Medical Park Yıldızlı Hastanesi Çocuk Alerji ve İmmünoloji Uzmanı Doç. Dr. Ayhan Söğüt, çocuklarda astım hakkında açıklamalarda bulundu.
Astımın çocuklarda sık görülen bir akciğer hastalığı olduğuna değinen Doç. Dr. Söğüt, “Hastalığın ortaya çıkmasında genetik ve çevresel faktörler önemlidir. Astım için risk faktörleri; anne ya da babada astım olması, çocukta egzama, saman nezlesi veya besin alerjisi olması, cilt ve/veya kandaki alerji testlerinin yüksek bulunmasıdır. Astımlı çocuklarda en sık görülen yakınmalar tekrarlayan öksürük ataklarıdır. Ayrıca hışıltılı solunum, nefes darlığı ve göğüste sıkışma hissi de görülebilir. Bu yakınmalar genellikle buhar şeklinde verilen ilaçlarla düzelir” diye konuştu.
YAZDAN SONBAHARA GEÇİŞTE ŞİKÂYETLER ARTABİLİR
Astım hastalarının genellikle yazın daha rahat olduğunu söyleyen Doç. Dr. Söğüt, “Astım atakları yazdan sonbahara geçişte (okulların açılması ile) ve kış aylarında artar. Hava değişiminde, mevsim geçişlerinde, egzersizle, stres durumlarında (ağlama veya gülme ile), soğuk-rüzgar ve esintiye maruz kaldığında, kokularla (sigara dumanı, boya, yumuşatıcı), grip-soğuk algınlığı ile astıma bağlı öksürük ve hırıltılı solunum yakınmaları başlayabilir” şeklinde konuştu.
TEKRARLAYAN ÖKSÜRÜKLER VARSA UZMAN HEKİME DANIŞILMALI
Hangi durumlarda uzman hekime danışılması gerektiğini dile getiren Doç. Dr. Söğüt, “Tekrarlayan öksürükler, göğüste hırıltılı solunum veya nefes darlığı olan, sonbahar ve kış aylarında grip-soğuk algınlığı akciğerlerine inen ve buhar şeklinde alınan ilaçlarla öksürükleri rahatlayan çocuklarda ilk önce astım akla gelmelidir. Böyle bir çocuğun çocuk alerji uzmanı tarafından değerlendirilmesi daha uygundur. Çünkü astımla karışan başka hastalıklar da (immün yetmezlik, kistik fibozis, yabancı cisim aspirasyonu, tüberküloz, mide reflüsü vb.) bu yakınmalara neden olabilir. Çocuk alerji uzmanı tarafından yapılacak muayene ve istenecek testler ile doğru tanıya ulaşmak daha kolaydır” dedi.
HASTALIĞIN TANISI MUAYENE VE TESTLERLE KONULUR
Tanı konma sürecinden bahseden Doç. Dr. Söğüt, şu bilgileri paylaştı:
“Hastalığın tanısı muayene ve testlerle (kanda ve/veya ciltte alerji testleri, solunum fonksiyon testi) konulabilir. Astım hastasının duyarlı olduğu alerjenler çocuk alerji uzmanı tarafından yapılacak cilt ve kan testleri ile belirlenebilir. Solunum fonksiyon testleri akciğer fonksiyonlarındaki bozukluğun derecesini belirlemek için kullanılır. Astım hastasının bir çocuk alerji uzmanı tarafından muayene edilmesi, alerji testlerinin yapılması ve ilaç tedavisinin düzenlenerek takibe alınması daha uygundur. Çünkü astım kronik bir hastalık olduğu için ilaçların dozu ve çeşitliliği, ilaç tedavisinin ne zaman kesileceği konusu ve hastalığın kontrol altına alınıp alınmadığı yönündeki değerlendirme uzmanlık gerektirir. Ayrıca alerjen duyarlılığı saptanan bazı astımlı hastalarda çocuk alerji uzmanının uygulayacağı aşı tedavisi (immünoterapi) başlamak da gerekebilir.”
GENİZ AKINTISI VE HAPŞIRIK GÖRÜLÜR
Görülebilecek belirtilere dikkat çeken Doç. Dr. Söğüt, “Astım hastalarının çoğunda alerjik nezle (burunda kaşıntı, geniz akıntısı, tıkanıklık, hapşırık), uyku apne hastalığı (geceleri uykuda horlama, ağzı açık uyuma, nefesini tutma) gibi olumsuz etkilere rastlanılmaktadır. Gastroözofageal reflü hastalığı (geceleri ağzından yastığına su akması, geceleri yalanma, yutkunma, gündüzleri karın ağrısı, bulantı, geğirme, ağza acı-ekşi su gelmesi, boğazda ağrı ve yanma, ses kısıklığı) ve sinüzit de görülebilir. Bunların da muayene sırasında sorgulanması önemlidir” ifadelerini kullandı.
ASTIMLI BİREYLERE ÖNERİLER
Doç. Dr. Söğüt, son olarak astım hastalarının dikkat etmesi gerekenleri ise şöyle sıraladı:
- “Astım ilaçlarını çocuk alerji uzmanının tarif ettiği şekilde (düzenli olarak, uygun teknikle ve önerilen dozda) kullanmalı.
- Hastanın Çocuk Alerji Uzmanı tarafından belli aralıklarla (iki - üç ayda bir kere) kontrol muayeneleri yapılmalı.
- Bir çocuk astım atağı (öksürük, hırıltılı solunum) geçirdiğinde çocuk alerji uzmanı tarafından tekrar değerlendirilmeli.
- Alerjen duyarlılığı saptanmış ise bu alerjenden mutlaka uzak durmalı.
- Soğuk, rüzgarlı ve esintili havalarda dış ortamda egzersiz yapmamalı.
- Sigara dumanı, boya ve parfüm kokularına maruz kalmamalı.
- Kalabalık, kapalı, tozlu ve rutubetli ortamlardan uzak durmalı.
- Astımlı çocuğun odası aydınlık, güneş gören ve havadar bir oda olmalı. Odada rutubet olmamalı. Hastanın odasında haftada 3 gün ıslak bezle toz temizliği yapılmalı, hastanın yanında elektrik süpürgesi ile temizlik yapılmamalı.
- Astımlı hastanın odasının zemininde kalın halı, kilim, halıflex ve kumaştan koltuklar bulunmamalı. İnce bir kilim bulundurulmalı, bu kilim de haftada bir silkelenmeli. Yün yastığı, yünlü battaniye, yün yatağı kullanılmamalı. Pamuktan yapılmış yastık kullanılabilir.
- Astımlı hasta katkı maddeli ve baharatlı gıda yememeli, asitli içeceklerden uzak durmalıdır.
- Süt, yumurta, et, meyve ve sebze yeterli miktarda almalı, haftada 1-2 kez balık tüketmelidir.”