Asgari ücret toplantısı öncesi Ankara'dan bomba kulis!
Yayın Tarihi: 10.12.2024 - 09:41
Milyonların yakından takip ettiği asgari ücret zam maratonu başlıyor. İşçi ve işveren temsilcileri saatler sonra ilk kez bir araya gelecekler. Asgari ücrette beklenen zam talebi ne kadar olacak, sorusu için masadaki oranlar değerlendirilecek. Peki, 2025 asgari ücret zammı için komisyondan işçiyi memnun edecek bir karar çıkacak mı? Sosyal güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş cevapladı.
Milyonlar asgari ücret maratonuna kilitlendi. İşçiler kritik toplantı öncesi, insanca yaşayacak bir ücret çağrısında bulundu. Çalışma Bakanı Vedat Işıkhan ise işçiyle işveren arasındaki dengenin gözetileceğini söyledi. Kulislerden ise yeni asgari ücret zam oranı için rakamlar gelmeye başladı. Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, toplantıya saatler kala asgari ücret için önemli değerlendirmelerde bulundu. Ankara'dan gelen son kulis bilgisi hem işçiyi hem de işvereni mutlu edecek. İşte o açıklamalar.
İlk toplantı bugün
Asgari ücrette herkesin umudu ve beklentileri farklı şekillendi. Kritik toplantıya sadece saatler kaldı. Komisyon tarafından belirlenecek asgari ücret milyonları etkileyecek. Hükümet, işçi ve işveren masada oranları değerlendirecek. İşçi kesimi gelecek senenin enflasyon beklentisine göre yapılacak zam oranlarına kapıyı kapattı. İşçiler gerçekleşen enflasyona göre üzerine refah payı da eklenerek bir zam yapılmasını istiyor.
TÜRK İŞ, HAK İŞ ve DİSK'de ortak açıklama yaptı. Açıklamada, günün ekonomik ve sosyal koşullarına göre işçinin ve ailesinin insanca yaşamasını mümkün kılacak ve insanlık onuruyla bağdaşacak bir asgari ücret belirlenmesi gerektiği belirtildi.
Sosyal güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, kritik toplantı öncesi bomba kulis bilgisini paylaştı. "Bunu ilk defa söylüyorum" diyen uzman kritik açıklamalarda bulundu.
"Ben karamsar olduğumdan dolayı söylemiyorum. Mutlu edecek bir rakam çıkmayacağı aşikar. Ankara'dayız, işçi ve işverenlerin nabzını tutuyoruz. Bununla ilgili daha önceden birçok kez analiz yaptık. Çünkü asgari ücret sadece çalışanlar için değildir, bu ücret benim her zaman söylediğim üzere bir mihenk taşıdır. Bütün memurları, sözleşmelileri, beyaz yaka, mavi yakalıları, herkesi ilgilendiren bir ücret. Sosyal yardım alanları, hastalık parası alanları, işsizlik ödeneği alanları yakından ilgilendiriyor.
Asgari ücret iki tarafta. Birinci boyutuyla çalışanlar, ikinci boyutuyla işverenler. Denge bulunması gerekiyor. Dolayısıyla denge bulunmaya çalışıldığı anda zaten işçi kesimin masadan kalkacağını öngörüyorum ben.
Hedeflenen enflasyona göre zam mümkün değil
Hedeflenen enflasyon dediğimiz zaman yüzde21 diye güncellendi. Bu durumda ne kadar olacak? 20 bin 570 TL. Açlık sınırı 20 bin 562 TL. Kasım ayı itibariyle açlık sınırı 20.562 TL ancak asgari ücret şubat ayında işin eline geçecek. Dolayısıyla Şubat ayında açlık sınırı bunun kat kat üzerinde olacak. Dolayısıyla açlık sınırının altındaki bir ücret zaten insan haklarına aykırı bir ücrettir. Çünkü yasa diyor ki insan uğruna yakışır, bir ücret olması lazım.
Şimdi işçi kesimi ne diyor burada?
Gerçekleşen enflasyon artı refah payı. İşçi kesimi haklı. Neden haklı? Çünkü enflasyon oranını göz önünde bulundurduğumuz zaman bir yıl içerisinde zaten düzeltme yapılmadı. Temmuz ayında biz bir düzeltme bekliyorduk. O da olmadı. Dolayısıyla bugün itibariyle zaten işçilerin yüzde 44 oranında eğer ki Merkez Bankası'nın yıl sonra enflasyonu gerçekleşirse bu oranı var. Zaten beklentiler de yüzde 44'ü aşacağı yönünde. En az yüzde 45.
Peki yüzde 44 oranında asgari ücret verilerinizse ne olur? Net 24 bin 480 lira oluyor. Bunun işverene maliyeti 34 bin 776 lira olur. Dolayısıyla ne oldu burada? İşverenlerin en hassas olduğu noktaya geliyor. Çünkü işverenlerin çoğu ihracat yapanlar diyor ki bizim ihracatla rekabetimiz var. Dolayısıyla bizim rekabet avantajımız ücretlerle ilgili hiçbir avantajlı olacak. Bin doları aşıyor.
Şimdi burada ilk defa söyleyeceğimiz iki nokta çok önemli olacak;
Asgari ücrette bir önümüzdeki dönemde dolar da bir gevşeme olacak mı? Dövizde gevşeme olup asgari ücret belirlendikten sonra asgari ücret döviz bazında döviz bazında azalacak mı? Bu çok önemli birinci husus.
İşverene destek
İkincisi ise devletin vereceği asgari ücret desteğinin miktarı. Yani şimdi bu toplantıda işveren kesimi hedeflenen enflasyon dışında bir rakam verilecekse hükümet benim üzerimdeki yükü alacak diye yaklaşacak.
Şimdiye kadar yaşadığımız çok ilginç bir durum var. Yani asgari ücrete baktığınız zaman yılbaşında belirlenirken döviz bazında asgari ücret çok yüksek ancak işçi geçinemiyor. Neden? Hayat pahalılığı var. Satın alma gücü düşük. Şu anda asgari ücret mevcutta 17 bin 2 lira ama o zamanla eridi. Şu anda onun alım gücü 12 bin liraya eş değer. Yani yüzde 45 oranında bir kayıp olacak. Çünkü enflasyon yıl sonunda yüzde 45. Yüzde 45 oranında zaten bir kayıp var.