Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yıllarca "bana bununla gelmeyin" dediği ancak 2023 yılı seçimleri öncesinde apar topar yasalaşan Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesinde çok sayıda çalışan sadece 1 gün ile emeklilik hakkı kazanamamıştı. EYT düzenlemesinden yararlanamayan milyonlarca kişi, sesini duyurmak için “Emeklilikte Adalet Bekleyenler” ya da “Emeklilikte Kademe Bekleyenler” gibi platformlar aracılığıyla hak arayışlarını sürdürürken, Çalışma hayatı ve sosyal güvenlik uzmanı Özgür Erdursun Karakaş, her gün sayısı artan EYT'zedelerin sesinin Ankara'ya ulaştığını belirterek masadaki "kademeli emeklilik" formülü için dikkat çeken bilgiler verdi.
Uzmanlara göre, yeni sistemde emeklilik yaşı ve prim günü kademeli olarak artırılacak. 9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 arasında sigortalı olanlar için Kadınlar 58, Erkekler 60 yaşında emekli olabilecek.
1999 sonrasında işe girenleri kapsam dışı bıraktığı için milyonlarca kişi yeni bir düzenleme talep ediyor. Bu doğrultuda Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, “EYT’nin ardından milyonlarca kişi için adaletli bir sistem kurulması gerekiyor. Bu noktada en olası çözüm, kademeli emeklilik modelidir” açıklamasında bulundu.
Erdursun’a göre, hükümetin 2026 yılı içinde kademeli emeklilik düzenlemesini gündeme alması bekleniyor. “Bu yılın sonuna kadar ekonomik denge ön planda tutulacak, ancak 2026’da emeklilik sistemi yeniden masaya yatırılacak” diyen Erdursun, sürecin torba yasa kapsamına alınabileceğini belirtti.
Erdursun ayrıca 5510 sayılı yasa hatırlatması da yaparak “1 Mayıs 2008 sonrası sigortalı olanlar için artık erken emeklilik imkânı yok. 2048 yılı ve sonrasında primini dolduran herkes için emeklilik yaşı kadın-erkek eşit şekilde 65 olacak.” dedi.
Hatırlanacağı gibi Özgür Erdursun bir süre önce de yaptığı açıklamada "EYT çıkalı 3 yıl dolmadan emeklilik bekleyenlerin sayısı çığ gibi büyüdü" diyen Karakaş, "Bu meselenin önümüzdeki genel seçimlerden önce çözülmesi kaçınılmaz hâle geldi" demişti.
Türkiye'de 1999 yılında gerçekleştirilen sosyal güvenlik reformu, emeklilik için yaş şartını getirmiş ve bu durum birçok sigortalının emekliliklerini ertelemesine yol açmıştı. Özellikle 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi yapmış ve gerekli prim gün sayısını doldurmuş olmalarına rağmen yaş haddine takıldıkları için emekli olamayanlar, bu durumdan olumsuz etkilenmişti.
Kademeli emeklilik yasası henüz netleşmiş olmasa da, milyonlarca kişi bu konuda yapılacak düzenlemeleri yakından takip ediyor. Özellikle 1999-2008 yılları arasında çalışmaya başlayan ve EYT kapsamına girmeyen çalışanların gündeminden düşmüyor.
8 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi olanlar, emeklilik koşullarının kendilerine haksızlık yarattığını düşünerek tepki gösteriyor. Özellikle, "1 güne 17 yıl" sloganıyla dile getirdikleri adaletsizlik duygusunu ifade ediyorlar. Talepleri, yaş şartının sigorta giriş tarihine göre yeniden düzenlenmesi ve mevcut 58-60 yaş sınırlamasının kaldırılması. Bu grup içinde, 23 yıldır çalışıp yaklaşık 9 bin prim günü ödeyen birçok kişi, emeklilik hakkı istiyor. Bazıları ise çalışmaya devam etme arzusunda, ancak kademeli emeklilik uygulamasının hak tanımasını talep ediyorlar.
Öte yandan kademeli emeklilik sistemi ile ilgili olarak TGRT Haber canlı yayınına katılan SGK Başuzmanı İsa Karakaş çalışmanın detaylarını açıklarken "Eninde sonunda mutlaka yapılacak. Çünkü sosyal güvenlik bir zincirdir. Orada EYT ile birlikte halka öyle bir koptu ki, 17 yıl, 24 yıl kabul edilebilecek bir durum değil. Adil değil. Eninde sonunda bunun yumuşatılması gerekiyor ki insanların sisteme inancı olması gerekiyor. Yani ben erken emekliyi teşvik eden bir uzman değilim. Ama bunun yapılması gerekiyor. Emeklilikte kademe ile ilgili düzenlemenin eninde sonunda olacağına inanıyorum. Benim beklentim 2027 gibi. Bununla ilgili mutlaka bir düzenleme olacağı yönünde” ifadelerini kullanmıştı.