Meclis başkanlığı MHP’nin dolaylı desteğiyle AKP’de kalınca, Başbakan Yardımcısı Arınç şöyle sordu: "Memlekette seçim mi yapıldı?" İşte 7 Haziran gecesi yaşanan psikoloji ile bugün yaşananlar arasındaki fark! Erdoğan önümüzdeki hafta hükümet kurma görevini, en çok oy alan AKP Genel Başkanı Davutoğlu’na verecek. Turlama öncesinde, parlamentoya giren 4 partinin yaklaşım ve konumunu ne? AKP: Tek başına iktidarı 18 vekille kaybetti. Seçmenden darbe yemesine karşın muhalefetteki dağınıklık, sistemi yine AKP’ye mahkum etti. Meclis başkanlığı seçiminde, MHP’nin AKP’ye desteği, hem koalisyon görüşmeleri ve hem de olası bir erken seçim için bu partinin elini güçlendirdi. Erdoğan’ın erken seçime gitme ve bu süreçte bütün ipleri elinde tutma projesi MHP’nin kendine göre ‘ilkeli’ tutumuyla yaşama geçiyor. AKP 3 partiyle de görüşecek.

Muhalefetin dağınıklığından yararlanacak. CHP: Bütün koalisyon ya da hükümet formüllerinde en uzlaşmacı parti görünümünde. Kamuoyuna açıkladığı 14 maddelik ‘ilkeler manzumesi’ kabul edildiği takdirde her öneriye açık. MHP: Her konuda HDP’ye kapalı, seçmenden yüzde 13 oy almış ve kendisi kadar milletvekili çıkarmış bu partiyi yok sayıyor. Bu nedenle muhalefetin kendi arasında bir işbirliği yapmasını kilitlediği için, bütün seçenekleri ve kontrolü AKP’ye bırakmış durumda. Bahçeli’nin daha seçim akşamı erken seçim çağrısı yapması, Meclis Başkanlığı’nda CHP ile işbirliği yapmaması, parti içinde de büyük şaşkınlık yarattı. HDP: AKP ile koalisyon ya da dışarıdan destek dışında hiçbir seçeneğe giremiyor.

AKP NE YAPACAK?

AKP Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu önceki gün Konya’da, ne yapacağını aşağı yukarı açıkladı. Davutoğlu parti tabanlarının HDP ile koalisyona karşı olduğunu belirtip, seçenekleri ikiye indirdi. CHP lideri Kılıçdaroğlu’na 'şark kurnazı' deyip ağır eleştiriler yapınca, AKP-CHP olasılığının da çok zor olduğu ortaya çıktı. Ki parti tabanının CHP ile koalisyona da sıcak bakmadığı biliniyor. Davutoğlu’nun AKP-MHP koalisyonunu en olası hükümet formülü olarak gördüğü ortaya çıkıyor. Ancak bu olmadığı taktirde, MHP ya da HDP destekli bir azınlık hükümeti de olasılık dahilinde.

MHP-HDP AYNI HÜKÜMETTE

Görüşmeler sonucunda herhangi bir hükümet kurulamaması halinde anayasanın 114. maddesi gereği, parlamentoda grubu bulunan tüm siyasi partilerin katılacağı ortak bir seçim hükümeti oluşacak. AKP, CHP, MHP ve HDP bu hükümete Bakan verecek. Tabi MHP, HDP bu yapının içinde yer alacağı için "Ben yokum" diyebilir.

HDP’NİN DIŞLANMASI DOĞRU MU?

Kuşkusuz ki her partinin kendi ilkeleri vardır ve buna saygı duymak gerekir. Ancak demokrasi (hele de bugünkü ortamda olduğu gibi) bir uzlaşma sistemidir de. BDP’yi PKK’nın siyasal kanadı olarak görmek yanlış olmaz. Ama yüzde 13 oy alan HDP’yi PKK’nın devamı olarak görmek ne kadar doğru? Seçmen üzerinde yapılan bir dizi anket ortaya koydu ki, PKK’nın bu parti tabanı üzerindeki iz düşümü yarı yarıya. Yani HDP’ye oy veren seçmenin yarısı şiddetle çözüm aramaya karşı ve PKK’lı değil. Bu seçmenin önemli bir kısmı geçen seçimlerde AKP’ye oy verdi. Kalanı ise çeşitli gerekçelerle HDP’ye oy veren Türk seçmen. Türkiye’nin birliği ve bütünlüğü, şiddetle-terörle çözüm arama anlayışı konusundaki duyarlılık elbet de anlaşılmalı. Ancak sorunu meşru zeminler içinde, özellikle de parlamento içinde çözme olanağı varsa, bunu reddetmek, böyle bir olanağı kullanmamak, bu ülkeye yapılacak bir iyilik değil kötülüktür. Önemli olan, 80 vekil çıkarmış bir partiyi itelemek-dağa sürmek değil, Türkiye’nin birliği temelinde, parlamento içerisinde çözümün bir parçası yapmaktır.

ERKEN SEÇİM KİME YARAR?

Koalisyon kurulur mu kurulmaz mı? Bunu göreceğiz ama erken seçimin giderek güçlendiği görülüyor. Erdoğan ve AKP erken seçim istiyor. Çünkü tek başına iktidarı sadece 18 vekille kaçırdı. Bazı ataklarla bu açığı kapatabilir. Ki, özellikle MHP’nin yarattığı manevra alanı, erken seçim için AKP’yi daha da iştahlandırdı. Erken seçim isteyen MHP de oylarını daha da arttıracağını umuyor. Bir erken seçim ortamında, karanlık bazı senaryolarla HDP oylarını baraj altına atma beklentileri olabilir mi? Bunu konuşmak bile hiç hoş değil. Ama memlekette siyaset böylesine bir yozlaşma ve karanlık dehlizlere girme potansiyel taşıyor ki, seçim öncesinde bu tür olaylar yaşandı. Bir erken seçim CHP için daha yüksek bir oy oranı getirebilir. HDP’nin barajın altında kalması çok zor gibi. Bu durumda oy kayması AKP ile MHP arasında yaşanabilir. Mevcut koşullar içinde erken seçim, MHP için büyük hayal kırıklığı yaşatabilir.