Erdoğan-Trump görüşmesi dünya gündeminde: Ukrayna savaşını birlikte bitirecekler!

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 5 Mayıs 2025’te ABD Başkanı Donald Trump ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşme, Ukrayna-Rusya savaşı, Gaza’daki insani kriz, Suriye’deki gelişmeler ve Türkiye-ABD arasındaki savunma işbirliği gibi kritik konuları kapsadı. Trump, görüşmeyi “çok iyi ve verimli” olarak nitelendirerek, Erdoğan’ı Washington’a davet ettiğini ve kendisinin de Türkiye’ye davet edildiğini açıkladı. Görüşme, dünya medyasında geniş yankı buldu.

Görüşmenin Detayları

Görüşmede, Erdoğan’ın Trump’a, Türkiye’nin Gaza’da acil bir ateşkes ve kalıcı barış için her türlü desteği sağlamaya hazır olduğunu ilettiği belirtildi. Suriye konusunda ise Erdoğan, ABD’nin yaptırımları hafifletme çabalarının ülkenin istikrarına katkı sağlayacağını ve Suriyeli mültecilerin geri dönüşünü kolaylaştıracağını vurguladı. Trump, Ukrayna-Rusya savaşını bitirmek için Erdoğan ile işbirliği yapmayı hedeflediğini ifade ederek, “Rusya-Ukrayna arasındaki saçma ama ölümcül savaşı bitirmek için Erdoğan ile çalışmayı dört gözle bekliyorum” dedi.

İkili ilişkilerde, Türkiye’nin F-35 programına geri dönmesi, F-16 tedarik süreci ve CAATSA yaptırımlarının kaldırılması konuları da gündeme geldi. Erdoğan, bu adımların iki NATO müttefiki arasındaki savunma işbirliğini güçlendireceğini belirtti. Trump’ın, 2019’da Türkiye’nin S-400 alımı nedeniyle uygulanan CAATSA yaptırımlarını kaldırmayı değerlendirdiği, dünya basınında öne çıkan bir diğer konu oldu.

Dünya Medyasının Yorumları

Görüşme, uluslararası medyada farklı açılardan ele alındı:

Times of Israel: Görüşmeyi, Türkiye’nin Suriye politikası ve İsrail’in bölgesel endişeleri bağlamında değerlendirdi. Haberde, “Trump-Erdoğan yakınlaşması, Gazze savaşı ve Suriye’de Ahmed el-Şara rejiminin yükselişi nedeniyle İsrail için hassas bir konu” denildi. Erdoğan’ın Gaza ateşkesi ve Suriye yaptırımları konusundaki mesajları vurgulandı.

Al Jazeera: Trump’ın Ukrayna savaşını bitirmek için Türkiye ile çalışmak istediğini öne çıkararak, “Ankara, bölgesel sorunlarda kilit bir ortak olarak görülüyor” yorumunu yaptı.

Fox News: İki liderin Gaza, Ukrayna ve Suriye’de ortak çalışma konusunda anlaştığını belirtti. Haberde, Trump’ın Erdoğan’ı Beyaz Saray’a davet ettiği ve Ukrayna savaşını bitirmek için potansiyel işbirliği vurgulandı.

Moscow Times: Türkiye’nin savaş boyunca Rusya ve Ukrayna’ya karşı denge politikası izlediğini hatırlatarak, “Trump, savaşı bitirmek için Erdoğan’ın yardımına güveniyor” başlığını kullandı. Trump’ın savaşın bitirilmesine yönelik taahhüdüne dikkat çekildi.

Trump’ın 20 Ocak 2025’te ikinci kez ABD Başkanı olarak göreve başlamasından sonra Erdoğan ile ilk telefon görüşmesi 16 Mart’ta gerçekleşmişti. O görüşmede de F-16 ve F-35 programları, CAATSA yaptırımları ve Suriye konuları ele alınmıştı. 5 Mayıs’taki görüşme, iki lider arasındaki ikinci temas oldu ve Türkiye-ABD ilişkilerinde yeni bir ivme kazandırma çabalarını yansıttı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın Washington ziyaretleri de bu diyaloğu destekledi.

Türkiye, S-400 alımı nedeniyle 2019’da F-35 programından çıkarılmış ve 2020’de CAATSA yaptırımlarına maruz kalmıştı. Ankara, bu yaptırımların kaldırılmasını ve F-35 programına geri dönmeyi ya da yatırımlarının iadesini talep ediyor. Ayrıca, 40 adet Block-70 F-16 alımı ve mevcut F-16’ların modernizasyonu için ABD ile müzakereler sürüyor.