Bugün, su kemerleri yaparak İstanbul’a suyu getiren, Büyük Üstat Mimar Sinan ile ilgili belki de çoğu kişinin hiç bilmediği yaşanmış, üzücü hikayesini kısaca aktaracağım.

     İstanbul çok büyük bir su problemi ile karşı karşıya kalır. Kanuni Sultan Süleyman konuyu zamanın başmimari Mimar Sinan’a arz eder ve çözüm bulmasını ister.

     Mimar Sinan yanına yaverlerini alır, Çekmece kıyılarından Beşiktaş'a kadar İstanbul'un kıyılarında dereleri, akan suları tespit eder. Bu suların önü kesilip, baraj yapıldığı takdirde nereye kadar yükselir, nereden nereye kemer yapılarak İstanbul'a getirilebilir, bunun günlerce hesabını yapar ve Kanuni'nin huzurana çıkar.

     Mimar Sinan: Suyu getirmenin mümkün olduğunu ama zor şartlar altında ve masraflı olacağını anlatır; “Altın dolu keseler uç uca dizilirse ancak İstanbul'a su gelebilir."der. Kanuni: "Mimarbaşı sen İstanbul'a su getirmenin mümkün olup olmadığını söyle. Eğer mümkünse ben keseleri uç uca değil, yan yana dizmeye razıyım." der.

     Bunun üzerine Mimar Sinan kolları sıvar ve İstanbul'un dışındaki suları Kağıthane civarında belli yerlerde toplar, orada dere içlerine büyük geçitler yaparak İstanbul'a getirir ve şehrin belli meydanlarında kırk umumi çeşme yaparak suyu akıtır. Ve Kırk Çeşme suları akmaya başlar.

     Kanuni Sultan Süleyman Han bir ferman çıkarır ve "İstanbul meydanlarındaki umumi çeşmeler halkın malıdır. Hiç kimse bu çeşmelerden gizlice yeraltlarından evine su alamayacaktır."der. Kanuni bu umumi kaideye bir istisna koyar, özel olarak Mimar Sinan'a iletir: "Sen İstanbul'a böylesine güzel bir çalışma sonunda kırk çeşme sularını getirdin. Sen evine özel olarak bir lüle (musluk)su alabilirsin." der.

     Süleymaniye civarındaki meydan çeşmesinden Mimar Sinan'ın evine özel olarak yol yapılır ve su akıtılır. Böylece Mimar Sinan evinde özel suyu olan tek kişi olur. Yıllar geçer Sinan yorgun düşer yaşlanır. Kanuni Sultan Süleyman Han'da vefat eder ve yerine oğlu Selim geçer.

     Bir gün Mimar Sinan saraya çağırılır. 99 yaşında ve hasta olan Mimar Sinan binbir zorlukla hazırlanır ve gider. Saraya girince bakar ki; Bütün kadılar, ulemalar, müftülerden oluşan bir soruşturma heyeti kurulmuş onu bekliyordur. Başmimara: "Senin hakkında şikayet var. Eve su almak yasak olduğu için, hiç kimse evinde özel olarak su almasın diye padişah fermanı olduğu halde, sizin evinizde özel su varmış.” derler.

     Mimar Sinan doğrudur der ve ekler: "Cihan padişahı bana özel olarak; İstanbul'a yaptığım su hizmetinden dolayı sadece benim şahsıma su müsaade etmişti, almıştım." Mahkeme heyeti: "Peki o halde şu müsadenizi yani fermanı görelim de ses çıkarmayalım. Kimseye verilmemesine rağmen sizinki devam etsin."

     Mimar Sinan: "Ben o zaman Cihan Padişahından ferman istemekten hicap etmiştim. Fermanım yok, ama su benim evimde akıyor." Divanda bu konu epey tartışılır ve bazıları şöyle bir kanıya varır: "Mimar Sinan Başmimar olarak büyük hizmetler yapmıştır, evinde suyu aksın." der. Tam o esnada bazıları:"Al-i Osman'a hizmet eden sadece Sinan değildir. Sinan gibi daha nice hizmet edenler vardır. Ya onlarında evine özel su gitsin yada Sinan'a bu ayrıcalık tanınmasın."der.

     Uzun süren münakaşaların ardından

Divan şöyle bir karara varır: "Sinan gibi diğer hizmet etmiş insanların da evlerine su bağlanamayacağı gibi Sinan'a verilen su kesilmeli, fakat şimdiye kadar kullandığı suyu fermansız kullandığı için bir cezaya mucip olmamalıdır."

     99 yaşında ki Mimar Sinan, Divan'dan elinde bastonu çok üzgün çıkar. Çünkü bu hizmetini Allah için yapan Başmimar, kendisine bir ayrıcalık tanınmasını, özel bir mükafat verilmesini kesinlikle istememiştir. Mimar Sinan 100 yaşına geldikten sonra ağır hastalanır yatağa düşer. Vefatından önce yanına gelenler bir bezi suya batırıp dudağına çalmak isterlerken bakarlar ki, evindeki musluktan su akmıyor.

     Vefatı sırasında bu olay başucunda konuşulunca şu cevabı verir: "Biz hizmetimizi dünyada bir bardak suya satacak kadar menfaat düşkünü değiliz. Biz hizmetimizi Allah için yaptık ve mükafatını da ahirette bekliyoruz. Dünyada evimize su verilmediği için meteessir değiliz.” İstanbul'a su getiren Mimar Sinan evde susuz vefat eder.! Bu Dünya böyle bir Dünya…