Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde ikili ve heyetler arası görüşmelerinin ardından Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud ile ortak basın toplantısı düzenledi.
Cumhurbaşkanı Mahmud'u İstanbul'da ağırlamaktan büyük bir memnuniyet duyduğunu belirten Erdoğan, Somali'yle her alanda gelişmeye devam eden ilişkilerin temelinde köklü, tarihi, beşeri ve kültürel bağların olduğunu söyledi.
Erdoğan, 2026'da Somali ile diplomatik ilişkilerin tesisinin 60'ıncı senesinin idrak edileceğini ifade ederek, bu sağlam temel üzerinde ilişkileri ilerletmeye, Somali'nin güvenlik ve istikrarına destek vermeye devam edeceklerini kaydetti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2011'de başbakanlığı döneminde kuraklık felaketiyle mücadele eden Somali'ye gerçekleştirdiği ziyaretin ardından kapsamlı bir insani yardım kampanyası başlattıklarını anımsatarak, "Tüm dünyanın Somali'den ümidini kestiği bir dönemde Türkiye tarafından uzatılan dostluk eli iki ülke arasındaki kardeşlik duygularının pekişmesine vesile oldu. Aradan geçen süre zarfında Somali eşine az rastlanır bir ilerleme kaydetti. Somali'nin yeniden ayağa kalkmasını istemeyenlerin çeşitli sabotajlarına rağmen Somali'de güvenlik açısından ciddi bir iyileşme sağlandı" diye konuştu.
Bu süreçte Somali'nin terörle mücadelesine kapsamlı desteği sürdürdüklerini dile getiren Erdoğan, TÜRKSOM Askeri Eğitim Merkezi'nde Somali ulusal ordusuna verdikleri eğitimler ve ekipman desteğiyle teröre karşı Somali'nin yanında olunduğunu gösterdiklerini anlattı.
Somali ordusunun terörle mücadelesinde son dönemde önemli başarılar elde etmesini memnuniyetle müşahede ettiklerini aktaran Erdoğan, güvenlik ortamındaki iyileşmenin, Somali siyasetinde reform adımlarını beraberinde getirdiğine dikkati çekti.
Erdoğan, Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmud'un çabaları neticesinde 25 Aralık'ta başkent Mogadişu'nun da dahil olduğu Benadir idari bölgesinde uzun bir sürenin ardından yerel seçimler yapıldığını belirterek, seçim sonuçlarının Somali halkı için hayırlara vesile olmasını diledi.
"Dünyanın 4'üncü büyük filosuna sahip olduk"
Somali'yle enerji alanındaki işbirliğinin günden güne güçlendiğini vurgulayan Erdoğan, şöyle devam etti:
"Oruç Reis sismik araştırma gemimiz, Somali deniz alanlarında 9 ay süren araştırma faaliyeti yürüttü. 4 bin 465 kilometrekarelik alanda yürütülen bu çalışmalarla ülke tarihinde bir ilke imza atıldı. Gelinen noktada 2026 yılında sondaj faaliyetlerine başlamayı planlıyoruz. Bu faaliyetlerimiz Somali halkının refahına önemli katkılar yapacaktır. Buradan şu müjdeyi de sizlerle ve Somalili kardeşlerimle paylaşmak isterim. Türkiye olarak filomuza 2 yeni derin deniz sondaj gemisini dahil etmiş bulunuyoruz. İsimlerini Çağrı Bey ve Yıldırım olarak belirlediğimiz bu iki gemimizden ilki Somali açıklarında, diğeri Karadeniz'de görev yapacak. Çağrı Bey ve Yıldırım'ın da eklenmesiyle, bu alanda dünyanın 4'üncü büyük filosuna sahip olduk. Her iki güzel haberimizin de hayırlı uğurlu olmasını diliyorum"
Balıkçılık alanında Somali'yle imzalanan anlaşmayla işbirliğinin yeni bir boyut kazandığına işaret eden Erdoğan, bu anlaşma kapsamında Somali'nin teknik kapasitesinin geliştirilmesine destek olurken, kaçak avlanmayla mücadelesine de katkı sağlayacaklarını kaydetti.
Erdoğan, Somali Cumhuriyeti ile tarihi nitelikte bir işbirliğini uzay alanında hayata geçirdikleri kaydederek, "İmzaladığımız anlaşmalar çerçevesinde Somali'de bir uzay limanı kurmayı öngörüyoruz. 3 fazdan oluşan projenin ilk fazının projelendirilmesini tamamlayıp Türkiye Uzay Ajansı eliyle yapımına başladık. Projemizle uzay fırlatma ve uydu teknolojileri alanında önemli bir altyapı oluşturmayı hedefliyoruz. Tüm bu projeleri hayata geçirirken Türk Kızılay, TİKA ve AFAD başta olmak üzere ilgili kuruluşlarımızla Somali'ye destek olmayı sürdürüyoruz" ifadelerini kullandı.
"Somali'nin toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini kararlılıkla desteklemeye devam edeceğiz"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
"Somali'nin birlik ve bütünlüğünün her şart altında muhafazası bizim için öncelikli meseledir. İsrail'in Somaliland'ı tanıma kararı gayrimeşrudur ve kabul edilemez. Elinde 71 bin Filistinli kardeşimizin kanı olan Netanyahu Hükümeti, Gazze, Lübnan, Yemen, İran, Katar ve Suriye'ye yönelik saldırılarının ardından şimdi de Afrika boynuzunu istikrarsızlığa sürükleme gayretindedir. Mısır ve Suudi Arabistan başta olmak üzere, bölge ülkelerinin yanı sıra Avrupa Birliği, İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi de İsrail'in kararını reddeden açıklamalar yaptı. Amerikan Başkanı Sayın Trump'ın konuya dair ilk beyanatı da gayet anlamlıydı ve kendisinin göreve geldiğinden itibaren ortaya koyduğu, bizim de desteklediğimiz küresel barış vizyonu teyit eder nitelikteydi. Somali'nin toprak bütünlüğüne ve egemenliğine vurgu yapan bütün bu açıklamaları oldukça kıymetli buluyoruz"
Buradaki tavırlarının tamamen ilkesel olduğuna işaret eden Erdoğan, "Çözüme hizmet etmeyen her adım sorunu daha da büyütür, derinleştirir. Somali Federal Cumhuriyeti ve Somaliland bölgesinin geleceğine ilişkin kararlar, tüm Somalililerin iradesini yansıtacak şekilde alınmalıdır. Biz bu süreçte Somali'nin toprak bütünlüğünü ve siyasi birliğini kararlılıkla desteklemeye ve Somali halkının yanında durmaya devam edeceğiz. Somali'nin kardeşlerimizin de birlik, beraberlik ve milli mutabakat ruhu içinde hareket edeceklerine yürekten inanıyoruz" şeklinde konuştu.
Suudi Arabistan: İsrail’in Somaliland’ın bağımsızlığını tanıyan bildirisini reddediyoruz
Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz Al Suud, başkent Riyad'da gerçekleştirilen haftalık Bakanlar Kurulu Toplantısı'na başkanlık etti. Ülkenin resmi ajansı SPA, toplantıdan sonra yapılan açıklamayı yayımladı.
Açıklamada, toplantıda ülkedeki gelişmelerin yanı sıra Yemen ve bölgesel konuların ele alındığı belirtildi.
"Bakanlar Kurulu, kardeş Somali'nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne desteklerini teyit ediyor, İsrail’in (Somaliland’i tanıma) bildirisini reddediyor" ifadeleri kullanılan açıklamada, Bakanlar Kurulunun, İsrail bildirisini "uluslararası hukuku ihlal eden ve tek taraflı ayrılıkçı fiilleri güçlendiren adım" olarak nitelendirdiği kaydedildi.
Açıklamada, Yemen'de yaşanan son gelişmelere işaret edilerek Suudi Arabistan'ın, ulusal güvenliğine yönelik her türlü ihlal veya tehdide karşı gerekli adımları ve önlemleri almaktan çekinmeyeceği belirtildi.
Yemen Başkanlık Konseyi Başkanı Reşad el-Alimi'ye tam destek verildiği aktarılan açıklamada, Arap Koalisyonu'nun Yemen'in doğusundaki Hadramevt ve Mehra vilayetlerinde sivilleri koruma konusunda üstlendiği rol takdir edildi.
Açıklamada, Suudi Arabistan'ın sükunet çabalarına rağmen yaşanan gerilimden üzüntü duyduğu, söz konusu gerilimin Arap Koalisyonu'nun temel prensipleriyle uyuşmadığı gibi "Suudi Arabistan'ın kardeş ülke Birleşik Arap Emirlikleri'nden (BAE) aldığı taahhütlerin hiçbiriyle de örtüşmediği" ifade edildi.
Ne olmuştu?
Yemen'de BAE destekli ayrılıkçı Güney Geçiş Konseyine (GGK) bağlı güçler, 3 Aralık'ta Suudi Arabistan ve Umman sınırlarına uzanan doğu vilayetlerini askeri hamlelerle ele geçirmişti.
Aden merkezli meşru Yemen hükümeti bugün, Arap Koalisyonu bünyesinde ülkede askeri güç bulunduran BAE ile ortak savunma anlaşmasını iptal ettiğini duyurmuştu.
Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap Koalisyonu Sözcüsü Türki el-Maliki de bu sabah, Hadramevt’te, GGK’nin kontrolünde bulunan Mukalla Limanı’nda bazı silah ve savaş araçlarının hedef alındığı “sınırlı bir askeri operasyon” gerçekleştirildiğini açıklamıştı.
Maliki, savaş araçları taşıyan iki geminin Arap Koalisyonu Komutanlığı’nın onayı alınmadan BAE’deki Fucayra Limanı’ndan Mukalla Limanı’na geldiğine dikkati çekmişti.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı ise BAE’ye, Yemen’in talebi doğrultusunda Yemen topraklarında bulunan askerlerini 24 saat içinde çekme ve ülkedeki hiçbir tarafa askeri ya da mali destek vermeme çağrısı yapmıştı.
Riyad yönetimi, “BAE’nin, Hadramevt ve Mehra vilayetlerinde, Suudi Arabistan’ın güney sınırlarına yakın bölgelerde askeri operasyonlar için GGK’yi sevk ettiğine” işaret ederek söz konusu eylemleri “ülkenin ulusal güvenliğine tehdit” olarak değerlendirmişti.
BAE de Suudi Arabistan ile yaşanan gerilimin ardından Yemen’de görev yapan terörle mücadele ekiplerini kendi isteğiyle feshettiğini duyurmuştu.