Baş: “Bankalara İnsaf, Kamu Bankalarına El İnsaf”

TTSO Meclis Toplantısı’nda konuşan 31. Meslek Komitesi Başkanı Ali Haydar Baş, akaryakıt ve türev ürünler satan firmaların yaşadığı darboğazı gündeme taşıdı. Artan maliyetler, banka komisyonları ve sektördeki tekelleşme eğilimlerine dikkat çeken Baş, akaryakıt istasyonlarının gelecekte “sadece hizmet noktası” haline gelebileceğini ifade etti.

BANKA MASRAFLARI VE FAİZLERİN ARTMASI

Baş, “Bizim komitemizde kâr baskısı ve finansal zorluklar işletmelerimizi belirsizliğe sürüklemiştir. Uzun süredir kârlılık sabit ve oldukça düşük kalmıştır. İşletme maliyetleri sürekli artmıştır. Özellikle banka masrafları ve faizlerin artması, bizim işletmelerimizi ciddi sıkıntılara sokmuştur.
Son yıllarda artık bağımsız olan küçük işletmeler ayakta durmakta zorlanmakta, büyük oyuncular daha da büyümekte ve istasyonları küçük oyuncular büyük oyunculara devretmektedir.

Yani piyasada artık tek istasyon sahipleri muvaffak olamamaktadır. Kişiler, istasyonları alarak gelişmektedir. Bu market sektörü gibi, bizim sektörümüzde de meydana geliyor.” dedi.

DİJİTAL DÖNÜŞÜMÜN VE ELEKTRİKLİ ARAÇLARIN ETKİSİ

“Aynı zamanda elektrikli araçların ufak da olsa perakendede etkisi hissedilmeye başlandı. Bir de EPDK ve Maliye’nin son yıllarda yapmış olduğu dijital yatırımlar ve dönüşümler, işletmelerimizin üzerinde ciddi yük oluşturmakta ve maliyet getirmektedir.

Artık akaryakıt istasyonları genel olarak bundan sonraki süreçte bir hizmet noktası haline gelmektedir. Akaryakıt satmaktan öteye kendilerini yenileyip güçlendirmelidir. Sadece bir akaryakıt satışı ile, akaryakıt istasyonları ayakta duramaz.”

ALTERNATİF İŞ KOLLARI VE DESTEK ŞART

“Bugün istasyonlarımız bedava otopark hizmeti vermekte. Birçok istasyonda su-elektrik parası miktarında oto yıkama hizmeti verilmekte.
Bedava WC, hava, su saati kullandırılmakta. Bu istasyonlar unutmayın, şehrin ışıkları. Bu şehrin yollarını bedava aydınlatmakta. Farklı bir yola evrilmekte istasyonlarımız.”

BU İŞ 100 İSTASYONDAN 50’YE DÜŞEBİLİR

Elektrikli araçların etkisinin ve dijital dönüşüm maliyetlerinin de işletmeleri zorladığını belirten Baş, EPDK ve Maliye’nin son yıllardaki dijital baskılarının da yük oluşturduğunu vurguladı.

Baş, ilerleyen yıllarda istasyon sayısının yarı yarıya düşeceğine de dikkat çekerek, “Şu anda tüm paydaşlarımız ve meslektaşlarımız, alternatif iş kolları ile istasyonlarını beslemek durumunda. Yakın gelecekte bu iş: 100 olan istasyon sayısı, 50 istasyona düşüp hizmet noktası durumuna gelebilir.
Burada önceleri yakındığımız bir durum vardı. ‘İstasyonları artık Maliye Bakanlığı devralsın, biz yönetemiyoruz’ diyorduk. Ama bugünlerde şunu da demeye başladık: ‘İstasyonlarımızı bankalar ve Maliye Bakanlığı devralsın.’”

BANKALAR İNSAF, KAMU BANKALARI EL İNSAF

“Her sabah kalktığımızda, diğer esnaflarımız gibi istasyonlarımız da bankaların vahşi komisyonları ile karşı karşıya kalıyoruz. En basit istasyonda hesap işletim, dosya, kredi tahsis ücreti, erken kredi kapatma komisyonları; kredi kullandığınızda size zoraki sundukları sigorta maliyetleri, yüksek havale ve EFT ücretleri, yüksek ekspertiz, düşük değerleme ücretleri, kredi kartlarından limit azaltmaya gitme, bazı bankalarda günlük çekim limiti oluşturma, taksitlerde dosya ve sigorta maliyeti, belli bankaların belli günlerde kredi kullandırmama gibi masraf kalemleriyle karşı karşıyayız.

Biz sektörümüz olarak bankalara ‘insaf’ diyoruz. Kamu bankalarına da ‘el insaf’ diyoruz. Çünkü bu silsilede kamu bankaları da hiç alttan almıyor, onlar da vahşi komisyonlarla bizi karşı karşıya bırakıyorlar.

Enflasyon beklentileri yükseldiği anda bankalar hızlıca faizi artırmakta ve kredi kullanma iştahını küçültmekte. Oysa enflasyon beklentisinin düştüğü anlarda, kulak üstüne yatıp faizleri gevşetmemekteler. Referans faizinin, politika faizinin çok üstünde olması da kötü.

Biz ne istiyoruz? Para politikalarının şeffaf olmasını istiyoruz. Hükümetten de şunu istiyoruz: ‘Aracılık hizmetleri bedelleri’ dediğimiz vergi ve oranlarda, faizlerin bu kadar yüksek olduğu bu dönemlerde gevşetmelere gidilsin ve daha aşağı çekilsin. Mevduat ve kredi faiz oranları arasında bu kadar büyük fark olmasın.” dedi.