Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, TRT Haber'de ekonomiye dair soruları yanıtladı. Yılmaz, yılın ikinci çeyreğinde inşaat dahil hizmetler sektörünün yüzde 2,5, tarım sektörünün yüzde 3,7 büyüme kaydettiğini, sanayi sektörününün takvim ve köprü günlerinin de etkisiyle yüzde 1,8 daraldığını belirtti.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, üçüncü çeyrekteki göstergelerin enflasyon üzerindeki etkisinin süreceğini belirterek, "Siyasi istikrar ve öngörülebilirlik çerçevesinde büyüme performansımızın 16 çeyrektir aralıksız devam ederek, depremin olumsuz etkilerini kısa sürede bertaraf etmesi memnuniyet vericidir. Önümüzdeki dönem için makroekonomik istikrarı güçlendirmeye yönelik adımlarımıza kararlılıkla devam ediyoruz. Bu kapsamda üçüncü çeyreğe yönelik öncü göstergeler, talepteki dengelenmenin devamıyla beraber talebin enflasyon üzerindeki daraltıcı etkisinin süreceğine işaret etmektedir. Sürdürülebilir büyümenin tesisi açısından fiyat istikrarının tesisiyle üretim, tüketim ve yatırım kararlarının sağlıklı bir şekilde alınması desteklenecek, ekonomide kaynak dağılımı etkinleştirilecektir." diye konuştu.
YENİ OVP'NİN AÇIKLANACAĞI TARİH BELLİ OLDU
Yılmaz, bu kapsamda güncellenecek 2025-2027 dönemi yeni OVP'yi yakın zamanda kamuoyuyla paylaşacaklarını açıkladı.
Türkiye ekonomisinin, yılın ikinci çeyreğinde, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0,1 mevsimsel artış kaydederek yüzde 2,5 büyüme gösterdiğini belirten Yılmaz, bu yılın ilk çeyrek büyümesinin yüzde 5,3'e revize edildiğini ve bu senenin ilk yarısında büyümenin yüzde 3,8 olarak gerçekleştiğini bildirdi.
2023 yılı kapsamında GSYH verilerinin de yukarı yönlü güncellendiğini ve yüzde 5,1 reel büyümeyle milli gelirin 1,1 trilyon doları aştığını aktaran Yılmaz, kişi başına düşen milli gelirin bir önceki yıla göre 2584 dolar artarak 13 bin 243 dolara ulaştığını ve Orta Vadeli Program (OVP) hedeflerinin üzerinde gerçekleştiğini ifade etti.
OVP'DE ÜÇ TEMEL GÜNCELLEME OLACAK
Yeni OVP'yle ilgili ipuçları da veren Yılmaz, OVP'nin temel çerçevesinin değişmeyeceğini ancak bazı güncellemeler olacağını şöyle ifade etti:
"Birincisi makro ekonomik değerler, büyümeden tutun milli gelire, ihracattan turizme, makro rakamlarımızı güncellemiş olacağız. Enflasyon rakamları yine bunun içinde. Diğer taraftan Orta Vadeli Program aynı zamanda bütçenin temelini oluşturur. Meclisimize hükümetimizin göndereceği bütçe teklifinin temel çerçevesinde Orta Vadeli Program şekillendirir. Temel büyüklükler dolayısıyla burada ifade edilmiş ve toplumla paylaşılmış olacak.
Bütçe büyüklüklerimiz bütçe açığımızın ne olacağı harcamalarımız, gelirlerimiz bütün bu rakamlar Orta Vadeli Programımıza yer alacak.
3’üncü boyut ise yapısal reformlar. Yapısal reformlar konusunda da geçen yıldan bugüne yaptıklarımız var. Henüz yapılmayanlar var. Üzerinde çalıştığımız konular var. Burada geldiğimiz noktayı da yine istişarelerimizin yine sonuçları var. Bunları da yansıtacağız yani 3 Ayaklı bir strateji ile hareket ediyoruz. Para politikaları maliye politikaları ve yapısal reformlar bunu yine güncel Orta Vadeli Programımızda göreceksiniz."
"MAKROEKONOMİK DENGELEME SÜRMEKTEDİR"
Yılın 2. çeyrek büyümesinde, sıkı para ve maliye politikalarının gecikmeli etkilerine ek olarak sanayi üretiminde ve ihracat performansındaki zayıflamaya neden olan takvim ve köprü günü etkilerinin devreye girdiğini belirten Yılmaz, şunları kaydetti:
"Enflasyonla mücadele adımları kapsamında Orta Vadeli Programımızda öngörülen çerçevede makroekonomik dengelenme sürmektedir. Bu çerçevede net ihracatın büyümeye katkısı ithalatta görülen yavaşlamaya bağlı olarak 1,3 puan olmuştur. Nitekim son dönemde alınan politikalarla cari açığımız OVP öngörümüzden çok daha hızlı düşmektedir. Bugün açıklanan Ağustos ayı geçici dış ticaret verilerine göre, ihracatımız 2024 Ağustos'ta, geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,4 artarak 22,1 milyar dolar olarak gerçekleşirken, ithalatımız da yıllık bazda yüzde 10,8 azalışla 27 milyar dolar oldu. İhracatımızın yıllıklandırılmış değeri ağustos ayında 262 milyar dolara yükselirken, 2023 yılı mayıs ayında yıllıklandırılmış dış ticaret açığı 122,2 milyar dolarla zirveyi gördükten sonra kademeli bir şekilde azalarak, 2024 Ağustos itibarıyla 78,6 milyar dolar seviyesine geriledi. Dış ticaret açığındaki düşüşle birlikte cari açıktaki daralmanın da önümüzdeki aylarda devam etmesi beklenmektedir."
Yılmaz, harcamalar yönüyle değerlendirildiğinde, bu yılın ikinci çeyreğinde özel kesim ve kamu kesimi tüketim harcamalarının sırasıyla yüzde 1,6 ve yüzde 0,7 arttığını, toplam tüketim harcamalarının bir önceki senenin aynı dönemine göre yüzde 1,5 artış kaydettiğini aktararak, tüketim harcamalarındaki artışın yılın ilk çeyreğine kıyasla yavaşlama eğilimi gösterdiğini, sıkılaşma tedbirlerine ek olarak devreye alınan makroihtiyati tedbirlerin etkisiyle talepte yaşanan dengelenme eğiliminin teyit edildiğini belirtti.