Başbakan Erdoğan, Endonezya'nın Bali kentinde düzenlenen 5. Bali Demokrasi Forumu'nun açılış oturumunda konuştu. İŞTE BAŞBAKAN'IN KONUŞMASINDAN SATIRBAŞLARI: Endonezya'yı; demokrasinin küresel gündemde öne çıkarılması hususunda gösterdiği çabadan dolayı kutluyorum. Asya Pasifik Bölgesi başta olmak üzere tüm dünyada yoğun ilgi gören Bali Demokrasi Forumu'nun önemli işleme sahip olduğuna inanıyorum. Yüksek ekonomik kalkınma ve hızlı sosyal dönüşüm içindeki Asya'da, demokrasinin tüm kurum ve değerleriyle yeni bir süzgeçten geçirilmesi süreci yaşanıyor. Önümüzdeki yüzyılda küresel, ekonomik, stratejik dengenin Asya eksenli olacağını düşünüyorum. 21. yüzyılın Asya yüzyılı olacağı düşünülüyor. Endonezya yüzlerce farklı dilin konuşulduğu, çok sayıda etnik grubun bir arada yaşadığı bir ülke olarak son 10 yılda demokratik kurumların inşasında büyük başarı sergiledi. Endonezya'nın demokrasinin ilerletilmesi konusunda bölgesindeki liderliğini de takdirle izliyoruz. Endonezya'nın milli idealinin bizim de tarihi tecrübelerimizden süzülüp gelen bir ilkeyi ifade eden, çokluk içinde birlik olması elbette rastlantı değildir. Bu esasında ülkedeki farklılıkları zenginlik olarak görüp, buradan doğan dinamizmi ekonomik kalkınmayla, demokrasinin inşasına başarıyla yönlendirme iradesine işaret ediyor. Dünyanın en yoğun Müslüman nüfusuna sahip olan Endonezya, etnik ayrımcılık, fanatizm ve terörizm gibi günümüzün önemli meydan okumalarına en iyi cevabın daha fazla demokrasi ve daha çoğulcu bir toplum idealiyle verilebileceğini gösteren iyi bir örnek olmuştur. Demokrasi, insan hakları, hukukun üstünlüğü gibi kavramlar artık belirli bölgeye, belirli bir gruba değil, bütün dünyaya ait ortak değerler haline geldi. Bugün artık demokrasi başta olmak üzere tüm bu kavramlar konusunda yeni bir muhasebeye ihtiyaç duyulduğunu görüyoruz. Çünkü küreselleşme olgusu ekonomiden siyasete, sosyal hayattan kültüre kadar her alanda oyunun kurallarını kökten değiştirdi, değiştirmeye de devam ediyor. Bu değişimin dinamiklerini doğru şekilde kavrayan demokratik sistemlerimizi, buna uyarlamak mecburiyetindeyiz. Geniş katılımlı çoğulcu toplum modelleri için yönetenlerle yönetilenler arasında yeni sosyal anlaşmalara ihtiyaç var. Günümüzde demokratik süreçler kapsayıcı, şeffaf, hesap verebilir, hukukun üstünlüğünü esas alan ve azınlıkların haklarını gözeten bir şekilde oluşturulmalarının artık kaçınılmaz bir gereklilik. Bu şu demek değildir; azınlıkların, çoğunluklara tahakküm etmesi değildir. Çünkü, demokrasinin tanımı bu olamaz. Ancak çoğulluğun da azınlığın tahakkümü hakkını vermez. Bu gerçekler bizi demokratik yapılarımızı daha eşitlikçi, çoğulcu ve insanı temel alan bir niceliğe kavuşturmaya yöneltiyor. Bununla birlikte mevcut sistemlerin bu yeni ihtiyaçlara ne kadar uyumlu olduğu önemli bir soru olarak karşımızda duruyor. Örneğin uzun bir süredir devam eden küresel ekonomik kriz, yerleşik demokrasileri önemli bir sınava tabi tutuyor. Gelişmiş batılı ekonomiler ve sosyal devlet modelleri küresel kriz karşısında ciddi şekilde sarsılmıştır. Demokratik yapılara duyulan güvensizliğin artması ve seçimlere katılım oranlarının düşmesi aşırılık yanlılarının giderek tüm siyasi sistemleri etkileyebilecek güce ulaşmalarına yol açıyor. Bunun bir değerler krizine dönüşmemesi ve demokratik dokunun korunabilmesi için toplumların demokrasiye olan inancının yükseltilmesi gerekiyor. Küresel değerlerden taviz vermeden ancak ülkelerin, toplumların gerçek sorunlarına çözümler üretebilen, etkin ve adil bir demokrasi anlayışına ihtiyaç var. Bu değişim, uluslararası sistem açısından da gerekli. İnsanlar artık demokrasiye sadece kendi ülkeleri içinde değil uluslararası düzeyde de ihtiyaç duyuyor bu süreçte gelişmiş veya gelişmekte olan ülkelere büyük görevler düşüyor. Bu ülkeler dünya ekonomisindeki artan paylarına, bölgesel düzeyde belirginleşen öncü konumlarına paralel şekilde küresel düzeyde de daha fazla sorumluluk almaları gerekiyor. Endonezya'nın bölgesinde demokrasi konusunda gösterdiği liderliğin bir başka örneğini de Türkiye'nin bölgesinde gösteriyor. Türkiye olarak aynı sorumluluk bilinciyle hareket ediyoruz. Demokratik, eşitlikçi, kapsayıcı, en önemlisi adil bir yeni küresel düzenin oluşturulması için bölgemizde ve dünyada yoğun gayret içerisindeyiz. Bu doğrultuda, geçtiğimiz ay İstanbul'da siyasetten ekonomiye, dinden sanata kadar küresel düzeyde adalet temasının tartışıldığı İstanbul Küresel Forumu'nu gerçekleştirdik. Günümüzde küresel düzlemde karşılaştığımız birçok sorunun temelinde siyasi ve ekonomik adaletsizlikler yatıyor. Bu husus son yıllarda dünyamızda yaşanan çatışmalarda meydana gelen artışı dikkate aldığımızda daha da önem kazanıyor. Günümüzde konvansiyonel nitelikli çatışmalara ilaveten terörizmden organize suçlara, siber tehditlerden nükleer silahların yayılmasına, küresel gıda arzı ve fiyatlarıyla ilgili sıkıntılardan iklim değişikliğine kadar her alanda sorunların niteliği ve boyutu sürekli değişiyor. Bu da biz etkin ve adil bir küresel sistemi hayata geçirme konusunda daha çok gayret göstermeye yöneltiyor.