarih Kurumu’na bırakmıştır.

Türk dil kurumunun yapısı ile ilgili ilk önemli değişiklik 1951 yılındaki olağanüstü kurultayda yapılmıştır, ikinci önemli değişiklik 1982 Anayasası ile yapılmıştır.

Yeni dönemde Türk Dil Kurumu başkanı artık atama yoluyla göreve gelmektedir.

Hayırlı hafta sonları…

3 ana kuralımızı unutmayalım: MASKE, MESAFE, HİJYEN.