Bir şeyin aşırı meraklısına ‘hasta’ diyorlar ya. Ördek avcıları acınacak hastalardır. Karda, buzda, tipide çektiklerinin yanında, Napolyon askerlerinin Rusya çilesi piknik sayılır. Ben de onlardan biriydim. ‘Menzile vakvak girecek’ diye beklerken, donarak Niyazi olma tehlikesi geçirmiştim. Her ördeğe tüfek atılmazdı. Kimisi ‘makbul’ idi, kimisi değildi. “Meke” denilen türü vardı skalanın dibinde. Eti yenmez, yanlışlıkla vurulanına kimse el sürmezdi. Birkaç yıl önce aslan gibi bir delikanlımız vurduğu ördek göle düşünce avını almak için suya girdi, çamura saplandı, çırpınarak boğuldu. Yandım. O kadar değer verdiği ördeğin cinsini merak ettim. Yeşilbaş mıydı acaba, elmabaş mı? Soruşturdum. Meke imiş. Bir kere daha düşündüm: Ne kadar boşuna harcıyorlar insanlar kendilerini!

***

Yasa yapmaya, memleketi yönetmeye talip üstün akıllılarımızdan çoğunun aralarındaki çekişmeler kör dövüşü. Günden güne kızışan bir şevkle oymaya bakıyorlar birbirlerinin gözlerini. Ne uğruna? Meclis’te bir koltuk. Belki, belki Bakan koltuğu. Yakınen izlemişliğim vardır, öyle koltuklarda oturanlardan birçoğunun yaşantısını. Hiç imrenilecek gibi değildir. Kesinlikle değmez, yıllarca bir sürü hırçın rakiple boğuşmaya. Birtakım değerli, eğitimli, gerçekten akıllı kişiler yıllar boyunca çamurda çırpınmakta. Günden güne artan bir hoyratlıkla hırpalıyorlar birbirlerini. Kimsenin de seslendiği yok onlara “Değmez!” diye.

***

Orta Çağ Avrupa’sında nazik cellatlar varmış. Kafasını kesecekleri kurbandan özür diler, ona “Siz” diye hitap eder, “Lütfen başınızı şuraya koyar mısınız” derlermiş. Gülünç mü? Alternatifi düşünürseniz değil. Ölmek üzere olduğunu bilmenin dehşetine bir de “Çök ulan şuraya” diye aşağılanmanın acısı eklenirse, durumun çirkinliği artar. Uygulayanı da, çevreyi de insanlıktan uzaklaştıran bir iğrençliktir zaten kafa kesme; hayvansal niteliği koyulaşır. Biliyorum, hızlı değişiklik dönemlerinde çatışmalar çetinleşir. Ama sert futbol oynamak başkadır, çirkin oynamak başka. Çirkinlik sertliği artırır, kısır döngü oluşur, iş çığırından çıkar. Ülkemiz genelinde öyle olmasından korkarım. Edep öğütleri veren dede gibi konuşmak istemiyorum ama, dayanamayıp sesleneceğim yine: “Vallahi değmez! Meke uğruna çamur güreşi yapmayın!”