Florida Ulaştırma bölümü, elyaf takviyeli polimer
güçlendirme konusunda yoğun araştırmalar yapmaktadır. Yapı tasarımları ve
ulaştırmadaki yenilikler üzerinde yoğunlaşarak, elyaf takviyeli polimerler ile
donatı güçlendirme çubukları ve telleri üzerinde araştırmalar yapmaktadır.
Beton içindeki donatı ve ön gerilmeli çeliğin bozulması,
beton yapıların başarısızlığının başlıca nedenlerinden biridir. Florida'daki
beton taşıma yapıları, hava koşullarına maruz kalmanın yanı sıra, genellikle
suyun asidik olduğu deniz yerleri ve iç su geçişleri gibi agresif ortamlarda
bulunmaktadır. Betondaki çatlaklar, agresif ortam maddelerinin takviye ve/veya
ön gerilimli çeliğe ulaşması ve aşındırıcı oksidasyon sürecini başlatması için
yollar oluşturur. Bu önemli sorunla mücadele için yenilikçi bir yaklaşım
olarak, geleneksel çelik çubuk ve çelik tel takviyesi ile elyaf takviyeli
polimer (FRP) donatı çubukları ve telleriyle değiştirilmektedir. FRP donatı
çubukları ve ipleri, bir polimerik reçine matris bağlayıcısında tutulan
filamentlerden veya liflerden yapılır. FRP donatısı; cam (GFRP), bazalt (BFRP)
veya karbon (CFRP) gibi çeşitli elyaf türlerinden yapılabilir. Donatı ve beton
arasındaki bağı kolaylaştıran, uyumlaştıran tipik olarak bir yüzey iyileştirme
işlemi sağlanmaktadır.
Elyaf takviyeli polimer donatılandırılmasının faydalı
özellikleri sıralanmaktadır. Klor iyonu ve kimyasal saldırılara karşı oldukça
dirençli oldukları, çekme mukavemetinin çeliğinkinden daha büyük olup ancak
ağırlığının sadece dörtte biri kadar bulunduğu, manyetik alanlara ve radar
frekanslarına karşı saydam (şeffaftır) olarak nitelendirildiği ve GFRP-BFRP
ürünlerinin düşük elektriksel ve termal iletkenliğe sahip oldukları ifade
edilmektedir.
Herhangi bir inşaat malzemesi gibi, elyaf takviyeli polimer
donatılarının kullanımının da artıları ve eksileri vardır: Esnek olmayan
davranışı ve devam eden araştırmalardan ortaya çıkan bulgular nedeniyle, mevcut
uygulanabilir tasarım kodları, FRP ile tasarım yaparken kabul edilebilecek izin
verilen gerilme kapasitesini önemli ölçüde azaltmaktadır. Mühendisler, FRP
takviyeli tasarım yaparken geçerli kodlardaki daha katı daha sıkı azaltma
faktörlerini dikkate almalıdır. Halihazırda kullanılmakta olan üretim
prosesleri ve devam etmekte olan aşamalı standardizasyon nedeniyle, FRP'nin
projeye özel kabul testi gereksinimleri, çelik takviye çubukları ve halatları
için gerekli olanlara kıyasla daha kapsamlı olabilir. İnşaat sahasında FRP
takviyesi için depolama ve taşıma gereksinimleri, FRP'nin UV ışığına aşırı
maruz kalması, uygunsuz kesme veya agresif kullanım nedeniyle hasara karşı
duyarlılığı nedeniyle daha kısıtlayıcı olabilmektedir. FRP takviyesinin
başlangıç maliyeti, geleneksel çelik takviyeden oldukça yüksektir. Bununla
birlikte, bu daha yüksek başlangıç maliyeti, beton kaplamada bir azalma ve
aşırı agresif ortamlarda çelikle güçlendirilmiş beton yapı için tipik olarak
kullanılan korozyon önleyici katkıların ortadan kaldırılmasıyla kısmen
dengelenebilir. FRP donatılandırmasının, onarım ihtiyacını azaltarak ve betonda
katodik korumayı veya kurban anotları ortadan kaldırarak kullanılması
durumunda, beton bileşenin daha uzun hizmet ömrü de beklenebilir.
Geleneksel olarak, FRP gibi kompozit malzemeler, malzemenin
yüksek mukavemet-ağırlık oranlarının ilk kez kullanıldığı havacılık ve tüketici
spor ürünleri uygulamalarında yaygın olarak kullanılmıştır. 1960'larda ABD
Devlet kurumları, kompozitlerin toplumun altyapısına sağlayabileceği potansiyel
faydaları fark etmiş ve böylece FRP alanında önemli miktarda araştırmayı
finanse etmeye başlamıştır. O zamandan beri polimerler alanındaki ilerlemeler,
üretim tekniklerindeki ilerlemeler ve etkin tasarım yönergelerinin uygulanması,
özellikle son beş yılda FRP çubuklarının ve iplerinin kullanımında hızlı bir
artışa neden oldu. Bu ilerlemeler nedeniyle, “FDOT Structures Design Office”,
ana köprü bileşenlerinde FRP çubuklarının ve iplerinin kullanımını desteklemek
için ilk tanımlamalarını ve tasarım kriterlerini uygulamıştır. BFRP (bazalt
takviyeli), ABD'de gelişmekte olan bir teknolojidir ve bu nedenle, “Tanımlamalar
ve Standartlar Bölümü” tarafından halen geliştirilme aşamasındadır. Bu
yenilikçi malzemelerin belirli Florida köprü bileşenlerinde kullanılması,
Florida'yı son teknoloji ulaşım tesislerinin tasarımında lider konumda
tutacaktır.