Prof. Dr. Osman Bektaş'tan Marmara'da beklenen büyük deprem ile ilgili kritik açıklamalar

Türkiye'de "deprem" denilince ilk akla gelen noktalardan biri olan Marmara Denizi için uzman isimler karşı karşıya gelmeye devam ediyor.

Ünlü jeoloji mühendisi Prof. Dr. Osman Bektaş, Marmara Denizi'nden geçen faylarda her an 7'den büyük bir depremin olabileceğine dair beklentilerin güncel bilimsel verilerle uyuşmadığını belirtirken, "rehavete gerek yok" dedi ve uyarılarını peş peşe sıraladı.

Kendi YouTube kanalında yayınladığı bir videoda ile "beklenen büyük İstanbul depremi" ile ilgili açıklamalar yapan Prof. Dr. Osman Bektaş, korku ve paniğe değil, bilime dayalı hazırlığa odaklanılması gerektiğini vurguladı.

Prof. Dr. Osman Bektaş, Türkiye'nin en büyük endişelerinden biri olan olası İstanbul depremiyle ilgili yaygın olarak kabul gören senaryoları mercek altına aldı. Toplumu paniğe sevk eden "30 yıl içinde 7'den büyük deprem olacak" söyleminin bilimsel temelini sorgulayan Bektaş, Marmara'daki fay hattının sanılandan farklı davrandığını ortaya koyan son verileri paylaştı.

Türkiye'de kimi uzmanların "7 ve üstünde deprem bekliyoruz" kimi uzmanların ise "büyük deprem olmayacak" dediği Marmara Denizi'nden geçen faylarla ilgili ezber bozan açıklama Prof. Dr. Osman Bektaş'tan geldi.

Bektaş'a göre, büyük deprem beklentisinin ana dayanağı, 1939 Erzincan depremiyle başlayan ve Kuzey Anadolu Fayı (KAF) boyunca doğudan batıya doğru ilerleyen bir deprem göçü teorisi. Ancak Bektaş, bu göçün Bolu'dan sonra İstanbul'a yönelmediğini belirtiyor:

"Kuzey Anadolu Fayı, Bolu'dan sonra iki kola ayrılıyor. Biri İzmit üzerinden İstanbul'a giden kuzey kol, diğeri Mudurnu Vadisi'nden güneye inen kol. Depremsellik, sanıldığı gibi kuzey kola değil, güney kola girdi. Bunun kanıtı 1957 ve 1967'de Mudurnu'da yaşanan 7'den büyük depremlerdir."

Prof. Dr. Bektaş, 1999 İzmit depremini doğudan gelen bir stresin tetiklemediğini, tam tersine Marmara Denizi'nin içinden, yani batıdan gelen bir enerjiyle başladığını iddia ediyor. Bu iddiasını uluslararası prestijli bilim dergileri Science ve Nature'da yayınlanan makalelere dayandıran Bektaş, "İzmit depreminden 44 dakika önce Marmara'dan gelen bir mikro deprem dalgası ana şoku başlattı. Deprem doğuya, Düzce'ye doğru ilerledi. Bu durum, depremselliğin batıdan doğuya göç ettiğini gösteriyor" dedi.

FAY FARKLI HAREKETLER GÖSTERİYOR

Öte yandan Kuzey Marmara fayının tamamen kilitlenip devasa bir enerji biriktirmediğini belirten Bektaş, "krip" adı verilen yavaş kayma (sürünme) hareketinin hakim olduğunu söylüyor. Bu durumun, üretilecek maksimum deprem büyüklüğünü de değiştirdiğini ifade ediyor:

"Fay kilitli değil, yavaşça kayarak enerjisini kısmen boşaltıyor. Bu, fayın üretebileceği maksimum deprem büyüklüğünü aşağı çeker. Yaptığımız modellemeler ve dünyadaki benzer faylarla karşılaştırmalar, bu fayın üretebileceği depremin 7'den küçük, yaklaşık 6.5 - 6.6 büyüklüğünde olabileceğini gösteriyor."

Türkiye'de kimi uzmanların "7 ve üstünde deprem bekliyoruz" kimi uzmanların ise "büyük deprem olmayacak" dediği Marmara Denizi'nden geçen faylarla ilgili ezber bozan açıklama Prof. Dr. Osman Bektaş'tan geldi.

Prof. Dr. Osman Bektaş, bu verilerin bir rahatlama sebebi olmaması gerektiğinin altını önemle çiziyor. Beklenen depremin 7'den küçük olmasının, tehlikenin ortadan kalktığı anlamına gelmediğini belirten Bektaş, sözlerini şöyle tamamladı:

"Hangi senaryo olursa olsun, İstanbul'un deprem tehlikesi bir gerçektir. Yapı stokumuz zayıf olduğu için 7'den küçük bir deprem bile büyük hasara yol açabilir. Bu yüzden deprem hazırlıkları ve kentsel dönüşüm çalışmaları kesinlikle durdurulmamalı, aksine hızlandırılmalıdır. İstanbul'un geleceği hiçbir deprem senaryosuna teslim edilemez. Burada devlet ve toplum işbirliği şarttır."