Ticaret Bakanlığı koordinasyonunda; kooperatifçilikten sorumlu Bakanlıklar, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla sektör temsilcilerinin katkılarıyla yürütülen 2025 - 2029 Türkiye Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı Tanıtım Töreni Haliç Kongre Merkezi’nde Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleştirildi. Törene Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan, eski Sanayi ve Teknoloji Bakanı AK Partili Mustafa Varank, İstanbul Valisi Davut Gül, AK Parti İstanbul İl Başkanı Abdullah Özdemir ve çok sayıda kooperatif ortağı ve davetli katıldı.
Burada bir konuşma yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Türkiye’nin kalkınma çabalarına alın teriyle, sermayesi ve emeğiyle destek olan tüm girişimcilere, bütün kooperatiflerimize minnettarlığımı ifade ediyorum. Bu ülkenin, bu milletin bir ferdi olarak, esnaf ve sanatkar kardeşlerimle yol yürümekten her zaman gurur duydum, her zaman şeref duydum. Asırlardır Anadolu’yu ve Trakya’yı mamur eden, dahası ebedi vatanımız olan bu topraklarda dayanışmanın bir nevi kitabını yazan Ahilik geleneğimizin günümüzdeki temsilcileri sanatkar ve esnaf kardeşlerimdir. Hırsın, tamahın, fırsatçılığın, bir an evvel köşeyi dönmenin dünyada veba gibi yayıldığı şu günlerde, bu köklü geleneğimizin temsil ettiği ticaret ahlakına her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyuyoruz" diye konuştu.
'KOOPERATİFLER YEREL KALKINMANIN TEMEL AKTÖRLERİ HALİNE GELMİŞ DURUMDA'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Ahilik kültürümüzün özünde yer alan dürüstlük, paylaşma, karşılıklı yardım ve güven ilkeleri aslında bugünün kooperatifçilik ruhunu şekillendiriyor. Milletimizin yüzyılların içinden süzülüp gelen imece kültürünün de ete kemiğe büründüğü modern yapıların başında kooperatifler geliyor. Kooperatifçilik, birlikte üretme, birlikte yönetme, birlikte kazanma felsefesiyle kişinin emeğini kolektif güce dönüştüren adil bir sistemdir. Bu sistem, özellikle dezavantajlı grupların ekonomik hayata katılımını kolaylaştıran, yerel kalkınmayı destekleyen özgün bir işbirliği modelidir. Küçük üretici de, girişimci kadın da, genç çiftçi de kooperatif çatısı altında birdir, beraberdir, tek başına olduğundan çok daha güçlüdür. Burada şunun altını özellikle çizmek istiyorum. Türkiye olarak gerçekten çok dinamik bir ticari hayata sahibiz. İnsanımız yetiştiriyor, üretiyor, satıyor. Seksen bir vilayetimizle birlikte dünyaya el emeği, göz nuru ürünlerini ulaştırmanın mücadelesini veriyor. Hanım kardeşlerimiz, gençlerimiz, üreticilerimiz, kooperatifler bünyesinde güç birliği yaparak zorlukları birlikte aşıyorlar, aynı zamanda birlikte kazanıyorlar. Özellikle tarımdan sanayiye, kadın girişimciliğinden enerjiye birçok alanda kooperatifler yerel kalkınmanın temel aktörleri haline gelmiş durumda" ifadelerini kullandı.
'DÜNYA NÜFUSUNUN YÜZDE 12'Sİ BİR KOOPERATİFİN İŞ ORTAĞIDIR'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Halihazırda ülkemizde 6,5 milyonu aşkın vatandaşımızın ortağı olduğu 62 bin kooperatif faaliyet gösteriyor. Bunu, Türkiye’nin ticari ve ekonomik hayatı adına çok kıymetli bir kazanım olarak gördüğümüzü ifade ediyorum. Ancak Avrupa Birliği’nde 165 milyonu aşkın kooperatif ortağıyla, 250 bin kooperatif olduğu düşünüldüğünde, bu alanda henüz arzu edilen seviyede olduğumuzu ne yazık ki söyleyemeyiz. Dikkate değer bir başka husus şudur. Kooperatifler sadece ülkemizde değil, son yıllarda dünyada da ön plana çıkmaya başlamıştır. Vahşi kapitalizmin acımasız dişlileri arasında ezilmek istemeyen yerel üreticiler güvenli bir liman olarak kooperatiflere sığınıyor. Bilhassa ilçe, network, teknolojik kapasite itibarıyla pek çok devleti geride bırakan küresel şirketlerle rekabette, değil bireyler, değil makro işletmeler, yerel ölçekte büyük firmalar bile çoğu zaman yetersiz kalıyor. Belli başlı alanlarda tekelleşen bu şirketlerin agresif fiyat politikalarıyla küçükleri yuttuğuna şahit oluyoruz. Giderek daha ürkütücü boyutlara ulaşan bu durum, kooperatifçiliği teşvik eden temel faktördür. Şu rakamlar, küresel düzeyde bir arayışın en somut işaretidir. Uluslararası Kooperatif Birliği’nin verilerine göre dünya genelinde 3 milyon kooperatif bulunuyor. Dünya nüfusunun yüzde 12’si bir kooperatifin iş ortağıdır. Kooperatiflerin toplam cirosu ise 2,4 trilyon doları geçiyor. 2025 yılının Birleşmiş Milletler tarafından Uluslararası Kooperatifler Yılı ilan edilmesini bu bakımdan çok yerinde bir karar olarak görüyoruz. Hükümet olarak, bu anlamlı yılı vesile kılarak kooperatifçilik kültürünü daha da yaygınlaştırmaya özel önem veriyoruz. 2012 yılında açıkladığımız eylem ve strateji planımızın önceliği, mevzuatla ilgili sıkıntıların aşılması ve dağınıklığın giderilmesiydi. Hamdolsun, bu doğrultuda ciddi yol aldık; ama halen önümüzde kat etmemiz gereken bir mesafe var. 2025-2029 yıllarını kapsayan yeni planla inşallah bunu başaracağız" ifadelerini kullandı.
‘TÜRK KOOPERATİFÇİLİĞİNİN GELECEK 5 YILINA KILAVUZLUK YAPACAK’
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye kooperatifçilik stratejisi ve eylem planının, ülkemizin kooperatifçilik vizyonunu bir adım daha ileriye götüreceğine inanıyorum. Strateji belgesinin temel gayesi; kooperatifçiliğe daha elverişli bir ortam oluşturma, sektöre olan güveni artırma, kooperatifleri daha verimli, etkin, sürdürülebilir, rekabet edebilir yenilikçi kılmaktır. Plan 5 politika ekseninde, 2 amaç, 6 hedef ve 23 faaliyetle bunlara ilişkin performans göstergelerinden oluşuyor. Strateji belgesinde; dijitalleşmeden yeni kooperatif türlerine, mevzuatın güncel gelişmelere uyarlanmasından kooperatiflerin kurumsal ve finansal kapasitelerinin artırılmasına kadar pek çok hedefe yer verdik. Türk kooperatifçiliğin gelecek 5 yılına kılavuzluk yapacağına inandığım planın hazırlanmasında emeği geçenleri gönülden tebrik ediyorum" diye konuştu.
‘DEMİRBAŞ ALIM DESTEĞİ 400 BİN LİRADAN 1 MİLYON LİRAYA YÜKSELTİLDİ’
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Kooperatiflerin kuruluşunu teşvik etmek, mevcut kooperatiflerimizin ise ticari kapasitelerini artırmak üzere çalışmaya devam ediyoruz. Bu minvalde, 5 sene önce, 2020 yılında kooperatiflerin desteklenmesi programını uygulamaya geçirdik. KOKDES kapsamında ülkemiz genelinde 772 kooperatifin 826 projesine toplam 110,5 milyon liralık hibe desteği verdik. Geçtiğimiz yıl başında kooperatiflerin faydalanabileceği destek kalemlerinde 2 kat artışa gitmiştik. Bu yıl destek rakamını 2,5 katına çıkardık. Kooperatiflerimize sunulan makine-ekipman, demirbaş alım desteği 400 bin liradan 1 milyon liraya; sergi ve fuar katılım desteği 60 bin liradan 150 bin liraya; nitelikli personel istihdamı desteği ise 1 personel için yıllık 204 bin liradan 266 bin 400 liraya, 2 personel için 408 bin liradan 532 bin 800 liraya yükselttik" ifadelerini kullandı.
'KOOPERATİFLERİMİZE 3 MİLYAR LİRALIK KREDİ İMKANI SUNACAĞIZ'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Kooperatiflerimizin merakla beklediği 2025 yılı için başvuru sonuçlarını 22 Eylül’de inşallah açıklıyoruz. Şimdiden hayırlı, uğurlu olsun diyorum. Kooperatiflerimizden gelen yoğun talep üzerine, önümüzdeki sene inşallah desteğe ayırdığımız bütçeyi kayda değer ölçüde artıracağız. Bir diğer müjdemiz şudur. Destek programından bir defa faydalanan kooperatiflerimizin 5 sene geçmeden tekrar başvuru yapamaması kuralını 4 yıla indiriyoruz. Ayrıca Kredi Garanti Fonu bünyesinde kooperatiflerimizin kullanımına münhasır yeni bir destek mekanizması oluşturuyoruz. TESKOMB tarafından yatırılacak 100 milyon liralık fonla kooperatiflerimize toplam 3 milyar liralık kredi imkanı sunacağız” dedi.
'SOSYAL KOOPERATİFÇİLİK KANUN TASLAĞI İÇİN ÇALIŞMALARA BAŞLIYORUZ'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "İhracat desteklerinden kooperatiflerimizin yararlanabilmesi için de ayrı bir çalışma yürütülüyor. Yöresel ürünlerin perakende sektöründeki payının artırılması bir başka önceliğimizdir. Büyük mağaza ve zincir mağazaların satış alanlarında yöresel ürünlere ayrılan en az yüzde 1’lik raf oranını, kooperatiflerimiz tarafından üretilen ürünlere ayırıyor ve bu oranı yüzde 2’ye çıkartıyoruz. Yine kadın kooperatiflerinin ürünlerindeki barkod ücretleriyle gıda kontrol laboratuvarlarınca yapılan gıda analizi için ödedikleri ücretlerde indirime gidiyoruz. Kadın kooperatiflerimizin elektronik ticaret pazar yerlerine ödedikleri komisyon oranlarının düşürülmesi için Ticaret Bakanlığımız ile E-ticaret firmaları arasında işbirliği protokolü yapılacak. Engelli kardeşlerimizle gençlerimizi de tabii ki unutmadık. Yüzde 80 engelli ve 18-24 yaş arası gençlerin emek ve ticari gayretlerinin ekonomiye kazandırılması gayesiyle Sosyal Kooperatifçilik Kanun Taslağı için çalışmalara başlıyoruz. Rabbim yar ve yardımcımız olsun diyorum" diye konuştu.
'KENDİLERİ KARGAŞA KAOS VE KRİZ İÇİNDELER'
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Değerli kardeşlerim sizlere veda etmeden önce şunu da önemle vurgulamak durumundayım. 23 yılda sizlerle birlikte, elele vererek gerçekten çok güzel işler başardık. İlk açıklandığında imkansız denilen, hayal denilen, yapılamaz denilen nice hedefe beraberce ulaştık. Zorluklar karşısında pes etmedik, engellerin bizi yolumuzdan alıkoymasına müsaade etmedik. Ticaretten turizme, ihracattan istihdama, akla gelen her alanda ülkemizi, 23 sene önce hayal dahi edilemeyen seviyelere getirdik. Henüz yolun başındayız. Özel sektörümüz bir yandan, biz bir yandan Türkiye’yi daha da büyütecek, kalkındıracak, inşallah güzel başarılarla beraberce buluşturacağız. Hep söylediğim gibi; siyasette istikrar, ekonomide güven olduğu müddetçe ülkemizin önü de, ufku da sonuna kadar açıktır. Ancak istikrar ve güven olmadığında, çamura saplanmış bir araç misali sürekli patinaj yapmamız kaçınılmazdır. Geçmişte ülkemiz bunu çok yaşadı. Türkiye’nin artık ne istikrar ve güven ortamını zedelemeye, ne de patinaj yaparak enerji ve vakit kaybetmeye tahammülü vardır. Ana muhalefetin ise 6 aydır bütün çabası, ülkemizin 23 yılda ağır bedeller ödeyerek elde ettiği istikrar ve güven atmosferini dinamitlemektir. Milli markaları hedef gösterdikleri boykot çağrılarından, Batılı medya kuruluşlarına ülkemizin şikayet edilmesine; Alevi canlarımıza yönelik edepsizliklerden, sokaklarımızı karıştırma gayretlerine kadar bütün yaptıkları sadece ve sadece bunun içindir. Kendileri kargaşa, kaos ve kriz içindeler. İstiyorlar ki Türkiye de aynı girdabın içinde debelenip dursun. Şimdiye kadar bu uğurda her yolu denediler ama muvaffak olamadılar. Kendi şahsi ikbal kavgalarının faturasını millete ödetmeyi başaramadılar. Bundan sonra da ülkemize ve ekonomimize zarar veremeyecekler. Kalbi ülkemiz için çarpan kardeşlerimi 'Türkiye Yüzyılı' ve 'Ticaretin Yüzyılı' hedeflerimiz doğrultusunda, daha güçlü ve daha müreffeh bir gelecek için dayanışma ruhunu büyütmeye davet ediyorum. Vatanımızın dört bir ucunda büyük bir özveriyle çalışan bütün esnaflarımıza ve kooperatiflerimize teşekkür ediyorum " dedi.
CUMHURBAŞKANI 'KOOOPERATİFÇİLİK'KISA FİLM YARIŞMASINDA DERECEYE GİRENLERE ÖDÜLLERİNİ VERDİ
Konuşmasının ardından Erdoğan'a Ticaret Bakanı Ömer Bolat tarafından sanatçı Mükerrem Taşkapılıoğlu'nun 1 yılda tamamladığı Ayetel Kürsi tablosu hediye edildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan daha sonra Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Özdemir Göktaş, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Prof. Dr. Vedat Işıkhan ile fotoğraf çektirdi. Erdoğan daha sonra Kooperatifçilik adlı kısa film yarışmasında dereceye girenlere ödüllerini de verdi.