Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) verilerine göre, 2024 Haziran sonu itibarıyla, orijinal vadesine bakılmaksızın vadesine 1 yıl veya daha az kalmış dış borç verisi kullanılarak hesaplanan kalan vadeye göre kısa vadeli dış borç stoku, 236,6 milyara yükseldi.
Geçen sene haziran ayında bu rakam 206,2 milyar dolar olmuştu. Mayıs ayında ise dış borç 235,3 milyar dolara yükselmişti.
Söz konusu stokun 20,9 milyar dolarlık kısmı, Türkiye’de yerleşik bankaların ve özel sektörün yurt dışı şubeleri ile iştiraklere olan borçlarından oluştu. Borçlu bazında değerlendirildiğinde, toplam stok içinde kamu sektörünün yüzde 23,0 Merkez Bankası’nın yüzde 18,9, özel sektörün ise yüzde 58,1 oranında paya sahip olduğu gözlendi.
BANKALARIN DIŞ BORCUNDA ARTIŞ
Haziran sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stoku, 2023 yıl sonuna göre yüzde 2,5 oranında artışla 180,5 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Bu dönemde, bankalar kaynaklı kısa vadeli dış borç stoku yüzde 10,2 oranında artarak 75,4 milyar dolar olurken, diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku yüzde 1,6 oranında azalarak 60,4 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
Bankaların yurt dışından kullandıkları kısa vadeli krediler, 2023 yıl sonuna göre yüzde 38,7 oranında artarak 17,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Banka hariç yurt dışı yerleşiklerin döviz tevdiat hesabı yüzde 5,8 oranında azalarak 18,8 milyar dolar, yurt dışı yerleşik bankaların mevduatı da yüzde 4,9 oranında azalışla 19,7 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Ayrıca, yurt dışı yerleşiklerin TL cinsinden mevduatları geçen yıl sonuna göre yüzde 28,2 oranında artışla 19,4 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
İTHALAT BORÇLARI 53,2 MİLYAR DOLAR
Diğer sektörler altında yer alan ithalat borçları, 2023 yıl sonuna göre yüzde 1,9 oranında azalarak 53,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir.
Borçlu bazında incelendiğinde, tamamı kamu bankalarından oluşan kamu sektörünün kısa vadeli borcu 2023 yıl sonuna göre yüzde 11,1 oranında artarak 38,3 milyar dolar olurken, özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 2,3 oranında artarak 97,5 milyar dolar olmuştur.
Alacaklı bazında incelendiğinde, özel alacaklılar başlığı altındaki parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçlar yıl sonuna göre yüzde 3,4 oranında artarak 99,3 milyar dolar, parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar yüzde 2,4 oranında azalarak 76,7 milyar dolar düzeyinde gerçekleşmiştir.
2023 yıl sonunda 1,2 milyar dolar olan kısa vadeli tahvil ihraçları, 2024 Haziran sonu itibarıyla 4,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Aynı dönemde resmi alacaklılara olan kısa vadeli borçlar 165 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir.
2024 Haziran sonu itibarıyla, kısa vadeli dış borç stokunun döviz kompozisyonu yüzde 49,5’i dolar, yüzde 21,5’i Euro, yüzde 13,4’ü TL ve yüzde 15,6’sı diğer döviz cinslerinden oluşmuştur.