Son yıllarda yapay zekâ alanında hız kesmeyen talep, teknoloji devlerini rekor seviyede yatırım yapmaya yönlendirdi.
CNBC’nin haberine göre, Meta, Amazon, Alphabet ve Microsoft, 2025 yılına kadar yapay zekâ teknolojileri ve veri merkezi altyapıları için toplamda 320 milyar dolara kadar harcama yapmayı planlıyor.
YAPAY ZEKÂ YATIRIMLARI VE PİYASADAKİ DALGALANMALAR
Bu tutar, şirketlerin CEO’larının yılın başında ve son haftalarda yaptıkları kazanç açıklamalarına dayanarak hesaplandı. 2024 yılında toplam 230 milyar dolar olan sermaye harcaması (Capex), bu yeni projeksiyonla önemli ölçüde artış gösterecek gibi görünüyor.
ChatGPT’nin 2022’de piyasaya sürülmesinin ardından teknoloji şirketleri, yapay zekâ projelerine milyarlarca dolarlık yatırımlar yaptı. Büyük şirketler, veri merkezlerini en yeni nesil Nvidia GPU’larıyla donatarak yapay zekâ modellerini daha da geliştirme yarışına girdi.
Ancak sektörde yeni bir oyuncunun ortaya çıkması, dengeleri sarsmış durumda. Çin merkezli DeepSeek adlı açık kaynaklı yapay zekâ aracı, maliyet açısından daha düşük bütçelerle geliştirildiği tahmin edilen bir model olarak dikkat çekti.
Bu gelişmeler, piyasalarda ciddi dalgalanmalara yol açtı.
Geçtiğimiz hafta, yapay zekâ çipi üreticileri Nvidia ve Broadcom’un hisseleri tek bir günde toplam 800 milyar dolar değer kaybetti. Bu durum, ABD’li teknoloji devlerinin büyük çaplı harcama planlarının sürdürülebilirliği konusunda yeni tartışmaları da beraberinde getirdi.
AMAZON
Amazon, dört büyük teknoloji şirketi arasında en büyük harcama planını açıklayan şirket oldu. CEO Andy Jassy, Perşembe günkü şirket kazanç çağrısında, 2025 yılında 100 milyar doların üzerinde yatırım yapmayı hedeflediklerini söyledi.
Bu tutar, Amazon’un 2024’te yaptığı 83 milyar dolarlık harcamanın oldukça üstünde bir seviye. Jassy, yatırımın büyük ölçüde Amazon Web Services (AWS) biriminin yapay zekâ çalışmalarına gideceğini ve bunun “hayatta bir kez karşılaşılabilecek türden bir iş fırsatı” olduğunu belirtti.
Jassy sözlerine devam ederek, “Hem şirketimizin hem müşterilerimizin hem de hissedarlarımızın, orta ve uzun vadede bu sermaye yatırımını ve yapay zekâ alanındaki iş fırsatını değerlendirmemizden memnun olacağını düşünüyorum” diye konuştu.
MİCROSOFT
Microsoft, Ocak ayında yaptığı açıklamada 2025 mali yılı için yapay zekâ odaklı veri merkezleri oluşturmak üzere 80 milyar dolar ayıracağını duyurdu. Şirket Başkanı Brad Smith, bu harcamanın yarısından fazlasının ABD’de gerçekleşmesinin planlandığını söyledi. (Microsoft’un mali yılı Haziran ayında sona eriyor.)
ALPHABET (GOOGLE)
Alphabet (Google’ın çatı şirketi), 2025 yılında 75 milyar dolar sermaye harcaması yapmayı hedefliyor.
Bunun 16 ila 18 milyar dolarının ilk çeyrekte gerçekleşmesi bekleniyor. Alphabet’in finans şefi Anat Ashkenazi, salı günkü kazanç çağrısında harcamaların büyük bölümünün “öncelikle sunucular, ardından veri merkezleri ve ağ ekipmanları için olmak üzere teknik altyapıya” gideceğini ifade etti.
META (FACEBOOK)
Meta CEO’su Mark Zuckerberg, Ocak ayında şirketinin 2025 yapay zekâ sermaye harcaması bütçesini 60 ila 65 milyar dolar aralığında belirledi.
Zuckerberg, 2025’i “yapay zekâ için belirleyici bir yıl” olarak nitelendirerek bu yatırımla “tarihi bir inovasyonun kilidini açmayı ve Amerikan teknolojisinin liderliğini pekiştirmeyi” hedeflediklerini vurguladı.Bu ifadeler, Zuckerberg’in kendi Facebook gönderisinde de yer aldı.
APPLE
‘Muhteşem 7’ olarak anılan en büyük yedi teknoloji şirketinin diğer üçü Apple, Tesla ve Nvidia olarak sıralanıyor.
Şirket genellikle yapay zekâ eğitim altyapısı için gereken sunucu gücünü kendi veri merkezlerinde değil, bulut servis sağlayıcılarından kiralayarak temin ediyor.
Nitekim Apple’ın geliştirdiği Apple Intelligence modellerinin, örneğin Google Cloud altyapısında eğitildiği biliniyor. Apple ayrıca AWS ve Azure bulut platformlarından da kapasite kiralıyor.
TESLA
Tesla, Ocak sonunda yayımladığı kazanç raporunda 2024’te yapay zekâyla ilgili sermaye harcamalarının 5 milyar dolar civarında olduğunu (toplam 11,34 milyar dolar tutarında) açıkladı. Şirket, 2025 yılında yapay zekâ harcamalarının 2024 ile yaklaşık aynı düzeyde kalmasını bekliyor. Tesla, Teksas’taki tesisinde “Cortex” adını verdiği bir eğitim süper bilgisayar kümesi inşa ediyor.
Bu altyapı, şirketin otonom sürüş teknolojisi ve insansı robotik projelerinin arkasındaki yapay zekâ modellerini eğitmek için kullanılacak.
NVIDIA
Nvidia henüz son çeyrek sonuçlarını açıklamadı; bu sonuçlar Şubat ayının ilerleyen günlerinde gelecek.
Nvidia’nın sermaye harcaması rakamları, diğer şirketlerden oldukça farklı bir tablo çizecek, zira Nvidia yapay zekâ teknolojisini satın alan değil, bizzat geliştiren ve tedarik eden konumda.
