Türkiye’nin Rus savaş uçağını düşürmesiyle başlayan kriz, ‘’Egemenlik haklarımız ihlal edildi’’ gibi kitleleri heyecanlandıracak bir hamasetle açıklanamaz. Hele dünyada herkesin ‘’3. Dünya Savaşı’na mı gidiyoruz?’’ sorusunu sorduğu bir ortamda.

Yoktan yere neden düşürüldü bu uçak? Neden ilişkilerimizin en kapsamlı olduğu, birlikte gelecek kurmaya çalıştığımız komşumuzla kötü olduk? Bir pilotun inisiyatif kullanması mı, yoksa operasyonu yöneten komutanın verdiği bir emir mi, ya da “Vurun” talimatı en yukarıdan mı geldi? Bazılarının iddia ettiği gibi, Devlet ve Ordu içinde NATO’ya yakın kanadın bir provokasyonu mu?

Bu tür hiç bir olay, sonuçlarından ayrı düşünülemez. Türkiye-Rusya krizinin sonuçlarına bakıldığında, iki ülke için her açıdan zararlı bir süreç başlattı. Peki kim sevinç duydu bu işten? ABD ve Batı.

ABD PROJESİ

ABD’nin Türk-Rus yakınlaşmasına gösterdiği tepki, sanıldığından çok daha büyüktür. Karadeniz Havzası’nda, başta Ukrayna ve Gürcistan olmak üzere ABD kökenli, resmi adı ‘Geçiş Sürecindeki Demokrasiler Projesi’ olan Turuncu Devrim Projesi Başkanı Bruce Jackson’un Türk-Rus ilişkilerine yönelik değerlendirmeleri, bugün olan biteni anlamamız açısından yaşamsal öneme sahiptir.

Birkaç alıntı:

‘’Belki de en endişe verici olanı, Türkiye ve Rusya’nın, bölgedeki daha küçük Avrupa yanlısı demokrasilerin harcanması pahasına, Karadeniz Bölgesi’nde eşgüdüm içinde bir politika icra etmeleri görüşüdür.’’

‘’Türkiye hem kendisi hem de Türk-ABD ilişkileri açısından ciddiyetle dikkat edilmesi gereken tehlikeli bir döneme girmiştir...’’

Yeni ‘Amerikan Yüzyılı Projesi’nde de şöyle diyor Jackson: ‘’...NATO’nun boğazlardan geçiş izlemesi yapmasının önlenmesi amacıyla kullanılan günü geçmiş Montrö Sözleşmesi yenilenmelidir.’’

Ve en vurucu bölüm: ‘’Karadeniz’de yapmak istediklerimiz... Rusya ile karşı karşıya gelmeyi göze almadan gerçekleştirilemez... Türkiye’ye de dürüstçe anlatmalıyız ki; dost ve müttefiklerimizden bölgedeki diğer demokrasilere destek vermesini bekliyoruz.’’

Yani ABD çıkarları için Türkiye’nin de Rusya ile hesaplaşması istenmektedir.

TÜRKİYE YEM Mİ?

ABD'nin eski resmi Dışişleri görevlisi Nicolas Burns’ün Hürriyet’e yaptığı açıklamalar neredeyse aynı: ‘’...Suriye meselesi daha da kötülerse, iş gerçek bir bölgesel savaşa dönebilir. Bunun engellenmesi için iki hükümetin birlikte çalışması gerekecek. İkimizin de başarılı olmak için birbirimize ihtiyacımız var. Beraber çalışmamız gereken diğer konu da; Putin, Ukrayna ve Kırım. Putin’in Avrupa’daki etkisini daha da genişletmesini engellemek, Türkiye ve ABD’nin ortak çıkarına...’’

Yaşanan krizin arkasında böyle bir hesap olduğunu bilmemek körlüktür. Türkiye yeniden Atlantik ötesi ve Avrupa çıkarları için Rusya’nın önüne atılan bir yem gibi görülmektedir. Türkiye Rusya ilişkileri zehirlenerek, ABD ve Batı’nın büyük çıkarları için kapı aralanmaktadır.

Oysa Türkiye’nin uzun vadeli çıkarları, Rusya ile barışçıl ve dengeli ilişkilerden geçmektedir.