Kahvenin tadı kaçıyor! Trump’ın vergi hamlesi cebinizi yakabilir

ABD Başkanı Donald Trump’ın Brezilya’dan yapılacak tüm ithalata yüzde 50 gümrük vergisi uygulama planı, kahve fiyatlarını doğrudan etkileyebilir. Küresel çapta zaten zirveye çıkan kahve fiyatları, bu yeni tarifeyle birlikte daha da yükselebilir. İster kafelerde servis edilsin, ister evde demlensin, kahvenin fiyatı artacak.

Küresel kahve akışı yeniden şekillenebilir

ABD’ye en fazla kahve ihracatı yapan Brezilya ve Vietnam’daki kuraklıklar, son sezonlarda daha kısıtlı hasatlara yol açtı. Bu da fiyatları zaten yukarı çekmişti. ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu’na göre Mayıs ayında 1 pound (yaklaşık 450 gram) öğütülmüş kavrulmuş kahvenin ortalama fiyatı 7,93 dolara çıktı. Geçen yıl aynı dönemde bu fiyat 5,99 dolardı.

Trump’ın tarifesi, kısmen siyasi müttefiki Jair Bolsonaro’ya yönelik soruşturmalara misilleme amacı taşıyor. Bolsonaro, darbe girişimi nedeniyle yargılanıyor. Amerikalıların tükettiği kahvenin yüzde 99’undan fazlası Güney Amerika, Afrika ve Asya’dan ithal ediliyor. Brezilya, geçen yıl ABD’ye 8,1 milyon çuvaldan fazla kahve gönderdi.

Tüketici daha pahalı ve daha düşük kaliteli kahveye mahkûm olabilir

Rabobank analisti Guilherme Morya’ya göre bu ani değişim “herkes için kötü olacak.” Eğer tarifeler yürürlüğe girerse, Vietnam gibi alternatif tedarikçilere yönelmek gerekebilir. Ancak Vietnam’ın üretim kapasitesi sınırlı ve genellikle daha acı olan robusta türü kahve üretiyor. Brezilya ise daha kaliteli arabica cinsiyle öne çıkıyor.Stanford’dan Ryan Cummings, toptan kahve fiyatlarında yüzde 10’luk bir artışın, bir fincan kahveye yaklaşık 25 sent zam olarak yansıyabileceğini belirtiyor. Ancak bu zamların market raflarına yansıması yaklaşık üç ay sürecek. Starbucks gibi büyük zincirler, uzun vadeli sözleşmelerle bu şokları bir süreliğine absorbe edebiliyor.

Tarifeler sadece kahveyi değil, sabahların diğer vazgeçilmezi olan portakal suyunu da etkileyebilir. ABD’nin taze portakal suyunun yüzde 90’ı ve donmuş portakal suyunun yüzde 55’i Brezilya’dan ithal ediliyor. Florida’daki üretim ise narenciye hastalıkları nedeniyle düşüşte. Rice Üniversitesi’nden David Gantz’a göre, “Florida açığı kapatamazsa, tüketici daha fazla ödeyecek.”

Alternatif arayışlar ve belirsizlik

Bazı tüketiciler kahveyi lüks değil temel ihtiyaç olarak gördüğü için zamları kabullenebilirken, diğerleri daha ucuz kahve ürünlerine veya enerji içeceklerine yönelebilir. Starbucks gibi zincirler, şimdilik fiyatları sabit tutma sözü verse de, uzun vadede bu baskı fiyatlara yansıyabilir.