Trabzon Büyükşehir Belediyesi, Trabzon İçme Suyu ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü (TİSKİ) 2025-2029 Yılları Stratejik Plan, TİSKİ Genel Kurulunda görüşüldü. Stratejik Planının görüşülmesi sırasında Büyükşehir Belediyesi CHP Grup Başkanvekili Cüneyit Zorlu, yapılan bazı yatırımlarda eksiklik ve yanlışlıklar olduğunu dile getirerek, cevaplanması talebiyle çeşitli sorular sordu.
Trabzon İçmesuyu ve Kanalizasyon İdaresi’nin (TİSKİ) 2024 yılı 2. Olağan Genel Kurulu tamamlandı. Genel Kurulun ikinci toplantısında TİSKİ’nin 2025-2029 yılları stratejik planının görüşülmesi sırasında söz alan Trabzon Büyükşehir Belediye Meclisi CHP Grup Başkanvekili Cüneyt Zorlu, çalışmaları TİSKİ tarafından yürütülen su abonelikleri, altyapı çalışmaları, biyolojik arıtma tesisleri, atık su arıtma tesisleri, kanalizasyon ve atık su işleriyle ve devam eden projelerle ilgili yapılan bazı yanlışlar ve eksiklikler olduğunu dile getirdi, cevaplanması istemiyle çeşitli sorular sordu.
TİSKİ’nin bir önceki dönem Genel Müdürü Ali Tekataş ve yardımcısı Emrah Çayırlı’nın halen Trabzon Büyükşehir Belediyesi bünyesinde çalıştığı ve sürekli rapor alıp işe gelmediği bilgisini paylaşan Zorlu, bu iki ismin idare edilip edilmediğini sordu.
“AB FONLARINDAN GELEN HİBE İPTAL EDİLDİ, HESABININ SORULMASI GEREKTİĞİNİ DÜŞÜNÜYORUM!”
“TİSKİ’nin bir önceki döneminde yapılan birçok uygulamada eksiklik ve hata olduğu” değerlendirmesinde bulunan Zorlu, sorularını şu şekilde sıraladı:
“2007 yılında Avrupa Birliği fonlarından destek alınarak Akçaabat Su ve Atık Su Arıtma Tesisi ihalesi yapılmıştı. O günkü şartlarda 25 milyon Euro civarında bir yatırım olduğunu hatırlıyorum. Bunun yüzde 85’i yani 21 milyon Eurosu AB fonlarından gelmişti. Yüzde 9’u Büyükşehir, yüzde 6’sı da Çevre Şehircilik Bakanlığı’nın katkısıyla yapılacaktı. Bu şekilde ihale edilmişti. Aynı zamanda içme suyunun dışında bir de atık su tesisi de yapılacaktı. Yıllar içinde zar zor da olsa TİSKİ’nin de 15 milyon liralık harcamasıyla, sadece içme suyu kısmı tamamlanabildi. Böylece burada tamamlanma açısından yüzde 60 seviyesine gelindiğini biliyorum, bu aşamadan sonra AB fonlarından gelen hibe iptal edildi. Yani bedavaya aldığımız para, birilerinin hatasından dolayı iptal edildi. Yani 15 milyon lira TİSKİ tarafından ödenmek zorunda kalındı ve 8 milyon Euro kadar bir rakam geri ödenmek zorunda kalındı. Bunun kamu zararı olduğunu belirtmek istiyorum ve burada oluşan kamu zararını kim nasıl karşılayacak? Hesabının sorulması gerektiğini düşünüyorum.”
“ORTADA OLMAYAN PROJE İÇİN 181 BİN LİRA HAKKEDİŞ ALINMIŞ!”
Akçaabat Su ve Atık Su Arıtma Tesisi işinin yarım kalması nedeniyle yeniden ihaleye gidilmesi gerektiği bilgisini paylaşan Başkan Vekili Zorlu çarpıcı bir gerçeği de gözler önüne serdi. Zorlu, TİSKİ’nin ortada olmayan bir proje için bunun ardından atık su ihalesinin tekrar yapılması gerekti, 23.09.2019 tarihinde bir ihale yapıldı. Bu konuda da o dönem 181 bin lira bir destek alındı, bunun hakkedişi yapıldı ama o proje o gün de ortada yoktu bugün de hala ortada yok. Ayrıca bu konuyla alakalı 6 defa geçerli olmayacak nedenler ortaya atılarak süre uzatımları verilmiş. Bu süre uzatımlarının hepsi yanlış ve hatalı. Burada da bir kamu zararı var TİSKİ Genel Müdürümüze buradan soruyorum; “Bunun hesabını sormayacak mısınız?”
Ayrıca Akçaabat Atıksu Arıtma Tesisi’nin zamanın şartlarında 100 milyon lira bedelle yapılabileceği değerlendirmesinde bulunan Başkanvekili Zorlu, “Bugünkü şartlarda burası 1 milyar lira da ödense biter mi?” diye sordu. “O ihale pazarlık usülü yapılmış ve iş birilerine verilmiş yani projeyi yapmadan işi bitirdiler” diyen Zorlu, sorularına devam etti.
KONTROL SÜREÇLERİNDE SÜREKLİ PERSONEL DEĞİŞİKLİĞİ OLDUĞU İÇİN CİDDİ AKSAKLIKLAR YAŞANIYOR
Sayıştay’ın TİSKİ’yle alakalı tespitlerinden de bahseden Zorlu, geçici ve kesin kabul işleri gerekli süre zarfında yapılmayan işleri örneklendirerek, “Bu nasıl bir vurdumduymazlık, bu nasıl bir savrukluktur?” diye sordu.
Zorlu, “Sayıştay’ın belirlediği bir husustan bahsetmek istiyorum, Sayıştay raporunda şöyle yazıyor: ‘Bazı ihalelerde, yapım işlerinde, uygulamada ve kontrol süreçlerinde görev alan personellerin sık sık değiştirilmesi sonucunda ciddi aksaklıklar yaşandığı, yapım işlerine ilişkin inşaat tarihleri uzun zaman önce sonlandırılmış olmasına rağmen, yıllar boyunca geçici ve dolayısıyla kesin kabul işlerinin yapılmadığı tespit edilmiştir.’ Yani iş bitiyor, süreç bitiyor ama ne geçici ne de kesin kabulü yapılmıyor. Ayrıca raporda ‘teminat sürelerinde belirtilen süre oldukça aşıldıktan sonra ve yükleniciden alınan teminat mektuplarının geçerlilik süreleri dolduktan sonra kesin kabul işlemlerinin gecikmeli olarak yapıldığı görülmüştür.’ deniliyor. Örneğin Şalpazarı ilçesi Sütpınar mahallesindeki işin geçici kabulü 2015 yılının 9’uncu ayında yapılmış, teminat süresi 206’da bitmiş ama kesin kabulü bugün hala yapılmamış. Bu konuda kim görevini yapmıyorsa bunun hesabının sorulması lazım.” şeklinde konuştu.
“500 KİŞİLİK ARITMA TESİSİ NEDEN YAPILDI, MASRAFLARINI TİSKİ Mİ ÖDÜYOR?”
Arsin ilçesinin Çiçekli mahallesinde 500 kişi nüfusu olan bir alanda arıtma tesisi yapıldığını dile getiren Zorlu, bu alana neye göre öncelik tanındığını sordu ve şöyle konuştu:
“Bir çok yerde arıtma tesisi ve içme suyu şebekesi olmadığını söylüyoruz, buraya neden bu tesis yapıldı? Bu mahalle halkının bir ihtiyacı mıydı yoksa sadece bir Kur’an kursuna mı özel yapıldı? Elektrik ve diğer masraflar olmak üzere tüm masraflarını TİSKİ olarak sizler mi ödüyorsunuz diye de soruyorum.”
Ayrıca Sürmene’de inşa edilen 500 tonluk deponun sisteme alınamamasını da gündeme getiren Zorlu, bu depoyla alakalı basınç sorununun bir an önce çözülmesi gerektiğini ifade etti.
“10 ARALIK’TA YENİDEN İHALEYE ÇIKILACAK”
Kanalizasyon sularının derelere akmasına ilişkin konuşan Zorlu, “Akçaabat Yıldızlı ve Derecik mahallelerinin kanalizasyon suları derelere akıyor. Bu konuyla alakalı çalışmamız var mı?” diye sordu.
TİSKİ Genel Müdürü İbrahim Kul, konuyla alakalı geçtiğimiz Ağustos ayında ihaleye çıktıklarını fakat ihaleye kimsenin katılmadığını 10 Aralık 2024 tarihinde yeniden ihaleye çıkacaklarını söyledi.
“116 MAHALLEDE SU ABONELİĞİ YOK!”
Konuşmasının devamında Trabzon genelindeki 116 mahallede 130 bin kişinin su aboneliği bulunmadığını kaydeden Zorlu, şu ifadeleri kullandı:
"Kaç tane abonemiz var? İçme suyu abone sayımız nedir? 116 mahallede ne katı atık ne de içme suyu hattımız var. Sayaçlarımız yok. Sokakların düzenlenmesine rağmen abonelik yapılmamış. Neden biliyorsunuz diye sorarsanız, nüfus kayıt sistemi ile elektrik abonelikleri çakıştırmalardan ortaya çıkıyor. Zaten bizim de bu konuyla alakalı çalışmalarımız var. 130 bin abonenin eksik olduğu söyleniyor. Bu büyük bir rakam. Eğer doğruysa, kademeli su faturası sisteminde bir haksızlık olmayacak mı?”
TİSKİ Genel Müdürü İbrahim Kul ise Zorlu’nun paylaştığı 116 mahallede TSİKİ aboneliği bulunmadığı bilgisini doğruladı. Zorlu ayrıca su saatlerin düzenli okunmadığı yönündeki eleştirileri de meclis gündemine taşıdı. Bu alanda görevlendirilen personel sayısının yeterli olup olmadığını sordu.
ORTAHİSAR DAVAYI KAZANDI, BÜYÜKŞEHİR YARGI KARARINI UYGULUYOR: 4 AYLIK BEDEL İLÇELERE ÖDENECEK
Trabzon Büyükşehir Belediyesi’nin su faturalarına yansıttığı katı atık toplama ve bertaraf bedellerini toplamama kararının ardından, Ortahisar Belediyesi’nin başlattığı ve lehine sonuçlanan yargı sürecini anımsatan Zorlu, aradan geçen 4 aylık süreçteki bedellerin ilçe belediyelerine ödenip ödenmeyeceğiniz sordu. Trabzon Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Metin Genç konuyla alakalı yargı kararının uygulanacağını ve 4 aylık katı atık toplama ve bertaraf bedellerinin ilçelere ödeneceğini açıkladı.
ZORLU, EMEKLİLERE VE ÖĞRENCİLERE SU FATURALARINDA YAPILAN İNDİRİMİ SORDU
Konuşmasının son bölümünde emeklilerle ve öğrencilere su faturalarında yapılan indirimle ilgili güncel durumu soran Zorlu, şöyle konuştu:
“Başkanım bir açıklamanız olmuştu, hatta billboardların her tarafını süslemiştiniz. Emekli ve öğrenciler için bir indirimden bahsetmiştiniz. Bunun gerçekleşme oranı ne oldu diye soruyorum. Bildiğim kadarıyla öğrencilerden hiç talep yok, çünkü şartlar çok ağırdı. Emekliler de ise 1000 kişiye yakın başvuru olduğunu duydum. Bu konuda net bir açıklama yapar mısınız?”
Stratejik Plan, konuşmaların ardından TİSKİ Genel Kurulunda yapılan oylamayla oybirliği ile kabul edildi.