İran Meclisi'nden Hürmüz Boğazı kararı: Kapatılmasına onay verildi

İran Hürmüz Boğazı'nı kapatma kararını resmen aldı. İran basınında yer alan habere göre; İran Meclisi Hürmüz Boğazı'nın kapatılmasına onay verdi.

İran Parlamento Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı İbrahim Azizi yaptığı açıklamada; "Hürmüz Boğazı'nın kapatılmasına oy birliğiyle karar verildi. Ancak son karar Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’ne ait." ifadelerini kullandı.

Hürmüz Boğazı nerede? Hürmüz Boğazı'nın stratejik önemi

Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi ile Umman Körfezi'ni birbirine bağlayan ve coğrafi olarak İran ile Umman arasında yer alan, dünya enerji ticareti için kritik öneme sahip stratejik bir su yoludur.

Hürmüz Boğazı, kuzey kıyısında İran ile güney kıyısında Umman arasında yer alır. Ayrıca Birleşik Arap Emirlikleri'ne ait Musandam Yarımadası da boğazın güney kıyısında bulunur.

Boğaz, Basra Körfezi'ni Umman Körfezi'ne ve oradan da Hint Okyanusu'na bağlar. Bu bağlantı, Basra Körfezi'ndeki petrol üreticisi ülkelerin açık denizlere erişimini sağlayan tek deniz yoludur.

Hürmüz Boğazı'nın küresel enerji arzı ve güvenliği açısından oynadığı hayati rol, onu dünya haritasındaki en kritik ve jeopolitik açıdan en hassas noktalarından biri yapmaktadır.

İran Hürmüz Boğazı’nı kapatırsa ne olur?

Hürmüz Boğazı'nın küresel önemi birkaç temel faktöre dayanıyor. Dünyanın deniz yoluyla yapılan petrol ticaretinin önemli bir kısmı (yaklaşık %20-25'i) ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ihracatının yaklaşık üçte biri bu boğazdan geçmektedir. Suudi Arabistan, Irak, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve İran gibi büyük petrol ve gaz üreticisi ülkeler, ürünlerini uluslararası pazarlara bu boğaz aracılığıyla ulaştırmaktadır. Boğazın kapanması veya ticari trafiğin aksaması, küresel petrol ve gaz fiyatlarında büyük artışlara neden olabilir, bu da dünya ekonomisi üzerinde ciddi olumsuz etkiler oluşturur. JP Morgan’ın Haziran 2025 tarihli değerlendirmesine göre, boğazın kapanması durumunda petrol fiyatları varil başına 120-130 dolar aralığına fırlayabilir.

Petrol fiyatları artacak mı?

İsrail ve İran arasında yaşanan gerilim, dünya petrolünün üçte birinin geçtiği Hürmüz Boğazı’nda kesinti endişesini yeniden alevlendirdi. Boğaz’ın kapanması senaryosu sadece bir olasılık olsa da, küresel enerji fiyatlarını şimdiden yukarı taşıdı.

Boğazın kapanacağına dair resmi bir adım atılmasa da, yalnızca olasılık fiyatlara yansıdı. Brent petrol, son bir haftada yüzde 12’nin üzerinde artarak 78 dolara kadar yükseldi.

Goldman Sachs, boğazın uzun süreli kapalı kalması durumunda petrolün varil fiyatının 100 doları aşabileceğini öngörüyor. JP Morgan ise bu seviyeyi 130 dolar olarak tahmin ediyor.

Türkiye etkilenir mi?

"Zaten Türkiye 2019'dan beri İran'dan herhangi bir petrol alımı yapmıyor. İran'dan gaz alıyoruz, petrol almıyoruz. Basra çıkışlı, Hürmüz'ü geçerek Türkiye'ye gelen bir ham petrol tedariki var. Geçen seneki rakamlara göre yüzde 20 civarında. Gabar'dan, petrol ihtiyacımızın yüzde 8’ini karşılıyoruz ama tabii bunlar ikame edilebilir" ifadelerini kullandı.