Rusya ve Çin, Kuzey Deniz Rotası için ortak eylem planını onayladı
Yayın Tarihi: 16.10.2025 - 09:22
Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom ile Çin Ulaştırma Bakanlığı, Kuzey Deniz Rotası üzerinden taşımacılığı geliştirmek amacıyla ortak eylem planını onayladı. Çin’den Avrupa’ya yapılan ilk transit konteyner seferi başarıyla tamamlandı. Rota, küresel lojistikte hız, maliyet ve çevresel avantajlarıyla öne çıkıyor.
Rusya-Çin Hükümet Başkanları Düzenli Toplantılarına Hazırlık Komisyonu'nun Kuzey Deniz Rotası İşbirliği Alt Komisyonu'nun ikinci toplantısı Çin'in Harbin şehrinde düzenlendi. Toplantıya Rus tarafından Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev, Çin tarafından ise Çin Halk Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanı Liu Wei başkanlık etti. Toplantı sonunda Rusya ile Çin arasında Kuzey Deniz Rotası üzerinden taşımacılığın daha da geliştirilmesi için hazırlanan eylem planı onaylandı.
Açıklamaya göre, söz konusu yol haritasının geliştirilmesi ve onaylanması, sürdürülebilir bir ulaşım koridoru oluşturmayı amaçlıyor. İşbirliği, taşımacılık verimliliğini artırmak ve sermaye projelerini geliştirmek için modern lojistik ve teknolojik çözümlerin uygulanmasını öngörüyor.
Açıklamada görüşlerine yer verilen, Lihachev, Rusya'nın Kuzey Deniz Rotası'nı kıtalar arasında daha hızlı, verimli ve güvenli bağlantı sağlayabilecek, 21. yüzyılın kilit ulaşım arteri olarak gördüğünü belirterek, şu ifadeleri kullandı:
"Bugün alınan kararların, Kuzey Denizi Rotası potansiyelinin geliştirilmesi alanındaki Rus-Çin etkileşimine ek bir ivme katacağına ve işbirliği fırsatlarının büyük sermaye projelerine dönüşmesini sağlayacağına eminim. Etkileşimimiz, sadece dünya ticaret yollarını çeşitlendirmemize değil, aynı zamanda zorlu kuzey enlemlerinin geliştirilmesinde ileri teknolojileri uygulamamıza da imkan tanıyor."
Çin'den Kuzey Deniz Rotası üzerinden Avrupa'ya ilk transit sefer
Çin'den yola çıkan yük gemisi, Kuzey Deniz Rotası üzerinden ilk transit seferini gerçekleştirerek Avrupa'ya ulaştı. Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom'dan yapılan açıklamaya göre, Çin'in Ningbo Limanı'ndan yola çıkan ve yaklaşık 25 bin ton kargo konteyneri taşıyan gemi, ekim ayı başında Kuzey Deniz Rotası'na girdi. İngiltere'nin Felixstowe Limanı'na ulaşan gemi, bu rotayı aşan ilk konteyner gemisi oldu.
Geminin seyir sırasında bilgilendirme ve navigasyon desteği, Rosatom bünyesinde faaliyet gösteren FGBU Glavsevmorput tarafından sağlandı. Rus Arktik bölgesi üzerinden yapılan seyir, geleneksel güney rotalarına kıyasla neredeyse yarı yarıya daha kısa olan 20 günde tamamlandı. Konteyner gemisi, Felixstowe Limanı'nda yüklerini boşalttıktan sonra diğer Avrupa limanlarına hareket edecek. Söz konusu seferle Kuzey Deniz Rotası'nın Avrupa ve Asya arasındaki sürdürülebilir lojistik koridor olma potansiyeli geliştirilmiş oldu.
Deniz taşımacılığında karbonsuzlaşma hedefleri dikkate alındığında, daha kısa rotaların tercih edilmesi okyanuslardaki insan kaynaklı etkinin azaltılmasına katkı sağlıyor. Mesafenin kısalması, yolculuk süresini ve kargo taşıma maliyetlerini düşürürken sera gazı emisyonlarını da azaltıyor.
"Küresel lojistik için gerçek ve etkin bir güzergah haline geliyor"
Açıklamada görüşlerine yer verilen Rosatom Arktik Kalkınmadan Sorumlu Özel Temsilcisi Vladimir Panov, şunları kaydetti:
"Kuzey Deniz Rotası hızla gelişerek küresel lojistik için gerçek ve etkin bir güzergah haline geliyor. Buna, ileri teknolojilerin geliştirilmesi, yeni nesil nükleer buz kırıcıların inşası ve yabancı yük taşıyıcılarının artan ilgisi dahil olmak üzere çeşitli faktörler katkıda bulunuyor. Arktik koşullarında çalışmak kolay değil ancak zorlukları sonuca dönüştürüyoruz. Ana önceliğimiz olan Kuzey Deniz Rotası'nın güvenliğini sağlamanın yanı sıra güzergahın hızını ve geçiş süresini yönetmek de bugün bizim için önemli bir görev haline gelmiştir."
Kuzey Deniz Rotası
Arktik Okyanusu üzerinde yer alan ve Avrupa ile Asya-Pasifik bölgesi arasındaki en kısa ulaşım rotası olan Kuzey Deniz Rotası (NSR) son yıllarda artan kapasitesiyle küresel taşımacılık sektörünün gözdesi haline geliyor. Uzunluğu 5 bin 600 kilometre olan rota, Barents Denizi ve Kara Denizi arasındaki sınırdan başlayarak Bering Boğazı'nda son buluyor. Arktik bölgesinde NSR güzergahı boyunca Sabetta, Dickson, Dudinka, Khatanga, Tiksi ve Pevek limanları faaliyet gösteriyor.
Kargo gemileri, NSR'nin yılın büyük bölümünde kar ve buzla kaplı olmasına rağmen, nükleer enerjiyle çalışan buzkıranların rehberliğinde ilerleyerek diğer rotalara göre daha fazla yakıt ve zaman tasarrufu sağlıyor. NSR'nin, Çin, Japonya, Güney Kore gibi ülkelere taşımacılıkta güney deniz yolu rotasına göre daha yakın olması, Arktik bölgesinde ticareti güçlendiriyor. Rusya'nın Murmansk şehrinden Japonya'nın Yokohama Limanı'na ulaşmak isteyen gemiler, 6 bin deniz mili yok kat ederken, aynı mesafe güney deniz yolu üzerinden 13 bin mile çıkıyor.
Atomflot Genel Müdürü Leonid İrlitsa, AA muhabirine yaptığı açıklamada, NSR'nin en önemli avantajının zaman tasarrufu olduğunu belirterek, "Örneğin, güney rotasında bir geminin seyrüseferi 50 gün sürerken, NSR'de aynı yol 20 günden az sürüyor" ifadesini kullandı. Rota üzerinde kargo gemilerinin güvenle ilerlemesi için buzkıranların önemli görevler üstlendiğine işaret eden İrlitsa, "Geminin A noktasından B noktasına zamanında varacağını güvenle söyleyebiliriz. Tüm büyük projelerde buzkıranlar kullanılır ve buzkıranlar riskleri ortadan kaldırır" dedi. İrlitsa, 2030'a kadar bölgede 13 buzkıranın faaliyet göstereceğini ifade etti. Rusya, dünyada nükleer enerjiyle çalışan buzkıran filosuna sahip tek ülke konumunda.