Türkiye-ABD-Ukrayna ve Türkiye-Rusya-Ukrayna üçlü toplantılarının adresi bugün İstanbul'du. Türkiye-ABD-Ukrayna Üçlü Toplantısı saat 10.45'te Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde başladı. Bakan Fidan'ın başkanlığındaki Türkiye-ABD-Ukrayna üçlü zirvenin ilk toplantısı sona erdi. Toplantı, 1,5 saat sürdü.
BAKAN FİDAN: BARIŞ İÇİN ÖNÜMÜZDE FIRSAT VAR
Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı da 13.30'da aynı yerde başladı. Toplantının açılış konuşmasını yapan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, tüm tarafların barışa olan güçlü taahhütlerinin yeni bir fırsat penceresi açtığını görmekten memnuniyet duyduklarını belirterek, "Sayın Cumhurbaşkanımız ve Sayın Trump'ın barış çağrılarına, Sayın Putin ve Sayın Zelenski'nin kulak vermiş olmalarını oldukça önemli buluyoruz. Rusya ve Ukrayna'nın doğrudan görüşmeye hazır olmaları bu kritik aşamayı mümkün kılmıştır. Takdir edersiniz ki gelinen aşamada iki yol bulunmaktadır. Yollardan biri, bizi barışa götürecek bir süreci başlatacak, diğeri ise daha fazla yıkıma ve can kaybına yol açacaktır. Taraflar bu yollardan hangisini seçeceklerine kendileri, kendi iradeleriyle karar verecekler. Savaşın başından bu yana, bu savaşı nasıl sona erdirebileceğimiz konusunda çaba sarf ediyoruz. Sayın Cumhurbaşkanımız da tarafları bir araya getirmek için yoğun gayret göstermiştir. Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski'nin Ankara ziyareti müzakerenin başlatılması yönünde önemli bir adım olmuştur. Görüşmelere katılan Rus heyetini ağırlamaktan da aynı derecede memnuniyet duyuyoruz. Her iki tarafın temsilcilerini İstanbul'da misafir ediyor olmamız, savaşın sona erdirilmesine yönelik güçlü irademizi gözler önüne sermektedir. Bir noktaya dikkatinizi çekmek istiyorum; bu toplantı Mart 2022'den bu yana taraflar arasında gerçekleşen ilk düzey doğrudan temas niteliğini taşımaktadır. Barış yolunda ilerlemek için bu fırsatı değerlendirmek zorundayız" dedi.
"ATEŞKESİN BİR AN EVVEL HAYATA GEÇİRİLMESİ KRİTİK ÖNEM TAŞIMAKTADIR"
Geç kalınan her günün daha fazla yaşamın kaybedilmesine sebebiyet verdiğini ifade eden Bakan Fidan "Savaş can almaya devam ederken ateşkesin bir an evvel hayata geçirilmesi kritik önem taşımaktadır. Ateşkesin müzakerelerle eş zamanlı olarak sağlanması yönünde de önümüzde bir fırsat bulunmaktadır. Burada bir hususu, bir hadise vurgulamak isterim. Bundan sonraki aşamayı yapacağımız tercihler ve atacağımız adımlar doğrultusunda hep beraber belirleyeceğiz. Bu görüşmelerin bir liderler toplantısının temelini oluşturması da oldukça önemli. Yapıcı bir anlayışla müzakere ederek barışa ulaşmanın mümkün olduğuna yürekten inanıyoruz. Şu hususu bir kez daha açıkça vurgulamak istiyorum; Türkiye, savaşı sona erdirme ve barışı sağlama yönündeki çabalarınızda her daim yanınızda olacaktır. Barış için mümkün olan her türlü katkıyı sunmaya da hazırız. Hepinize bir kez daha İstanbul'a hoş geldiniz diyor ve yapılacak teknik müzakerelerde taraflara, sizlere başarılar diliyorum" diye konuştu.
TOPLANTILARDAN SONRA İLK MESAJ! "GERÇEKÇİ DEĞİL"
Türkiye-Rusya-Ukrayna Üçlü Toplantısı saat 15.30'a doğru sona erdi. Ukraynalı diplomatik kaynaklardan yapılan açıklamada "Rusya’nın görüşmelerdeki talepleri gerçekçi değil" dendi.
TAKAS ANLAŞMASI SAĞLANDI
Öte yandan Ukrayna Savunma Bakanı Umerov, İstanbul barış görüşmelerinin ardından "Rusya'yla bin kişiye karşılık bin kişi takas edilmesi konusunda anlaşmaya vardık" açıklamasında bulundu.
NATO GENEL SEKRETERİ'NDEN AÇIKLAMA
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, bugün İstanbul'da gerçekleştirilen görüşmelere ilişkin yorumunda "Ukraynalıların masaya gelmesi çok iyi. Tüm baskı Putin'in üzerinde" demişti.
TRUMP: "MUHTEMELEN WASHINGTON’A GERİ DÖNÜYORUM"
ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz günlerde İstanbul’da Rusya-Ukrayna arasında yapılacak olan müzakerelere katılabileceği sinyalini vermişti.
Orta Doğu turunun ardından seyahat planlarında değişiklik olabileceğini belirten Trump, dün yaptığı açıklamada bazı liderlerden aldığı telefonlar nedeniyle güzergahın henüz netleşmediği sinyalini verdi. Trump, "Bildiğiniz gibi yarın ayrılacağız. Neredeyse varış noktamız belli değil, çünkü sürekli telefonlar alıyoruz; buraya gelebilir misiniz, oraya gelebilir misiniz diye. Muhtemelen Washington’a geri dönüyorum" dedi.
Trump bugün yaptığı açıklamada ise "Bakalım Rusya ve Ukrayna ile ne olacak; en kısa zamanda Putin ile görüşeceğiz" dedi.
SAVAŞ 3 YILDIR SÜRÜYOR
Rusya'nın Ukrayna'ya 24 Şubat 2022'de başlayan saldırısıyla patlak veren savaşta Ukrayna’nın Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya bölgeleri büyük ölçüde ilhak edildi.
Kırım'ın 2014'te Rusya tarafından ilhakıyla Ukrayna, topraklarının yaklaşık beşte birinde kontrolü kaybetti.
ABD ve Avrupa ülkeleri Ukrayna'ya geniş ekonomik ve askeri yardımlarda bulunurken, geniş bir alanı ilhak eden Rusya'ya ağır yaptırımlar uyguladı.
TÜRKİYE BARIŞ İÇİN DEVREDE
Belarus'taki görüşmelerin ardından Rusya ve Ukrayna Dışişleri Bakanları 10 Mart 2022'de Antalya Diplomasi Forumu’nda bir araya geldi.
Türkiye tarafları 29 Mart 2022’de de İstanbul’da buluşturdu.
İstanbul müzakerelerinde tarafların sağladığı uzlaşma, Buça şehrinde sivillerin öldürüldüğü yönündeki suçlamalarla bozulurken, İngiltere ve ABD'nin anlaşmaya karşı çıktığı iddiaları ortaya atıldı.
Savaşın şiddetlenmesine karşın barış için çabalarını sürdüren Türkiye, Birleşmiş Milletlerin (BM) de desteğiyle tarafları aynı yıl yeniden bir araya getirerek, dünyada geniş yankı uyandıran Karadeniz Tahıl Girişimi Anlaşması'nın imzalanmasını sağladı.
Her iki tarafla da görüşebilen ender liderlerden olan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, barış görüşmeleri için ev sahipliği ve arabuluculuk teklifini sürdürürken, ABD'de Donald Trump'ın başkan seçilmesiyle de diplomasi yeniden hareketlilik kazandı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 11 Mayıs’ta, 3 yıl önce kesilen doğrudan müzakerelerin ön koşulsuz olarak 15 Mayıs'ta İstanbul'da yeniden başlatılması önerisini gündeme getirerek Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan ev sahipliği yapmasını talep etti.
Ukrayna yönetimi buna olumlu yanıt verirken, uluslararası toplum da İstanbul barış görüşmeleri gündemini memnuniyetle karşıladı.