Türkçede zaman zaman lokomotif sektör kavramını kullanırız.
İnşaat sektörünün lokomotif sektör olduğundan söz ederiz. Bazı durumlarda
meyvecilik sektörünün ekonomik sektör olarak geliştiğini söyleriz. Genel olarak
lokomotifin çekiciliği anlamında sektörü çeken ileriye getiren bir yaklaşım
olarak çeşitli sektörlerde “lokomotif sektör” kavramını kullanırız. Lokomotif
sektörün İngilizce karşılığına baktığımızda ise aynı tabir İngilizce de
“leading sector” olarak tanımlanıyor. Ekonomideki sürükleyici sektörler,
lokomotif sektör anlamında kullanılıyor. Çeşitli yaklaşımlara göre lokomotif
sektörler belli bir öz tabanda tartışılabilir.
Bu yazıda; iş ve ticaret sektörlerinin ilişkisi üzerinde
durulmaktadır. Aşağıdaki görüşler, (penpoin.com/types-business-sector/)
“Bilinmesi Gereken Dört Tür İş Sektörü” makalesinden alıntıdır.
İş sektörü birincil, ikincil, üçüncül ve dördüncül türler
olarak sınıflandırılabilmektedir. Her bir sektör türünde küçük işletmeler
olduğu gibi büyük işletmelerde söz konusudur. İşletmenin faaliyet gösterdiği
birçok sektörü her bir sektör içerisinde görebiliriz. Sanayi ve sektör
tanımlamaları farklı biçimlerde verilmektedir. Sanayi, benzer ürünlere sahip ve
doğrudan birbirleriyle rekabet eden işletmelerden oluşur. Bir endüstride
firmalar doğrudan rekabet eder. Otomotiv endüstrisinde Markalar buna örnek
verilebilir. Ancak, diğer sektörlerdeki işletmelerle dolaylı olarak rekabet
edebilirler. Örneğin, havacılık endüstrisindeki şirketler, yolcu taşımacılığına
hizmet etmek için demiryolu işindeki şirketlerle dolaylı olarak rekabet
etmektedir. Belirli özelliklere sahip bir sektörler grubu söz konusudur.
Örneğin imalat sektörü; gıda endüstrisi, içecek endüstrisi ve giyim endüstrisi
gibi çeşitli endüstrilerden oluşmaktadır. Ortak olan şeyleri girdiyi nihai
çıktıya işlemektir. Örneğin gıda sektörü, tarım ürünleri üretmemesi bakımından
tarım sektöründen ayrılmaktadır. Bunun yerine gıda sektörü, tarım sektöründeki
firmalardan hammadde satın alıyor ve daha sonra bunları işlemektedir.
Birincil sektör, doğadan ürün çıkarma veya hasat etme ile
ilgili çeşitli işletmeleri içerir. İkincil sektördeki hammaddeler için mal
üretirler. Bazıları ayrıca temel gıdalar gibi nihai tüketim içindir. Birincil
sektör; tarım, ormancılık, balıkçılık, kazı, madencilik ve bunların alt
sektörlerini içermektedir. Hammaddelerin paketlenmesi ve işlenmesi gibi basit
işleme faaliyetleri de bu sektörün bir parçası olarak kabul edilmektedir.
İkincil sektör, hammaddelerin çıktılara dönüştürülmesinde yer alan çeşitli
işletmeleri içerir. Çıktı bitmiş veya yarı mamul olabilir. Yarı mamul mallar
daha sonra bu sektördeki diğer işlere girer. Yani, genel olarak, bu sektör nihai
çıktıyı üretir. İkincil sektör imalat, inşaat ve kamu hizmetlerinden
oluşmaktadır. Üretim işletmesi için bu sınıfta; yiyecekler, içecekler, tütün
ürünleri, tekstil, giyim, kağıt, ana metal, elektronik, mobilya branşları
sıralanabilir. Üçüncül sektör, hizmet sağlamada yer alan çeşitli işletmeleri
içerir. Birincil ve ikincil sektörlerdeki işletmelere ve genel topluma ticari
hizmetler sunarlar. Toptan ve perakende, depolama ve lojistik, toplu taşıma,
banka, sigorta, restoran, otel sınıfları bu kapsamdadır. Gelişmiş ülkelerde, bu
sektördeki işletmeler, ekonominin çıktısının ve istihdamının önemli bir
bölümünü oluşturmaktadır. Dördüncü sektör olarak çeyrek sektör entelektüel
temelli bir hizmet sektörüdür. Örnekler bilgi işlem hizmetleri, bilgi
teknolojisi, araştırma ve geliştirme ve internet hizmetleridir. Bazı
sınıflandırmalar onu yine de üçüncül bir sektör olarak sınıflandırabilir. Ancak
bu sektör ekonomiye yaptığı önemli katkılardan dolayı gelişmiş ülkelerde ayrı
bir sektör haline gelmiştir. Bu sektördeki işletmeler diğer üç sektöre hizmet
vermektedir. Örneğin, bilgi teknolojisi şirketleri hizmetlerini imalat
şirketlerine, tarım işletmeciliğine ve bankacılık ve otel gibi üçüncül
sektördeki şirketlere sunmaktadır.