Merhabalar.
Omicron varyantı sayesinde, Covid19 ile yolları kesişmeyen
neredeyse kalmadı. “Ben geçirmedim” diyenlerin bir kısmı da muhtemelen
asemptomatik dediğimiz semptomsuz yani herhangi bir şikayet oluşmadan ve
farkında olmadan geçirdi. Elbetteki bir grup insan da virüsle hiç karşılaşmadı,
etkili bir şekilde korundu.
Son dönemde, Covid19’a bağlı hastalık hafif geçirilmiş olsa
bile devam eden şikayetleri olanları görmeye başladık. Kendiniz bizzat
yaşayarak deneyimlenmiş veya ailenizden birisinin ya da etrafınızdaki insanların
söylemlerinden; hastalıktan sonra devam eden eklem ağrıları olduğunu,
halsizliğin düzelmediğini, koku ve tat kaybının uzun süre geri gelmediğini,
öksürük şikayetinin bir süre daha devam ettiğini, hastalık sonrası fazla efor
gerekmeyen durumlarda bile nefes darlığı ortaya çıktığını, dönem dönem
mide-bağırsak problemleri yaşandığını, baş ağrısı sıklığının arttığını,
odaklanmada zorluk çekildiğini duymuşsunuzdur.
Covid19 tanısı alan hastaların %10 ila %20’sinde, hastalığı
ağır ya da hafif geçirmelerinden bağımsız olarak, şikayetlerin 1 aydan daha
uzun süre devam ettiği gözlemlenmiş ve bu tablo “Uzamış Covid” olarak
tanımlanmıştır.
En sık görülen Uzamış Covid belirtileri; nefes darlığı,
öksürük, halsizlik, yorgunluk, eklem ağrısı, kas ağrısı, baş ağrısı, koku ve
tat kaybı, baş dönmesi, mide-bağırsak sorunları, uyku düzeni bozukluğu ve
odaklanamamadır. Kas-islelet sistemi, akciğerler, beyin, kalp-damar sistemi,
mide-bağırsak sistemi, böbrekler, kan hücreleri, kısacası her sistem
etkilenebilir.
Yani sizler de farkında olarak ya da farkında olmadan
Covid19 ile enfekte olduysanız, sonrasında 1 aydan daha uzun süre devam eden bu
gibi şikayetlere sahipseniz ve başka bir neden bulunamadı ise, muhtemelen
virüsün uzun dönem etkilerine maruz kalıyorsunuz.
Burada “başka bir neden bulunmadı ise” kısmına dikkat çekmek
istiyorum. Çünkü salgın sürecinde olsak da diğer pek çok hastalık, her dönemde
olduğu gibi oluşmaya devam ediyor. Uzun süre devam eden öksürüğünüz akciğerdeki
başka bir sorundan, halsizliğiniz tiroid bozukluğundan kanserlere kadar farklı
nedenlerden, göğüs ağrınız kalp kaynaklı ciddi ve aciliyet gerektiren bir
sebepten de olabilir. Uzun dönem devam eden şikayetlerinizi Covid19’a
bağlamadan önce bir hekim kontrolü ve muayenesinden geçmek önemli.
Erişkinler gibi çocuklarda da Covid19’un uzamış etkilerini
görmek mümkün.
Uzamış Covid’in nedeni henüz tam olarak bilinmese de, virüse
karşı harekete geçmiş olan bağışıklık sisteminin uyarılmaya devam etmesi ve bu
gereğinden fazla uyarılmış bağışıklık sisteminin de farklı vücut sistemlerini
etkilemesine bağlı olduğu düşünülüyor.
Uzamış Covid’in tedavi ve takibini, oluşan şikayetlere ve
etkilediği sisteme göre yapıyoruz. Bu nedenle enfeksiyon sonrasında 1 aydan
daha uzun devam eden herhangi bir şikayetiniz var ise, lütfen o şikayetiniz ile
ilgili branşa muayenenizi olun, ihmal etmeyin.
Sağlıcakla kalın.