Körfez, Orta Doğu şimdi de Türk devletleri... Trump gözü dikti

ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, Azerbaycan ve Orta Asya ülkelerini İbrahim Anlaşmaları'na dahil etmeyi planladığı iddia ediliyor. Trump yönetimi bu planla söz konusu ülkelerin İsrail ile mevcut ilişkilerini derinleştirmeyi umuyor.

Reuters'a konuşan kaynaklara göre Azerbaycan ve Orta Asya ülkeleri İsrail ile uzun süredir ilişkiler içinde oldukları için anlaşmaların bu ülkeleri de kapsayacak şekilde genişletilmesi sembolik bir anlam taşıyacak.

Bu olası genişleme, Trump'ın, Gazze'de savaş sürerken bölgesel ağırlık sahibi Suudi Arabistan'ı İsrail ile ilişkilerini yeniden kurmaya ikna etme hedefinden daha az iddialı anlaşmalara açık olduğunu yansıtacak. Zira Suudi Arabistan, İsrail'in Filistin devletini tanıması için adımlar atılmadan İsrail'i tanımayacağını defalarca dile getirmişti.

ERMENİSTAN'LA İLİŞKİLER ÖNEMLİ BİR SORUN

Reuters'a konuşan kaynaklar, Trump yönetiminin İbrahim Anlaşmalarına katılmak için ön koşulun barış olmasını düşündüğü için Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki çatışmanın önemli bir sorun olduğunu belirtti.

İki kaynak, Orta Asya'yı içeren görüşmelerin henüz başlangıç aşamasında olduğunu ancak Azerbaycan ile görüşmelerin nispeten ilerlemiş olduğunu belirtti.

"ANLAŞMA BİRKAÇ HAFTA İÇİNDE SAĞLANABİLİR"

Kaynaklardan ikisi, anlaşmanın birkaç ay, hatta birkaç hafta içinde sağlanabileceğini savundu. Trump'ın özel elçisi Steve Witkoff, mart ayında Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile görüşmek üzere Azerbaycan'ın başkenti Bakü'ye gitmişti.

Witkoff'un önemli yardımcısı Aryeh Lightstone, sonraki aylarda Aliyev ile bir araya gelmişti. Buna göre bu görüşmede İbrahim Anlaşmaları da ele alındı. Kaynaklara göre, bu görüşmeler ardından Azerbaycanlı yetkililer, Orta Asya ülkelerinin yetkilileriyle temasa geçerek İbrahim Anlaşmaları'na olan ilgiyi ölçtü.

Trump'ın ilk görev döneminde İsrail ile Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Fas ve Sudan arasında imzalanan İbrahim Anlaşmaları ilişkilerin yeniden kurulmasına odaklanmıştı. Kuzeyde Rusya ve güneyde İran arasında olan Azerbaycan, Orta Asya ile Batı arasındaki ticaret akışında kritik bir bağlantı noktası.

ORTA ASYA ÜLKELERİ HANGİLERİ

Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan Orta Asya ülkeleri arasında yer alıyor.

İBRAHİM ANLAŞMALARI NEDİR

Abraham (İbrahim) Anlaşmaları, 2020'de İsrail'in başta Birleşik Arap Emirlikleri olmak üzere Bahreyn, Fas ve Sudan ile ABD'nin arabuluculuğunda imzalanan normalleşme anlaşmalarını ifade ediyor. Abraham Anlaşmaları'na taraf olan Arap ülkeleri, İsrail’i resmen tanıyıp diplomatik ve ekonomik ilişkiler kurmayı ve bölgesel işbirliğini artırmayı taahhüt ediyor.