1 Euro’luk ürüne bile vergi mi geliyor?

Ekonomim’de Yener Karadeniz imzasıyla yayımlanan habere göre, Türkiye’de gümrüksüz online alışverişte uygulanan 30 euroluk limitin tamamen kaldırılması gündemde. Bu durumda, yurtdışından sipariş edilen her ürün normal ithalat rejimine tabi olacak; ürün türüne göre gümrük vergisi, yüzde 20 KDV ve gerekiyorsa ÖTV eklenecek. Ayrıca gümrük sunum ücreti ve damga vergisi gibi ek masraflar da doğacak.

Yani 30 Euro üzerindeki alışverişlerde süreç daha karmaşık ve maliyetli hale gelecek. Konuyla ilgili EKONOMİ gazetesine bilgi veren bir kaynak, “Konu Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin de gündeminde. Çin kaynaklı e-ticaret sitelerinin Türkiye’ye satışları aylık 300 milyon doları geçti. Her gün 10 milyon dolar demek bu. Mevzuata aykırı ürünler çok daha rahat bir şekilde giriyor. 30 euroluk limitin sıfırlanması ile ilgili çalışma devam ediyor. Bu konu ile ilgili her ürün gümrük mevzuatına tabi olmalı. Bunun için Ticaret Bakanlığı yetkilileri çalışıyor. Tahammül edilecek tarafı kalmadı. Gelen her ürün gümrük mevzuatına tabi olmalı” açıklamasında bulundu.

Ticaret Bakanlığı kaynakları iddiayı yalanladı

İnternette gümrüksüz alışveriş döneminin sona ereceği yönündeki iddiaların ardından Ticaret Bakanlığı kaynakları CNBC-e'ye bir açıklama yaptı.

Açıklamada, "Sektörün bu yönde uzun süredir bir çalışması var. Ancak Ticaret Bakanlığı'nın limitlerin düşürülmesine ya da sıfırlanmasına ilişkin bir çalışması yok. Bu yönde atılmış bir adım da yok" dendi.

AB’de 92 milyon kullanıcı

Temu’nun AB’de 92 milyon, Shein’in ise 130 milyondan fazla kullanıcısı olduğunu belirtiyor. 2024 yılında AB’ye 4,6 milyar dolarlık 150 euro altı paket giriş yaptı. Bu sayı 2023’e göre iki katına, 2022’ye göre ise üç katına tekabül ediyor. Bunların yüzde 91’i Çin’den geldi.

Türkiye'de 29 milyon ziyaretçiye ulaştı

Geçen yılın Temmuz ayında Türkiye’de yaklaşık 7 milyon erişimi gören Temu, Gemius Audience’a göre Temmuz 2025’te 29 milyon ziyaretçiye ulaştı. Bu Amazon Türkiye’nin kullanıcı sayısını geride bırakırken, Hepsiburada gibi oyuncuların kullanıcı sayısının ise yaklaşık yarısına erişen bir rakam.

Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre de 2025 yılının ilk altı ayında e-ithalat geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 65 artarak 155 milyar 381 milyon TL’ye ulaştı. Bu alanda tüm zamanların rekoru kırılırken, aynı dönemde yabancı kartlarla Türkiye’den yapılan online harcamalar yani e-ihracat yalnızca yüzde 7,4 artarak 78 milyar TL’den 83 milyar TL’ye çıktı. Öte yandan yine Temu, başta çocuklar olmak üzere birçok kullanıcı da adeta bir sosyal medya bağımlılığına yol açıyor. Yanı sıra elektronikten ayakkabıya, tekstilden zücaciyeye kadar birçok sektör bu nedenle zor dönemler geçiriyor.

Temu nasıl bu kadar ucuza ürün satabiliyor?

Peki Temu’nun bu kadar ucuza ürün satmasının nedenleri ne? Bu durumun arkasında birkaç önemli neden bulunuyor. Öncelikle şirket Çin merkezli olduğu için üretim ağını doğrudan platforma bağlayabiliyor. Aracıların devre dışı bırakılması sayesinde ürünler doğrudan üreticiden tüketiciye ulaşıyor ve bu da maliyetleri ciddi biçimde düşürüyor.

Bunun yanında Temu’nun sahibi PDD Holdings, Çin pazarında milyonlarca üreticiyle kurduğu ilişkiler sayesinde ölçek avantajı elde ediyor. Bu ölçek, bazı ürünleri neredeyse maliyetine ya da zararına satmalarına imkân veriyor; çünkü amaç kısa vadede kâr değil, pazar payını hızla büyütmek. Fiyatların düşük olmasının bir başka nedeni de, vergi ve gümrük muafiyetleri. Avrupa Birliği’nde 150 euronun altındaki, Türkiye’de ise 30 euronun altındaki siparişlerde gümrük vergisi alınmıyor.

Temu, küçük değerli paketler üzerinden bu muafiyetlerden yararlanarak pazara daha ucuz ürün sokabiliyor. Ayrıca Çin devleti e-ihracatı stratejik bir alan olarak desteklediği için lojistik maliyetleri de düşük tutuluyor. Büyük hacimli gönderiler, devlet sübvansiyonları ve ucuz kargo anlaşmaları sayesinde Temu, Avrupa ve ABD’ye çok düşük kargo bedelleriyle, hatta zaman zaman ücretsiz kargoyla ürün gönderebiliyor. Bunlara ek olarak şirket, tüketici taleplerini anlık ölçen gelişmiş algoritmalar kullanıyor. Böylece hangi ürünün hangi pazarda ne kadar satılabileceği önceden tahmin ediliyor, stok maliyetleri azalıyor ve üretim riskleri düşüyor. Bütün bu faktörler birleştiğinde Temu’nun pazara çok düşük fiyatlarla ürün sunabilmesi mümkün hale geliyor. Geçtiğimiz günlerde Türkiye’de de temsilcilik açan Temu, yerel işletmeler ile çalışmaya başladı.

Türkiye’de posta ve hızlı kargo yoluyla yurtdışından yapılan alışverişlerde 30 euroya kadar olan ürünlere basitleştirilmiş bir vergi sistemi uygulanıyor. Bu kapsamda Avrupa Birliği ülkelerinden gelen siparişlerde yüzde 30, AB dışından gelenlerde ise yüzde 60 oranında tek ve maktu bir gümrük vergisi tahsil ediliyor. Ancak alışveriş tutarı 30 euronun üzerine çıktığında bu kolaylaştırılmış sistem devre dışı kalıyor. Bu durumda normal ithalat rejimi devreye giriyor ve ürün türüne göre değişen gümrük vergisi oranları uygulanıyor. Ayrıca yüzde 20 KDV, ürünün cinsine göre ÖTV ve gümrük işlemlerine ilişkin çeşitli masraflar da ekleniyor. Yani 30 euro üzerindeki alışverişlerde vergi oranı sabit değil; tekstil, elektronik ya da farklı ürün gruplarında farklı yükümlülükler doğuyor.