HIV/AIDS konusunda toplum farkındalığını arttırmak üzere 1 Aralık, 1988 yılından beri “Dünya AIDS Günü” olarak kabul edilmiştir.

HIV virüsün, AIDS ise HIV virüsünün oluşturduğu hastalık tablosunun adıdır.

Elbetteki tek gün ne hastalığı anlamak, ne de anlatmak için yeterli bir süre fakat en azından hatırlatmak için fırsat.

Hatırlamak neden önemli? Çünkü toplumda hastalığının farkında olmadan dolaşan, bu nedenle tedavisi geciken ve farkında olmadığı için de bulaştırmaya devam eden bir hasta grubu var. Bazen bilinçsizlik, bazen korku, bazen de sosyal baskı nedeniyle aslında çok basit bir testle anlaşılabilecek hastalığın adının konması gecikiyor ne yazık ki.

Hem erken tanı konması ve tedavi edilmesi, hem de başkalarına bulaşmasının önüne geçilmesi açısından lütfen en ufak bir şüpheniz var ise bir sağlık merkezine uğrayarak testinizi yaptırın.

Hastalığın kuluçka süresinin 6 aya kadar uzayabileceğini, her şüpheli temas ile bu sürenin bir 6 ay daha öteleneceğini de unutmayın.

“Pozitif gelirse herkes öğrenir, sistemde görünür” gibi bir endişeniz de olmasın çünkü bu sonuçlar sistemde herkesin göreceği şekilde açık olarak bulunmaz. Doğrulama için gönderilen testlerde bile açık isim değil, özellikli kodlamalar kullanılır.

HIV, bağışıklık sistemi hücrelerini hedef alarak enfeksiyon oluşturan bir virüstür.  Bağışıklık sistemi hücrelerinin azalması da HIV dışında bazı başka virüs, bakteri, mantar ve parazitlerle enfeksiyona zemin hazırlar, bazı kanser türlerinin ortaya çıkmasını kolaylaştırır.

Ana bulaş yolu cinsel ilişki, kan/kan ürünleri ve anneden bebeğe geçiştir. Tüm HIV bulaşmalarının % 80-85’i korunmasız cinsel ilişki yoluyla olmaktadır. HIV pozitif olan bir anne, virüsü bebeğine gebelik sürecinde, doğum veya emzirme sırasında bulaştırabilir. Virüs enfeksiyonun her aşamasında, hatta enfekte olmuş ama şikayeti bulunmayan kişilerden de bulaşabilmektedir.

Cinsel yolla bulaşmanın engellenmesi için tek eşlilik ve birden fazla partner var ise de cinsel ilişki sırasında prezervatif (kondom) kullanılması önerilmektedir.

Kan ve kan ürünleri ile bulaşın engellenmesi için ülkemizde 1987 yılından beri tüm kan bağışçıları HIV açısından taranmaktadır. Ayrıca kanla temas edebilecek enjeksiyon, dövme ekipmanları, tıraş-manikür-pedikür malzemeleri kişiye özgü olmalıdır.

HIV, sarılmakla, tokalaşmakla, hava yolu ile bulaşmaz.

Kişinin HIV ile karşılaşmasından 2-4 hafta sonra ateş, halsizlik ve grip benzeri şikayetler görülebilir, bu şikayetler bir kaç hafta devam edebilir. İlk dönem geçtikten sonra, virüs vücutta hiçbir yakınmaya neden olmadan ortalama 8-10 yıl kadar kalabilir. Bu süre içinde kişinin bulaştırıcılığı sürer.

Virüs ile enfekte kişinin kanında, virüse karşı oluşturulmuş antikor adı verilen yapıların tespitine dayalı tetkikler ile tanı koyulur.

Tedavisinde çoğalmasını önleyen ve vücuttaki virüs miktarını azaltan ilaçlar kullanılmaktadır.

Dünya AIDS günü vasıtasıyla şüpheli teması ya da şikayeti olanları tarama testi yaptırmak üzere davet etmiş ve pozitif sonuç durumunda isimlerin gizli kaldığını, hasta mahremiyetine dikkat edilerek özel kodlamalarla sonuç takibi yaptığımızı bir kez daha hatırlatmış olalım.

Sağlıcakla kalın..