Karadeniz'in Şifalı Ama Tehlikeli Balı: Deli Bal Dört Yılda Bir Üretiliyor
Yayın Tarihi: 01.06.2025 - 09:51
Karadeniz'in yüksek rakımlı yaylalarında dört yılda bir üretilen ve “deli bal” olarak bilinen bu özel bal, az miktarda tüketildiğinde şifa, fazlasında ise ciddi sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
Karadeniz Bölgesi'nin eşsiz florasında yer alan orman gülü (komar) bitkisinden elde edilen ve halk arasında "deli bal" olarak bilinen özel bal türü, hem faydaları hem de taşıdığı riskler nedeniyle dikkat çekiyor. Giresun’un Güce ilçesi Boncukçukur köyünde asırlardır geleneksel yöntemlerle üretilen deli bal, doğal yapısı ve ender üretimi ile ön plana çıkıyor.
Dört Yılda Bir Hasat, Yüzyıllık Üretim Geleneği
Üçüncü kuşak bal üreticisi Cabir Fazlı, deli balın ender bulunmasının nedenini şöyle açıklıyor:
“Orman gülü çiçeği her yıl aynı yoğunlukta açmaz. Bu nedenle deli balın üretimi en erken dört yılda bir mümkün oluyor. Üretimde kullandığımız ‘çardak sistemi’, arıları yaban hayvanlarından koruyan yaklaşık 500 yıllık geleneksel bir yöntemdir.”
Doğal Antibiyotik Etkisiyle Dikkat Çekiyor
Bölgenin deneyimli arıcılarından Ali Caman, deli balın içeriğinde bulunan grayanotoksin maddesinin, bala güçlü bir antibiyotik özelliği kattığını belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Bronşit, yüksek tansiyon ve şeker hastalarına iyi geldiğine bizzat şahit oldum. Ancak ölçülü tüketilmeli, çünkü aşırı tüketildiğinde kalp ritim bozukluğu, tansiyon düşüklüğü ve bilinç kaybı gibi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Yüksek Risk, Düşük Doz: Azı Şifa, Fazlası Zehir
Bal üreticisi Şenol Türedi ise deli balın nadirliği kadar, doğru tüketim dozunun da önemli olduğunu vurguladı:
“Bu bal, orman gülü, kestane ve taflan çiçeklerinin aynı dönemde açmasıyla oluşuyor. Tüm bu koşulların sağlanması da birkaç yılda bir mümkün oluyor. Deli balın özellikle tansiyon düşürücü etkisi çok güçlü. Günde yarım çay kaşığından fazlası kesinlikle önerilmez.”
Bilim İnsanlarından ve Uzmanlardan Uyarı
Uzmanlar, deli balın kesinlikle bilinçsizce tüketilmemesi gerektiğini vurgularken, özellikle kronik hastalığı olan bireylerin doktorlarına danışmadan kullanmamaları gerektiğini belirtiyor. Deli bal, doğadan gelen eşsiz bir mucize olmasına karşın, aynı zamanda dikkatli yaklaşılması gereken bir ürün.
Şifa mı, Tehlike mi? Dozunda Karar Verin
Doğal antibiyotik etkisiyle ün salan deli bal, Karadeniz’in yaylalarından gelen gizli bir güç gibi görünüyor. Ancak bu güç, dozunda kullanılmadığında tehlikeli sonuçlar doğurabiliyor. Sağlığınız için her zaman ölçülü ve bilinçli tüketim önemli.