Biri Türkiye'nin diğeri İsrail'in! Demir Kubbe mi, Çelik Kubbe mi?

Yayın Tarihi: 16.06.2025 - 13:27 | Güncelleme Tarihi: 17.06.2025 - 12:23
Kaynak:HABER MERKEZİ

İran-İsrail çatışması, savunma sistemlerinin önemini bir kez daha gözler önüne serdi. İsrail "Demir Kubbe" sistemini kullanarak İran füzelerini çoğunlukla havadayken yok edebiliyor. Türkiye'nin de "Demir Kubbe"yi aratmayacak müthiş bir projesi bulunuyor. Yerli ve milli hava savunma mimarisi olan "Çelik Kubbe" projesi, tehditlere karşı çok katmanlı bir kalkan oluşturuyor. İşte "Demir Kubbe" ve "Çelik Kubbe" ile ilgili detaylar...

İran-İsrail çatışmasının gündeme gelmesiyle İsrail’de “Demir Kubbe” hava savunma sistemiyle engellenen füzeler, akıllara “Türkiye’nin Çelik Kubbesi’ni” getirdi. Bu kapsamlı savunma mimarisi, hem konvansiyonel hem de asimetrik tehditlere karşı Türkiye’nin hava sahasını koruma amacıyla tasarlanmış, entegre bir sistemler bütünüdür. Kara, hava ve elektromanyetik spektrum gibi farklı alanlardan gelebilecek saldırılara karşı hem fiziksel hem de elektronik katmanlarda etkin bir savunma sunmayı hedefliyor. Çelik Kubbe, sadece füze ya da hava aracı tehdidine değil, aynı zamanda günümüzde giderek artan insansız hava araçları (İHA), seyir füzeleri, dron sürüleri ve elektronik harp saldırıları gibi karmaşık tehdit tiplerine karşı da yüksek duyarlılıkla yanıt verebilen bir yapı sunmakta. Sistemin temelinde, yapay zekâ destekli komuta-kontrol algoritmaları, radar füzyonu, elektro-optik sensör entegrasyonu ve elektronik harp yeteneklerinin eş zamanlı kullanımı yer alıyor. Hadi gelin bu yerli ve milli teknoloji harikasına daha yakından göz atalım...

1. HAKİM Komuta Kontrol Sistemi

ASELSAN tarafından geliştirilen HAKİM, Çelik Kubbe'nin beyni olarak görev yapıyor. Yapay zekâ ve ileri seviye sinyal işleme teknikleriyle tehditleri analiz ediyor, hedefleri sınıflandırıyor ve savunma unsurlarını gerçek zamanlı koordine ediyor.

2. İHTAR Elektronik Harp Sistemi

İnsansız hava araçlarına karşı özel olarak geliştirilen İHTAR, düşman İHA’ların GPS sinyallerini karıştırarak onları devre dışı bırakıyor. Sahte sinyallerle yönlerini şaşırtabiliyor.

3. GÖKBERK Mobil Elektronik Harp Platformu

İleri düzey elektronik harp kabiliyetine sahip GÖKBERK, hem saldırı hem savunma amaçlı kullanılabiliyor. Radar karıştırma ve iletişim sistemlerini hedef alma yetenekleriyle elektromanyetik spektrumda üstünlük sağlıyor.

4. ŞAHİN Lazer Tabanlı Yönlendirme Sistemi

İHA ve mini dron tehditlerine karşı tasarlanan ŞAHİN, elektromanyetik yönlendirme ve yüksek hassasiyetli tespit yeteneğiyle kısa menzilli tehditleri bertaraf ediyor.

5. KORKUT Alçak İrtifa Hava Savunma Sistemi

Zırhlı paletli araçlara entegre edilen KORKUT, programlanabilir 35 mm mühimmatla düşük irtifalı tehditleri imha ediyor. Özellikle İHA ve seyir füzelerine karşı yüksek etkili.

6. HİSAR A+ Hava Savunma Füzesi

Kısa menzilli tehditlere karşı geliştirilen HİSAR A+, 15 km menzilde hedefleri imha edebiliyor. Çift modlu arayıcı başlığı sayesinde karıştırmaya karşı dirençli.

7. HİSAR O+ Hava Savunma Sistemi

Orta menzilli tehditlere karşı 25 km’ye kadar etkili olan HİSAR O+, elektromanyetik ve kızılötesi izleme sistemleriyle donatılmış. Manevra kabiliyeti yüksek hedeflere karşı gelişmiş kilitlenme sunuyor.

8. SİPER Uzun Menzilli Hava Savunma Sistemi

ASELSAN, ROKETSAN ve TÜBİTAK SAGE ortaklığında geliştirilen SİPER, 100 km üzerindeki menziliyle yüksek irtifa tehditlerine karşı Türkiye’nin stratejik koruyucusu. Aktif radar başlığıyla kinetik çarpışma yapabiliyor.

9. CRC & HQ Komuta ve Raporlama Merkezleri

Çelik Kubbe’nin karar alma altyapısını oluşturan bu merkezler, radar ve sensör verilerini analiz ediyor, tehdit önceliği belirliyor ve savunma sistemlerini koordine ediyor.

10. RADNET Geniş Alan Haberleşme Ağı

Çelik Kubbe'nin iletişim altyapısının temel taşı olan RADNET, yüksek bant genişliği ve düşük gecikmeyle tüm bileşenleri entegre ediyor. Geniş alanda güvenli veri akışı sağlıyor.

11. T-LINK Taktik İletişim Sistemi

Kısa mesafede hızlı ve güvenli veri iletimi sağlayan T-LINK, radar ve füze bataryaları arasındaki senkronizasyonu mümkün kılıyor. Kritik anlarda yüksek iletişim güvenliği sağlıyor.

12. Fonksiyonel Füzyon Algoritmaları (RCS & EO)

Çelik Kubbe’de kullanılan radar kesit alanı (RCS), elektro-optik (EO) ve elektronik destek (ESM) verilerinin bütünleşik analiziyle hedefler hakkında kimlik ve niyet analizi yapılabiliyor. Yapay zekâ ile birleştiğinde daha keskin tehdit değerlendirmesi sağlanıyor.

13. Gelecek: AI ve Makine Öğrenimi Tabanlı Modernizasyon

Çelik Kubbe’nin geleceği, yapay zekâ ve makine öğrenimi teknolojileriyle şekilleniyor. Bu sistemler tehditlere karşı daha hızlı ve proaktif savunma kararları alınmasını sağlayacak. Ayrıca NATO uyumluluğu ve çok uluslu operasyonlara entegrasyon planları da gündemde.

14. Demir Kubbe

İsrail’in Demir Kubbe (Iron Dome) hava savunma sistemi, kısa menzilli roket ve havan mermilerini havada imha etmek üzere geliştirilmiş bir savunma sistemidir. Radar birimi, yaklaşan roketi tespit ettiğinde komuta merkezi tehdidin yerleşim alanına düşüp düşmeyeceğini analiz eder. Tehdit oluşturduğu belirlenen roketlere karşılık, bataryadaki füze rampalarından önleme füzeleri ateşlenir. Bu füzeler, hedefe yaklaşarak havada patlayıp roketi etkisiz hale getirir. Sistem, tehlike oluşturan roketlere müdahale ederek maliyeti düşürür ve sivil kayıpları en aza indirmeyi amaçlar.

Sistem nasıl çalışıyor?

Demir Kubbe, hem gece hem gündüz hem de her türlü hava koşulunda çalışacak şekilde tasarlandı. Demir Kubbe kapsamında tehdidi algılayan radar sistemi yer alıyor. Bu radarlar, gelen roketin ne ölçüde bir tehdit oluşturduğunu tespit ediyor.

Atılan roketin yerleşim yerlerine ya da önemli altyapı tesislerine yönelmesi halinde ise bunu imha etmek üzere füze gönderiliyor. Bu füzeler, mobil üniteler ya da sabit noktalardan ateşlenebiliyor ve bunlar aracılığıyla gelen roket havada imha ediliyor.

Rafael, sistemin yüzde 90 başarı oranına sahip olduğunu söylüyor. Ancak daha önceki çatışmalarda da görüldü ki, Hamas'ın çoğu "ev yapımı" birkaç yüz dolar değerindeki roketleri bu pahalı sistemi delerek hasara ve can kaybına yol açıyor.

Demir Kubbe'de kullanılan savunma füzeleri 20 bin ila 100 bin dolara mal oluyor.

Demir Kubbe, İsrail için ne kadar önemli?

Demir Kubbe, İsrail'in roket ve füzelerin can ve mal kaybına yol açmasını engelleme çabalarında önemli rol oynuyor. Dönem dönem çatışmaların şiddetlendiği bu bölgede, özellikle İsrail'in güneyinde ve kuzeyinde normal hayatın devam etmesi ve güvenliğin sağlanmasında kritik önem taşıdığı belirtiliyor. Bu sistemi savunanlar, Demir Kubbe sayesinde İsrail'in kendisine yönelik tehdidi azalttığını ve özellikle 2010'larda gerilimin yükseldiği dönemlerde bu sayede kara harekatına gerek kalmadığını ifade ediyor.

Ancak, İsrail'in Gazze ve Lübnan'dan gelen tehditler karşısında bu sisteme fazla güvendiği ve diğer güvenlik artırıcı önlemlere yeterince kaynak ayırmadığını düşünenler de var. Bunların başında da roket saldırısı anlarında erken uyarı sisteminin yeterince etkin çalışmaması ve yeterli sayıda sığınak olmaması geliyor.