Samsun'un göbeğinde tarih: Şifa Hamamı

15. yüzyılda Osmanlı mimarisiyle yapılmış olan 530 yıllık Tarihi Şifa Hamamı, Samsun'un İlkadım ilçesinde Saathane Meydanı'nda tarihi dokusuyla göz kamaştırıyor. Samsun'un en eski mimari yapısı olan bu hamam, restorasyona rağmen ilk günkü dokusunu korumaya devam ediyor. Tarihi Şifa Hamamı'nın işletmecisi Metin Gedik, Samsun'un en eski mimari yapısı olduğunu söyleyerek, ilk yapıldığı haliyle korunduğunu belirtti.

"Samsun'un İlk Mimari Yapısı"

Tarihi Şifa Hamamı'nın işletmecisi Metin Gedik, buranın yaklaşık 15. yüzyıldan itibaren Samsun'un en eski mimari yapı örneği olduğunu vurguladı. Gedik, "Yapıldığı tarihten itibaren hamam olarak kullanılmaya başlanmış. Bu bölge, tarihi Samsun Kalesi'nin hemen sur dibinde bulunuyor. Ön tarafta Saathane Meydanı yer alıyor. Aslında burası, zamanında Samsun Kalesi olarak bilinen büyük bir kale imiş. Burası, Samsun'un ilk yerleşim yerlerinden ve kale içi yerleşim olduğunu biliyoruz. Bu Şifa Hamamı da kale içi yerleşiminin hemen sur dibinde yer alan ilk mimari yapıdır. Yaklaşık 530 yıllık bir tarihi eserdir ve yapıldığı yıldan itibaren hamam olarak kullanılmaktadır. Bazı gazetelerde bu hamamın 208 yıllık olduğu yazılmış; bu tamamen yanlış bir bilgidir, bu hamam tam 530 yıllık bir hamamdır" ifadelerini kullandı.

Restorasyon yapıldığında hamamın genel tarihi dokusuna bir şey yapılmadığının altını çizen Metin Gedik, "Bildiğimiz kadarıyla 2016 yılının sonunda restorasyona kapatıldı. 2017'de restorasyon başladı. Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından restorasyonu yapıldı ve 2021'de tamamlandı. 4 yıllık bir restorasyon süreci gerçekleşti. Bu süreçte hamamın genel tarihi dokusuna bir şey yapılmadı ancak kubbelerin güçlendirilmesi, mermerlerin değiştirilmesi ve ısıtma sisteminin odun ve kömürden doğalgaza dönüştürülmesi gibi işlemler yapıldı. Soyunma alanları ise tarihi değil, modern bir mimari ile yorumlandı ama hamamın yıkanma kısmı orijinal tarihi haliyle, ilk yapıldığı haliyle korunuyor" dedi.

Klasik Osmanlı mimarisi

Gedik, hamamın klasik Osmanlı mimarisi ile yapıldığını belirterek, "Şifa Hamamı denmesinin nedeni, hamama geliyorsunuz, terliyorsunuz, burada masaj oluyorsunuz; bu aslında sağlık için ciddi bir katkı sağlıyor. Bundan dolayı, 'hamama gelirsin, şifa bulursun' manasında Şifa Hamamı denmiş. Türkiye genelinde de bunun gibi tarihi eser hamamlar çok fazla ve çoğunda da Şifa Hamamı ismi kullanılmış. Tarihi Şifa Hamamı, klasik Osmanlı mimarisinde yapılmış; girişte bir ılıklık alanı var, içeride de göbek taşı ve halvetlerden oluşan sıcaklık alanı var. Restorasyondan sonra halvetlerden bir tanesine de sauna ekledik” şeklinde konuştu.