TBMM Genel Kurulunda, vergiye yönelik düzenlemeleri de içeren Vergi Kanunları ile Bazı Kanunlarda ve 631 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.
Teklifin tümü üzerine söz alan MHP Genel Başkan Yardımcısı, Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı, Harçlar Kanunu'nun adaleti esas alan anlayışla tümüyle yeniden gözden geçirilmesini istedi.
Kanun teklifiyle tüm sigortalılar için SGK prim oranının 1 puan artırıldığını, prime esas kazanç üst sınırının ise asgari ücretin 7,5 katından 9 katına çıkarıldığını aktaran Kalaycı, şunları kaydetti:
"Borçlanma prim oranları, doğum hariç, yüzde 32'den yüzde 45'e çıkarılmakta, durdurulan Bağ-Kur sigortalılık sürelerinin ihya prim oranı da yüzde 34,75'ten yüzde 45'e yükseltilmektedir. Durdurulan Bağ-Kur sigortalılık sürelerinin ihyasında cari prim oranı yerine yüzde 45 oran üzerinde borç çıkarılması sigortalılık süreleri durdurulmuş olan esnafımızın borç yükünü önemli tutarda artıracaktır. Esnafın zaten prim borçlarını ödeyemediğinden sigortalılık sürelerinin durdurulduğu dikkate alınarak ihya oranının gözden geçirilmesi ve esnafımıza kolaylık getirilmesi görüşündeyiz."
Vergi politikasının temel amacının devlete gelir sağlarken, vergi yükünün toplumun çeşitli kesimleri arasında "adaletli dağıtılması" olduğunu belirten Kalaycı, Türkiye'de vergi sisteminin karmaşık ve sürekli değişen bir yapıya sahip olduğunu dile getirdi.
Kalaycı, "Vergi mevzuatında sürekli yapılan değişiklikler öngörülebilirliği engellemekte, mükelleflerin vergi mevzuatına uyum sağlamasını zorlaştırmakta, idareye olan güveni sarsmak suretiyle kayıt dışı ekonomiye yönlendirmektedir. Esasen basit, sade, anlaşılır ve hakkaniyetli bir vergi reformu ihtiyacı bulunmaktadır." dedi.
DEM Parti Diyarbakır Milletvekili Adalet Kaya ise vergide adaletsizlik yaşandığını ileri sürdü.
Teklifin "hayal kırıklığı" olduğunu savunan Kaya, "Bu teklif vergi adaletinden uzak, faturayı bir kez daha emekliye, dar gelirliye ve yoksula çıkarmış olarak hazırlanmış, bu bakış açısıyla ve bu anlayışla hazırlanmış. Düzenlemeyle iktidarın yaklaşık 300 milyar liralık, yani 7-8 milyar dolarlık bir kaynak elde etmeyi amaçladığını görüyoruz. Bu kaynağın nereye harcanacağı, ne yasa gerekçesinde ne de komisyon görüşmelerinde izah edildi. Adil bir vergi politikasından bahsedebilmek için rant vergisi, kripto vergisi, servet vergisi gibi vergilerin getirilmesi gerekiyor." eleştirisinde bulundu.
DEM Parti Antalya Milletvekili Hakkı Saruhan Oluç, vergiyle ilgili her teklifte "Vergi reformuna yönelik adım atılacak mı?" ve "Vergi adaletsizliğine yönelik önlemler alınacak mı?" diyerek, heyecanlandıklarını söyledi.
Oluç, "Ama yine bakıyoruz, her defasında aynı şey. Ne bir vergi reformu gündemde ne bu vergi adaletsizliğinin giderilmesi gündemde. Bu vergiyle ilgili tekliflerde yanlış gördüklerimizi eleştiriyoruz fakat esas konuşulan şey olmayanlar üzerine. Bu vergi paketleri, son derece sıkıntılı ve sorunları aşacak özellikleri maalesef taşımıyor." ifadelerini kullandı.
CHP İzmir Milletvekili Ümit Özlale, 2025 yılı için ek gelir oluşturacak bir torba yasanın kasım ayında konuşulmasının, maliye politikasının "üzücü" ve "ümitsiz" bir durumda olduğunu gösterdiğini ileri sürdü.
Özlale, "Zaten kötü olan vergide adaleti daha da kötüleştiren bir paket var. 46 sayfalık vergi muafiyeti ve istisna var. 46 sayfanın içinden bula bula asgari ücretlinin kira gelirini, GSS prim borcu olanın borcunu ödemesini, vatani görevini yaparken çalışamadığı için dışarıdan borçlanmak isteyen askerin borcunu artırmayı hedefleyen, vergi adaletini tamamıyla hiçe sayan bir vergi paketi var." değerlendirmesini yaptı.
Özlale, teklif içeriğinin birçok prensibi "alaşağı" ettiğini iddia ederek, vergide adaletin daha da bozulacağını öne sürdü.
"Serbest fonlardan elde edilen gelirlere ilişkin istisnalar kaldırılıyor"
Şahsı adına söz alan, teklifin ilk imza sahiplerinden AK Parti Aksaray Milletvekili Hüseyin Altınsoy, "Hazırlanan kanun teklifimiz ile vergi dışında kalan alanların kapsama alınması, bazı istisnaların kaldırılması, kayıt dışılıkla mücadele edilmesi ve vergi adaletinin sağlanması hedeflerine hizmet etmek üzere, vergi mevzuatıyla ilgili bazı kanunlarda düzenleme yapılmaktadır." dedi.
Altınsoy, teklife ilişkin şunları söyledi:
"Teklifimiz ile taşınmazlarda gerçek alım satım bedelinin beyan edilmesini sağlamak amacıyla 4'te 1 nispetinde uygulanan vergi cezasının bir kata çıkarılması, 'patron fonları' olarak bilinen bazı serbest fonlardan elde edilen gelirlere ilişkin istisnaların kaldırılması, ruhsata ve işletme belgesine tabi bazı faaliyetlerin faaliyet harcına tabi tutulması, araç satışların nispi harç alınması, yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarının, il özel idarelerinde olduğu gibi bazı vergilerden istisna edilmesi, genel aydınlatma giderlerine belediyelerce sağlanan katkı oranlarının yeniden düzenlenmesi ve uygulamanın süresinin 31 Aralık 2030'a kadar uzatılması, vakıf yükseköğretim kurumlarında öğrencilerden alınacak ücretlerin YÖK'ün tespit edeceği esaslara göre belirlenmesine yönelik düzenlemelerin yapılması, sosyal güvenlik sisteminin aktüeryal dengesine katkıda bulunmak üzere gelir etkisinde olan düzenlemelerin hayata geçirilmesi, belediye başkanları, belediye meclis üyeleri ve il genel meclis üyelerinin görevleri nedeniyle almakta oldukları huzur hakları ile ilgili düzenlemelerin yapılması, İstanbul Sismik Riskin Azaltılması ve Acil Durum Hazırlık Projesi kapsamında İstanbul Valiliğine bağlı olarak faaliyet gösteren İstanbul Proje Koordinasyon Birimine yapılacak tesis ve hizmetlere sağlanan istisnanın 2035 yılı sonuna kadar uzatılması gibi düzenlemeler yer almaktadır."
Altınsoy, kanun teklifinin ülkeye ve millete hayırlı olmasını diledi. Konuşmaların ardından, teklifin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı. Genel Kurulda daha sonra teklifin birinci bölümünün tümü üzerindeki görüşmelere geçildi.
Kanun teklifi ne getiriyor?
İktisadi İşletme Sayılmayan Bazı Kazançlarda Süre Uzatılıyor
Teklifin 26. maddesiyle, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun geçici 2. maddesinde yer alan uygulama 31 Aralık 2035’e kadar uzatılıyor. Buna göre, dernek ve vakıfların kesinti yoluyla vergilendirilmiş kira, menkul kıymet ve faiz gelirleri ile MEB’e bağlı okul ve eğitim merkezlerindeki döner sermaye işletmelerinin gelirleri için iktisadi işletme oluşmuş sayılmaması uygulaması 10 yıl daha devam edecek.
UEFA Organizasyonları İçin Vergi Muafiyeti
27. madde, Türkiye’de oynanacak 2026 UEFA Avrupa Ligi Finali, 2027 UEFA Konferans Ligi Finali ve 2032 Avrupa Futbol Şampiyonası kapsamında, Türkiye’de işyeri ya da merkezi bulunmayan kulüpler ve organizasyonda görevli tüzel kişilere vergi muafiyeti getiriyor. Bu kapsamda elde edilen kazançlar gelir ve kurumlar vergisinden olduğu gibi tevkifat yoluyla alınacak vergilerden de istisna tutulacak. Ayrıca UEFA Türkiye Ofisi’nin bu organizasyonlardan elde edeceği gelirler için de iktisadi işletme oluşmuş sayılmayacak.
Prime Esas Kazanç Üst Sınırı Yükseliyor
21. maddeyle prime esas kazanç üst sınırı, mevcut 7,5 kat seviyesinden 9 katına çıkarılıyor.
YİKOB’a Ait Taşınmazların Satışına KDV İstisnası
13. maddeyle, belediyeler ve il özel idarelerine tanınan KDV istisnası genişletilerek yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarının (YİKOB) taşınmaz satışlarını da kapsayacak.
5. madde YİKOB’ların araçlarına motorlu taşıtlar vergisi istisnası getirirken,
6. madde taşınmaz alım-satımlarında YİKOB’ları tapu harcından muaf hale getiriyor.
İkinci El Araç Satışlarında Harç İstisnası Kaldırılıyor
12. madde, noterlerde yapılan tescilli (ikinci el) araç satışlarındaki mevcut harç istisnasını kaldırıyor.
Araç Devir ve Tescil İşlemlerine Binde 2 Noter Harcı
Yapılan düzenlemeyle, sıfır araçların ilk tescil işlemleri ve ikinci el araçların satış-devir işlemlerinde satış bedeli üzerinden, en az 1.000 TL olmak üzere binde 2 oranında noter harcı alınacak.
Tapu Harcı Cezaları Artıyor
Gayrimenkul satış bedelinin gerçeği yansıtmadığının tespiti halinde tapu harcına uygulanan %25 oranındaki ceza, teklifin 7. maddesiyle “bir kat” olarak yeniden düzenleniyor. Böylece beyanın gerçeğe uygun yapılmasının teşvik edilmesi amaçlanıyor.
Mesken Kira Geliri İstisnası Daraltılıyor
Mesken kira gelirlerinde uygulanan istisna yalnızca sosyal güvenlik kurumlarından emekli, maluliyet, dul ve yetim aylığı alan mülk sahipleriyle sınırlandırılıyor.
Konut Kredisi Faizlerinin Gider Yazılması Kaldırılıyor
2. madde, kiraya verilen konutlar için ödenen kredi faizlerinin gider olarak düşülmesi uygulamasını sona erdiriyor. Böylece konutu krediyle alanlarla nakit alanlar arasındaki vergi yükü farkının giderilmesi hedefleniyor.