Konut piyasası durdurulamıyor...

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TC­MB) Konut Fiyat En­deksi (KFE), Ekim 2024 so­nuçlarını açıkladı. Buna gö­re, aylık yüzde 2,1, yıllık yüzde 26,8 artış kaydedildi. Türki­ye'deki konutların kalite etki­sinden arındırılmış fiyat de­ğişimlerini izlemek amacıyla hesaplanan KFE (2023=100) ekimde bir önceki aya göre yüzde 2,1 artarak 151,1 oldu. KFE, ekimde yıllık yüzde 26,8 artarken, bu dönemde reel olarak azalış yüzde 14,7 oldu. Üç büyük il için KFE değişi­mine bakıldığında, ekimde bir önceki aya göre İstanbul'da yüzde 1,1 olurken, Ankara'da yüzde 2,8 ve İzmir'de yüzde 4,5 artış görüldü.

Endeks de­ğerleri geçen yılın aynı ayı­na göre ise İstanbul'da yüzde 21,2, Ankara'da yüzde 32,5 ve İzmir’de yüzde 28,7 yüksel­di. Söz konusu endeks, Erzu­rum, Erzincan, Bayburt, Ağrı, Ardahan, Kars, Iğdır’da yüzde 39,8’lik oranla en yüksek ar­tışı gösterirken, Bingöl, Ela­zığ, Malatya, Tunceli, Van, Bitlis, Hakkari ve Muş’ta yüz­de 39,1, Afyonkarahisar, Kü­tahya, Manisa, Uşak’ta yüzde 36,1, Edirne, Kırklareli, Tekir­dağ’da yüzde 22,7, Burdur, Is­parta’da yüzde 12,8 artış gös­terdiği belirlendi.

Öte yandan Emlakjet'in ekim raporuna göre, Türkiye genelinde konut piyasasında görece bir durağanlık yaşa­nırken, bazı bölgelerde dik­kat çekici fiyat değişiklikleri gözlemlendi. İstanbul’da satı­lık konut fiyatları yüzde 6 ora­nında artarken, kiralık konut fiyatlarında herhangi bir de­ğişiklik olmadığı gözlemlen­di.

Ankara’da yüzde 5, İzmir’de yüzde 4 oranında artış kayde­dilirken, Bursa ve Mersin gibi illerde fiyat değişimleri sınırlı kaldığı belirlendi. Ayrıca, Ay­dın, Konya, Balıkesir ve Muğla illerinde yüzde 9 oranında ar­tış gözlemlenirken, Antalya’da kiralık konut fiyatlarında ise yüzde 3 oranında bir düşüş ya­şandı. Bu durum, piyasanın genel olarak sakin bir seyir iz­lediğini ancak bazı illerde dik­kat çekici fiyat hareketlerinin yaşandığını ortaya koydu.

2025 ilk çeyreğe kadar sürer

TSKB Gayrimenkul Değer­leme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, konut satış fiya­tında reel düşüşün bir süre da­ha devam edebileceğini söyle­di. Türkiye Cumhuriyet Mer­kez Bankası (TCMB) Konut Fiyat Endeksine işaret eden Maya, “Oradaki reel azalış bir süre daha devam edecektir. Bu da konut fiyatı artış ora­nını yıllık bazda enflasyonun altına getiriyor. 2025 ilk çey­rek sonuna kadar fiyat artışı­nın reelde negatifte kalmasını bekliyorum. 2025 yılı ilk çey­rekte de konut fiyat artışı, enf­lasyonun altında kalmaya de­vam edecektir” değerlendir­mesinde bulundu.

Enflasyonla başa baş gider

Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman, konut fiyatlarındaki artışın aylık enflasyonla başa baş gidebileceği değerlendirmesinde bulundu. Büyükduman, şöyle devam etti: "Uzun dönemli tahminim, aylık bazda, aylık enflasyonun yarım ya da 1 puan altında konut fiyatlarının devam edeceği yönünde. Ancak enflasyonla başa baş ya da enflasyonu yarım puanı geçen artışlar da gözlemleyebiliriz."

Son yıllarda konuta erişim zorluğundan dolayı kiracı piyasasının da büyüdüğüne işaret eden Ahmet Büyükduman, sözlerini şöyle sürdürdü: "Kiracılıktan çıkabilmeniz için de ev almanız lazım. Diyelim ki bir konut fiyatı ortalama 3 milyon lira olsun. Sizin kenarda 1 milyon lira paranız olması lazım ki bankadan da 2 milyon lira kredi çekerek bir sahibi olabilin. Ancak konut fiyatları erişilebilir düzeyde değil, taksit ödemeleri de yüksek. Önceden kiracı havuzundan 100 bin kişi çıkabiliyorsa, şimdi belki 50 bin kişi çıkabilir. Bu da kiralama piyasasında sıkışıklık artıyor demektir. Çünkü insanlar sahiplik piyasasına geçemiyor, birikim yapmak zorlaşıyor demektir."