Günümüzde şefkat neredeyse unuttuğumuz bir duygu haline
gelmek üzere. Dünya; hayvanlara, insanlara ve doğaya karşı şefkatsiz bir tutum
sergileyenlerle dolu. Böyle bir durumda öz şefkatten bahsetmek pek de gerekli
gibi gözükmese de aslında dış dünyaya vereceğimiz şefkatin kendimize verdiğimiz
şefkatle çok yakın bir ilişkisi vardır. Ayrıca kendimize vereceğimiz şefkat,
dünyadaki şefkatin çoğalmasına katkıda bulunabilir dahası öz şefkat sağlığımıza
iyi gelmektedir.
Öz şefkat, zihnin yapısını inceleyen ilk insanlardan biri
olduğu için kimileri tarafından dünyanın ilk psikoloğu olarak görülen Buda’nın
öğretisi Budizm’de yer alan bir kavramdır. Doğu dünyasında binlerce senedir
tartışılan öz şefkat kavramı, psikoloji literatürüne yakın zamanda Amerikalı
psikolog Kristin Neff’in öz şefkatin yapısını anlatan iki makale yayınlamasıyla
girmiştir.
Öz Şefkatin Fiziksel ve Ruhsal Sağlımız Üzerine Etikleri
Yapılan bir araştırmada öz-şefkat, algılanan stres, sağlık
davranışları ve kapsamlı bir fiziksel sağlık indeksi arasındaki ilişki test
edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre öz şefkat fiziksel sağlık üzerinde
dolaylı bir etkiye sahiptir. Araştırma kişinin kusurlarına ve
başarısızlıklarına karşı nazik, kabul edici ve farkındalıklı bir duruş
sergilemesinin stresi azaltmak ve sağlık davranışlarını geliştirmek için
faydaları olabileceğini öne sürmektedir.
Öz şefkat kişinin kendine fiziksel ve ruhsal olarak daha iyi
bakmasına yol açabileceği için, kişinin daha sağlıklı bir hayat sürmesini
sağlayabilir. Yüksek düzeyde öz şefkate sahip bireyler, daha sonra fiziksel
sağlığa olumlu etkisi olabilecek, birçok sağlıklı davranışlarda bulunma
eğilimindedir.
İnsanların stresli yaşam olaylarıyla etkili bir şekilde başa
çıkma derecesi, öznel iyi oluşlarının birincil belirleyicisidir. Bazı
araştırmaların da gösterdiği gibi öz şefkat stres seviyemizi aşağı çekmekte de
bize yardımcı olmaktadır. Öz şefkat seviyesi düşük insanlar stresle karşı
karşıya kaldıklarında durumun olumsuzluğu üzerinde odaklanmaya eğilimlidirler.
Buna karşılık, stres karşısında bakış açısını koruyabilen ve duruma
farkındalıklı bir şekilde yaklaşabilenler stresle daha başarılı bir şekilde başa
çıkmaktadırlar. Bizler de kendimize en iyi arkadaşımıza davranır gibi şefkatle,
özenle yaklaşarak öz şefkatin sağlık üzerindeki pozitif etkilerinden
yararlanabiliriz.
Soru ve görüşleriniz için benimle iletişime geçebilirsiniz.