Yaşlılık, engellilik, akıl sağlığı sorunları, fiziksel yetersizlik veya çeşitli "kısıtlılıklar"...
Benzer durumlardan muzdarip olan kişiler, kendi yaşamını ve resmi işlerini yönetemez. Bu durumdan kaynaklı da kendilerine "vasi tayini" ihtiyacı ortaya çıkar.
Vasi tayini, kimlerin vasi olabileceği, güncel şartlar ve mahkeme süreci hem hukuki hem de pratik açıdan çok fazla kişinin bilmek istediği konular arasında.
Özellikle, "nasıl vasi olunur", "vasi ne yapar", "vasi olma şartları"," kimler vasi olabilir", "vesayet davası nasıl açılır" gibi başlıklar sıkça araştırılmaktadır.
İçeriğimizde bu sorulara yanıt aradık ve güncel bilgileri derledik.
NASIL VASİ OLUNUR
Vasi olabilmek için süreç Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından yürütülür. Başvuru, kısıtlı kişinin yakınları veya kamu kurumları tarafından yapılabilir.
Mahkemeye dilekçe verilerek vasi talebi oluşturulur.
Kısıtlı kişinin kendi işlerini yönetemeyeceğini gösteren resmî sağlık kurulu raporu sunulur.
Mahkeme, kısıtlı kişinin sosyal ve aile durumunun incelenmesi için sosyal inceleme raporu isteyebilir.
Vasi adayı için adli sicil, güvenlik araştırması ve uygunluk değerlendirmesi yapılır.
Hakim uygun görürse kişiye resmen vasi atanır ve karar tebliğ edilir.
Mahkeme kararı olmadan hiç kimse kendiliğinden “vasi” sıfatı alamaz.
VASİ NE YAPAR
Kısıtlı kişinin günlük yaşam, sağlık, bakım ve barınma ihtiyaçlarını düzenlemek
Banka işlemleri, resmi evrak takibi gibi tüm idari süreçleri yürütmek
Kısıtlı kişinin mal varlığını korumak, gerektiğinde mahkemeden izin alarak işlem yapmak
Büyük harcama ve satış işlemlerini hakim onayı olmadan yapmamak
Her yıl mahkemeye yıllık vasi raporu sunmak
Kısıtlı kişinin menfaatini gözetmek ve kötüye kullanımdan kaçınmak gibi görevleri vardır.
VASİ OLMAK İÇİN ŞARTLAR 2025
2025 yılı güncel Türk Medeni Kanunu’na göre vasi olabilmek için şu şartlar aranır:
18 yaşından büyük olmak
Fiil ehliyetine sahip olmak (akıl sağlığı yerinde olmalı)
Adli sicil kaydının temiz olması
Alkol veya madde bağımlılığı bulunmamak
Kısıtlı kişiyle arasında düşmanlık ya da çıkar çatışması olmamak
Kamu hizmetinden çıkarılmamış olmak
Maddi olarak aşırı borçlu ya da hayat düzeni bozulmuş olmamak
Kısıtlı kişinin yararına uygun davranabileceğini göstermek
VESAYET DAVASI NASIL AÇILIR
Sulh Hukuk Mahkemesine dilekçe verilir.
Kısıtlı kişiye ait tam teşekküllü hastaneden sağlık kurulu raporu alınır.
Mahkeme, kısıtlı kişiyi dinleyebilir (mümkünse).
Sosyal hizmet uzmanı tarafından inceleme raporu hazırlanır.
Hakim, kişinin vesayete alınmasına karar verirse vasi tayini süreci başlar.
Vasi kararı tebliğ edilir ve vasi göreve başlar. Bu dava ortalama 2–6 ay arasında sonuçlanabilir.
KİMLER VASİ OLABİLİR
Öncelikli adaylar:
Eş
Anne ve baba
Reşit (18 yaş üstü) çocuklar
Kardeşler
Diğer akrabalar
Aile uygun değilse:
Aile bireyleri uygun görülmezse mahkeme;
Profesyonel vasi
Kamu görevlisi
Dışarıdan güvenilir bir birey atanabilir.