Artan fiyatlar alışkanlıkları değiştirdi: Tavuk ve balık, kırmızı etin yerini aldı
Yayın Tarihi: 21.07.2025 - 12:43
TÜİK verilerine göre, 2021 sonrası kuzu ve dana eti fiyatları yüzde 600’ü aşan artışlar yaşarken, tavuk ve balıktaki fiyat artışı daha sınırlı kaldı. Artan fiyatlar tüketim alışkanlıklarını da değiştirdi: Kırmızı et tüketimi azalırken, tavuk ve balık tüketimi yükselişe geçti
Yüksek enflasyonun gölgesinde geçen son yıllarda, Türkiye'de kırmızı et fiyatları hızla yükselirken daha ulaşılabilir kalan tavuk ve balık, sofraların başlıca protein kaynağı haline geldi. TÜİK’in madde fiyat endeksi verileri, 2021 sonrası kuzu eti fiyatlarının %660,6, dana etinin ise %616,7 oranında arttığını gösteriyor. Buna karşılık tavuk etinde fiyat artışı %241,9’da kalırken, balıktaki artış %359 oldu. Bu fark, tüketici tercihlerine doğrudan yansıdı.
Tüketim kırmızı etten tavuk ve balığa kaydı
Ekonomim'den İbrahim Ekinci'nin haberine göre enflasyonun patlama noktası olarak kabul edilen Aralık 2021'de TÜFE aylık bazda %13,58 artışla %36,08’e fırlamıştı. O tarihten bu yana özellikle kuzu ve dana eti gibi kırmızı et türleri ile şarküteri ürünlerinin fiyatları, tavuk ve balığa kıyasla çok daha sert yükseldi. Kuzu ve dana eti fiyatları, tavuk etinin iki kattan fazla; balığın ise neredeyse iki katı oranında arttı.
TÜFE, 2003=100 bazlı endekse göre Aralık 2021’de 686,95 seviyesindeyken Haziran 2025’te 3.132,17 puana ulaştı. Aynı dönemde tavuk eti endeksi 968,13’ten 3.310,35’e çıkarak %241,9’luk bir artış gösterdi. Yani tavuk etindeki artış, genel enflasyonun yaklaşık 114 puan gerisinde kaldı. Balık fiyat endeksi ise TÜFE’nin yalnızca 3,5 puan üzerinde artarak enflasyona paralel bir seyir izledi.
Kırmızı et tüketimi azaldı
Kırmızı etteki sert fiyat artışları tüketimi de olumsuz etkiledi. TÜİK verilerine göre kişi başına kırmızı et tüketimi 2021’de 22,89 kg iken, 2024’te 16,6 kg’a düştü. Aynı dönemde tavuk ve balık tüketiminde ise artış gözlendi.
Tavuk ve balık, kırmızı etin yerini aldı
Beyaz et sektörünün verilerine göre, Türkiye'de kişi başına tavuk tüketimi 2005’te 13,59 kg iken, 2010’da 18,45 kg’a çıktı. 2021 yılında bu miktar 21,19 kg olurken, 2024 itibariyle 24,6 kg’a ulaşarak %16,1 oranında artış gösterdi. Balık tüketiminde ise artış daha da belirgin. 2021’de kişi başına 6,5 kg olan balık tüketimi, 2023’te 7,2 kg’a, 2024 tahminlerine göre ise yaklaşık 9 kg’a çıktı. Bu da yaklaşık %38’lik bir artış anlamına geliyor.
Üretimde sert düşüş
Kırmızı et arzında da ciddi bir gerileme yaşandı. TÜİK’in 2024 yılı verilerine göre toplam kırmızı et üretimi %11,7 azalarak 2 milyon 105 bin 895 tona düştü. Bu üretimin 1 milyon 483 bin tonu sığır etinden, 509 bin tonu koyun etinden, 99 bin 500 tonu keçi etinden ve yaklaşık 14 bin tonu manda etinden oluştu.