Zelenski: “Trump ile Vatikan’da tarihî bir görüşme yaptık!”

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, 3 Mayıs 2025’te Kiev’de düzenlediği basın toplantısında, ABD Başkanı Donald Trump ile 26 Nisan 2025’te Vatikan’da, Papa Francis’in cenaze töreninde gerçekleştirdiği görüşmeyi değerlendirdi.

Zelenski, bu görüşmenin iki lider arasındaki en iyi ve en anlamlı buluşma olduğunu vurgulayarak, “Belki en kısa olanıydı, ama en anlamlıydı. Vatikan’daki görüşmeden sonra Trump’ın her şeye biraz daha farklı bakmaya başladığından eminim” dedi. Görüşme, ABD-Ukrayna ilişkilerinde yeni bir sayfa açarken, 30 Nisan’da imzalanan Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın temelini oluşturdu.

Vatikan Görüşmesi ve Trump’ın Bakış Açısı

Zelenski, Vatikan’daki görüşmede Trump ile Rusya’ya yönelik yaptırımların artırılması konusunu ele aldığını ve Trump’ın verdiği yanıtların “çok etkili” olduğunu belirtti. Detay paylaşmaktan kaçınan Zelenski, görüşmenin Trump’ın Ukrayna-Rusya Savaşı’na yaklaşımını değiştirdiğini ima etti. X’te paylaşılan yorumlarda, Zelenski’nin “Trump ile şimdiye kadarki en iyi görüşmeyi yaptık” ifadesi geniş yankı buldu. Bir X kullanıcısı, görüşmenin “Trump’ın Rusya’ya karşı daha sert bir tavır almasını sağladığını” öne sürdü.

ABD-Ukrayna Ekonomik Ortaklık Anlaşması

Zelenski, 30 Nisan 2025’te Washington’da imzalanan Ekonomik Ortaklık Anlaşması’nın hem Ukrayna hem de ABD için tarihi bir adım olduğunu vurguladı. Anlaşma, Ukrayna’nın nadir toprak elementleri ve diğer doğal kaynaklarının geliştirilmesini kapsıyor. Beyaz Saray’a göre, anlaşma kapsamında doğal kaynak projelerinden elde edilen gelirlerin %50’si, ABD-Ukrayna Yeniden Yapılandırma Yatırım Fonu’na aktarılacak. Fon, 3 Ukraynalı ve 3 Amerikalı üyeden oluşan bir yönetim kurulu tarafından eşit temsille yönetilecek.

Zelenski, anlaşmanın Ukrayna’nın güvenliği için kritik olduğunu, çünkü nadir toprak elementlerinin bir kısmının çatışmaların devam ettiği Donetsk bölgesindeki Pokrovsk yönünde bulunduğunu belirtti. Anlaşma, Ukrayna Parlamentosu’na onay için sunuldu ve Zelenski, milletvekillerinden destek beklediklerini ifade etti. Ayrıca, anlaşma sayesinde ABD’nin 2025 ve 2026 için onayladığı 15’er milyar dolarlık yardımların tamamının bu yıl alınabileceğini söyledi.

Rusya’nın Ateşkes İlanı ve Zelenski’nin Tepkisi

Zelenski, Rusya’nın 8-11 Mayıs 2025’te, 2. Dünya Savaşı Zaferi’nin 80. yıl dönümü için geçici ateşkes ilanına değindi. Moskova’nın bu adımı, 9 Mayıs’taki geçit töreninin güvenliği için “tiyatro sahnesi” olarak nitelendirdi. Rusya’nın törene katılacak yabancı temsilciler için güvenlik garantisi verdiğini, ancak Ukrayna’nın buna karşılık hiçbir garanti sunmayacağını belirten Zelenski, “Rusya’nın bu tarihlerde ne yapacağını bilmiyoruz. Onların topraklarında olanlardan sorumlu olamayız” dedi.

Güvenlik Garantileri ve Güçlü Ordu Vurgusu

Zelenski, Ukrayna’nın güvenliği için en önemli unsurun güçlü bir ordu olduğunu vurguladı: “Güçlü ordu, kendini savunabilen ordudur. Bu, güvenlik garantileri açısından bir numaradır.” Ayrıca, müttefik ülkelerle yabancı askerlerin Ukrayna’ya konuşlandırılması için görüşmeler yaptıklarını ve Kiev’de bir güvenlik danışmanlar toplantısı düzenlemeyi planladıklarını açıkladı. Zelenski, ABD’nin anlaşma kapsamında güvenlik garantisi sunmadığını, ancak ekonomik ortaklığın dolaylı olarak güvenliğe katkı sağlayacağını belirtti.

Vatikan görüşmesi, Trump ve Zelenski arasında 28 Şubat 2025’te Beyaz Saray’da yaşanan gergin tartışmanın ardından geldi. Oval Ofis’te canlı yayında gerçekleşen tartışmada Trump, Zelenski’yi “saygısızlıkla” ve “III. Dünya Savaşı’nı riske atmakla” suçlamış, mineral anlaşması iptal edilmişti. Zelenski, tartışmadan üzüntü duyduğunu belirtmiş ve 4 Mart’ta Trump’a bir mektup göndererek barış müzakerelerine hazır olduğunu bildirmişti. Vatikan’daki görüşme, bu gerginliği yumuşatarak anlaşmanın imzalanmasına zemin hazırladı. Trump, News Nation’a, anlaşmanın Rusya’yı “engelleyebileceğini” ve Ukrayna için bir “güvenlik garantisi” olabileceğini söyledi