Covid-19 virüsü, enfekte bireylerin özellikle öksürmeleri, aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması yada bu damlacıkların direkt göze teması ile bulaşabiliyor.  Şu ana kadar anneden vertikal yolla ya da anne sütü ile bebeğe bulaşma durumun aydınlatılması gereken konulardan biri olduğunu ifade eden Uzm. Dr. Ayşe Çoban, “Şu ana kadar anne sütünden geçiş gösterilmemiş olup hatta koruyucu antikorlar anne sütünde saptanmıştır. Bu nedenle uygun hijyen ve temas koşulları sağlanarak Covid-19 pozitif anneler bebeklerini emzirebilirler ya da sağılan anne sütü bebeğe verilebilir” dedi.

Bu belirtilere dikkat

Koronavirüs bulaşan çocuklarda erişkinler gibi; öksürük, ateş, kas ağrısı, halsizlik, boğaz ağrısı olabilmekle birlikte; iştahsızlık, burun akıntısı, karın ağrısı, çarpıntı, göğüs ağrısı, bulantı kusma, ürtiker benzeri cilt döküntüleri gibi nonspesifik şikayetlerin görülebildiğini belirten Çoban, tat ve koku kaybının daha geç çıkan bulgular olabileceğine vurgu yaptı.

Aileler için uyarıcı olması gereken belirtileri sıralayan Ayşe Çoban, "Nefes darlığı, hızlı nefes alıp verme veya zor nefes alıp verme, göğüs ağrısı, göğüste sıkışma hissi, çarpıntı, bilinç değişikliği, uykuya eğilim (uyanamama veya uyanık kalamama), dudaklarda ve yüzde morarma, şiddetli karın ağrısı ve dolaşım bozukluğu şok bulguları bizim için acil uyarıcı şikayetler olmalıdır” diye konuştu.

Çocuklardaki 5 farklı tablo

Koronavirüsün çocuklarda 6 farklı tablo ile karşımıza çıktığını söyleyerek, hafiften ağıra göre oluşabilecek durumları sıralayan Çoban, "Sessiz enfeksiyon; herhangi bir klinik semptom ve bulgu olmadan ve göğüs görüntüleme sonuçları normalken, 2019-nCoV nazofaringeal sürüntünün pozitif olduğu vakalardır. Hafif enfeksiyon; ateş, yorgunluk, kas ağrısı, öksürük, boğaz ağrısı, burun akıntısı ve hapşırma gibi akut üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri vardır. Fizik muayenede farenks tıkanıklığı ve oskültasyon anormallikleri görülmez. Bazı vakalarda ateş olmayabilir veya bulantı, kusma, karın ağrısı ve ishal gibi sadece sindirim semptomları olabilir. Orta enfeksiyon; sık ateş ve öksürük (çoğunlukla kuru öksürük, ardından balgamlı öksürük); bazılarında hırıltı olabilir, hipoksi nefes darlığı hızlı nefes alıp verme yoktur. Şiddetli enfeksiyon; ateş ve öksürük gibi erken solunum semptomları ile ishal gibi gastrointestinal semptomlar eşlik edebilir. Hastalık genellikle yaklaşık bir haftada ilerleyerek solunum sıkıntısı ile ortaya çıkar. Kritik enfeksiyon; çocuklar hızla çoklu organ yetmezliğine, akut solunum sıkıntısı sendromuna veya solunum yetmezliğine ilerleyebilir ve ayrıca şok, ensefalopati, kalp ile ilgili sorunlar veya kalp yetmezliği, kanda pıhtılaşma sorunları ve akut böbrek yetmezliği olabilir. Organ disfonksiyonları hayatı tehdit edici olabilir" dedi.

Çocuklar için halen etkin bir aşı yok

Uzm. Dr. Ayşe Çoban, çocukların erişkinlerden daha az hastalığa yatkın almalarına rağmen özellikle altta yatan akciğer hastalığı, kalp hastalığı, bağışıklık sistemiyle ilgili hastalıklar, hematolojik-onkolojik hastalığı olanlar, obezite, şeker hastalığı, nörolojik yada metabolik hastalığı olan çocuklarda ve 1 yaş altı çocuklarda virüsün daha şiddetli seyredebileceğini ifade etti. Tedavide kullanılan ilaçların pek çoğunun 12 yaş altında etkin bir tedavisinin halen bulunmadığına vurgu yapan Çoban, “Aşı çalışmaları da son dönem hızlanmış olmakla birlikte güvenilirlik yönünden çocuklar için halen etkin bir aşı yoktur. Şu an için en etkin koruma yöntemi 1,5 metre sosyal mesafeyi korumak, genel hijyen kurallarına uymak, yaşı uygunsa maske takmak, sağlıklı beslenmek, düzenli uyumak, bol su içmek, temiz hava almak, günlük yaşına uygun fiziksel aktivitelerde bulunmaktır” şeklinde konuştu.